Nền văn hóa ẩm thực xứ Lạng vô cùng đa dạng, với nhiều món ăn lạ miệng, thơm ngon, hấp dẫn. Đặc sản phở chua là một trong số đó.
Không ai biết chính xác món ăn này có từ khi nào. Có người nói phở chua có nguồn gốc từ Trung Quốc, có ý kiến cho rằng đây là một phiên bản biến tấu của phở Hà Nội hoặc phở Nam Định. Do hợp khẩu vị nhiều thực khách, dần dần, món ăn này trở nên nổi tiếng khắp vùng.
Tuy gọi là phở, phở chua Lạng Sơn từ khâu chế biến đến cách thưởng thức đều không giống phở truyền thống. Sợi phở cũng có phần dai hơn, để khi trộn không bị nát.
Một bát phở chua gồm hai phần. Phần khô có bánh phở được trần qua nước ấm, thịt xá xíu, dạ dày, gan lợn rán cháy cạnh, dưa chuột, thịt vịt quay, lạp xưởng thái mỏng, lạc rang, khoai lang hoặc khoai tây chiên thái chỉ, hành khô, rau thơm... Phần nước gồm nước sốt trộn phở và một bát nước dùng, nước mỡ chắt ra từ bụng con vịt quay hoặc nước luộc vịt, đậm đà gia vị.
Không sử dụng nước dùng nóng hổi, điều tạo nên điểm nhấn của món phở chua chính là thứ nước sốt chua ngọt có màu nâu óng sền sệt. Nước sốt trộn được làm từ nước luộc vịt, cùng nhiều loại gia vị như hành, tỏi phi thơm, mắm, ớt, giấm, đường, gừng... cuối cùng bỏ thêm bột năng cho sánh lại.
Phở chua thường được đựng trong một chiếc đĩa lớn, khi thưởng thức, thực khách trộn đều nước sốt với các nguyên liệu trong bát như gỏi nộm. Vắt lát chanh, thêm chút tương ớt hoặc ớt tươi xào, các nguyên liệu sau khi được hoà trộn cùng nhau sẽ có đủ vị chua, cay, mặn, ngọt, đem lại những trải nghiệm ẩm thực ăn một lần khó quên cho các thực khách. Cái hăng nồng của măng chua cay ăn ý với vị thịt quay trong đĩa phở.
Bạn Ngọc Nhi, du khách Hà Nội có dịp thưởng thức phở chua Lạng Sơn, nhận xét: "Khi ăn phở chua, nên trộn đều phần sốt chua ngọt cho thấm đẫm vào bánh phở và các nguyên liệu khác. Topping có thịt xá xíu, giò thái sợi, khoai lang chiên giòn cùng hành phi ăn khá hợp. Món này chua chua nên ăn không bị ngấy".
Những ngày thời tiết oi nóng, phở chua là món ăn thanh mát được nhiều người ưa chuộng. Những ngày trời lạnh, nếu muốn thưởng thức phở chua, bánh phở và nước sốt sẽ để nóng.
Một số địa chỉ phở chua Lạng Sơn nổi tiếng ngon nhất đều tập trung ở thị trấn Thất Khê, huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn. Nếu có dịp đặt chân đến thành phố Lạng Sơn, du khách có thể ghé quán phở chua trên đường Bắc Sơn, Lê Lai, Bà Triệu, thuộc phường Hoàng Văn Thụ...
Theo chân những người dân xứ Lạng, phở chua cũng có mặt ở cả TPHCM, Hà Nội... từ khá lâu. Nhưng khó nơi nào mang trọn hương vị thơm ngon, khác biệt như ở Lạng Sơn. Giá một bát phở chua từ 35.000 - 70.000 đồng, tùy nguyên liệu ăn kèm.
