Độc đáo nội dung bia Ma Nhai
Mới đây, UBND thành phố Đà Nẵng đã tổ chức Lễ đón Bằng công nhận Ma Nhai tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn là Di sản tư liệu thuộc Chương trình Ký ức Thế giới khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Ma Nhai là một hệ thống gồm 78 văn bản bằng chữ Hán và chữ Nôm được khắc trên vách đá và hang động của danh thắng Ngũ Hành Sơn, với nội dung đa dạng, hình thức độc đáo cùng nhiều thể loại văn học của các vị vua, quan triều Nguyễn, cao tăng, trí thức, có niên đại trải dài từ nửa đầu thế kỷ 17 đến thế kỷ 20.
Từ nội dung bia Ma Nhai, có thể tìm hiểu về quá trình giao lưu, tiếp xúc và tiếp biến kinh tế, văn hóa, xã hội giữa các nước Đông Á từ thế kỷ XVII, biểu hiện cho tầm nhìn chiến lược biển, chính sách ngoại giao rộng mở, mềm dẻo của Việt Nam từ thời trung đại được kế thừa cho tới ngày hôm nay, cũng như các kỹ thuật chạm khắc đá truyền thống còn lưu truyền.
Hệ thống bia Ma Nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn là di sản gắn với Di tích quốc gia đặc biệt Ngũ Hành Sơn nên công tác quy hoạch, bảo quản, tu bổ, phục hồi, phát huy giá trị di sản được thành phố Đà Nẵng đặc biệt quan tâm.
Theo ông Nguyễn Văn Hiền - Trưởng ban Quản lý danh thắng Ngũ Hành Sơn, danh thắng Ngũ Hành Sơn có giá trị độc đáo, quý hiếm và không thể thay thế. Nếu di sản này không còn nữa, hoặc bị mất mát, hư hỏng, không chỉ làm ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của một mảng tư liệu nghiên cứu lịch sử quan trọng, mà sẽ làm nghèo đi một loại hình di sản trong kho tàng di sản của loài người.
Tư liệu giá trị, chân xác và đặc sắc
Theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương, từ năm 1993 đến nay, UNESCO đã ghi danh 32 di sản của Việt Nam vào các Danh sách Di sản khu vực và thế giới, gồm: 8 Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới, 14 Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, 1 Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp, 9 di sản thuộc Chương trình Ký ức thế giới của UNESCO, trong đó có 6 Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương và 3 Di sản tư liệu thế giới.
Đây là sự ghi nhận của thế giới đối với những nỗ lực của Việt Nam đối với lĩnh vực bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trong sự phát triển bền vững và giao lưu, hội nhập văn hóa.
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương, Ma Nhai tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn (Đà Nẵng) được ghi danh Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương năm 2022, là kết quả của những nỗ lực và trách nhiệm cao của Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam, Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới Việt Nam, đặc biệt phải nói tới vai trò của cộng đồng người dân có di sản và sự quyết tâm bảo vệ di sản của thành phố Đà Nẵng.
"Bia Ma Nhai là những tư liệu cực kỳ giá trị, chân xác và đặc sắc, thể hiện rõ tính giao thoa, hòa điệu về kinh tế, văn hóa, xã hội giữa các quốc gia như Nhật Bản - Trung Hoa - Việt Nam tại Việt Nam từ thế kỷ XVII đến thế kỷ XIX.
Đây là các tác phẩm trên đá độc đáo ấn tượng - loại di sản tư liệu này có số lượng ghi danh khiêm tốn trong các Danh sách Di sản tư liệu khu vực, thế giới và là đầu tiên ở Việt Nam, khởi đầu cho việc khai phá tiềm năng di sản tư liệu đặc biệt giá trị trong kho tàng di sản văn hóa Việt Nam và lan tỏa các giá trị Việt Nam còn đang tiềm ẩn đối với bạn bè, đồng nghiệp khu vực và trên thế giới" - Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương nhấn mạnh.
