Thắng cố
Nói đến ẩm thực vùng miền núi Tây Bắc, thắng cố chắc hẳn là món ăn không thể thiếu. Thắng cố được nấu từ thịt và nội tạng ngựa, ướp với thảo quả, quế, hoa hồi, sả, gừng và gia vị. Tất cả được nấu trong một chảo lớn, ninh nhừ trên bếp than.
Thắng cố không phải là món ăn bắt mắt, thậm chí lại có mùi vị hơi hôi, đắng và khó ăn, khiến nhiều du khách e dè. Nhưng nếu đã thử, du khách sẽ cảm nhận được vị bùi, ngọt đặc biệt của món ăn đặc sẳn này. Thắng cố phải ăn nóng, vừa thổi vừa ăn, vì thế giữa trời Tây Bắc lạnh giá, chẳng gì ấm lòng hơn một bát thắng cố, ăn cùng cải mèo và nước chấm pha ớt Mường Khương, nhâm nhi chén rượu ngô cay nồng.
Rau cải mèo
Rau cải mèo là loại rau rừng đặc sản chỉ có vào mùa lạnh ở Sapa. Sở dĩ có cái tên ấy là vì trên lá rau cải này có một lớp lông. Cải mèo lá xoăn, sẫm màu, giòn và dai hơn cải thường, có vị hơi đắng nhưng càng ăn càng thấy ngọt.
Cải mèo không nên dùng dao cắt mà nên dùng tay vặn rau, như thế mới không làm mất vị hương vị của rau. Rau cải mèo có thể ăn cùng thắng cố, xào mỡ lợn, nấu canh hoặc nhúng lẩu.
Thịt trâu gác bếp
Nhằm trữ thịt cho mùa mưa lũ hoặc những chuyến đi rừng lâu ngày, người Thái đen đã sáng tạo ra thịt trâu gác bếp. Thịt thăn, thịt bắp trâu được cắt dọc, tẩm ướp gia vị và treo lên gác bếp hun khói từ 8 tháng đến một năm.
Thịt trâu dai, nhưng càng ăn càng thấy ngọt, thơm vị khói của củi, vị cay của ớt, gừng, vị thơm nồng của hạt mắc khén và gia vị, làm nên nét riêng có của thịt trâu gác bếp. Trâu gác bếp sẽ thêm phần ngon ngọt hơn khi chấm với chẩm chéo hay tương ớt Mường Khương, nhâm nhi chén rượu ngô bên bếp lửa ấm. Thịt trâu gác bếp cũng là lựa chọn của nhiều du khách mua về làm quà.
Mầm đá
Nghe tên món ăn độc đáo này không ít người sẽ nghĩ đến món ăn trong truyện cổ Trạng Quỳnh. Rau mầm đá có vẻ ngoài khá giống rau cải ngồng nhưng phần bẹ to, nhiều nhánh, ít lá, thường mọc trên những đỉnh núi cao vào mùa lạnh, từ tháng 11 đến tháng 3, có vị ngọt thanh, giòn, vô cùng lạ miệng.
Rau mầm đá có thể dùng để muối dưa chua, luộc chấm muối vừng, trứng dầm mắm hay kho quẹt, hoặc có thể xào với thịt trâu.
Cuốn sủi
Cuốn sủi có nghĩa là món ăn khô trong nước xốt hay còn được gọi là phở khan. Món này gồm có bánh phở, thịt bò, rau thơm, trứng, củ dong, lạc rang, tiêu và ớt. Bánh cuốn sủi như bánh phở, nhưng không có nước dùng nhiều như phở mà chỉ có nước xốt sền sệt như bánh canh Huế. Nước xốt được ninh từ xương ống lợn, cùng quế, hồi, thảo quả và gia vị, làm cho bát cuốn sủi ấm nóng đậm đà, thơm ngon lạ miệng.
Lẩu cá hồi
Đến với Sapa, không thể không thưởng thức một nồi lẩu cá hồi giữa trời buốt giá. Khí hậu Sapa thích hợp để người dân nuôi được cá hồi tươi ngon, chắc thịt. Nước lẩu ninh từ xương lợn, ngọt vị xương, rau củ, gừng, sả và các loại gia vị. Lẩu cá hồi ăn cùng với măng chua, hoa chuối, bông bí, lá giang… hương vị chua chua, thanh thanh sẽ khiến bất cứ du khách nào cũng phải xuýt xoa.
Ngoài ra, cá hồi cũng được lựa chọn để chế biến thành món nướng, gỏi hay nấu cà ri.
Thịt gừng
Thịt gừng là món ăn của người Nùng Dín, với cách làm đơn giản. Bà con Nùng Dín tận dụng các loại xương lợn, từ xương sống, xương sườn và thủ lợn, tất cả băm nhỏ. Gừng rửa sạch, giã nhỏ, rồi trộn với phần xương đã băm, bóp đều với chút rượu. Sau đó, cho thịt vào chum có men bóng, đổ nước và đậy kín, khi nào ăn mới lấy ra nấu. Thịt gừng có thể hấp hoặc kho, phần thịt mềm dẻo sền sệt ăn với cơm nóng, hương vị lạ miệng này cũng đủ để thực khách quay lại với Sapa.
