"Du lịch có thể giúp "sờ, nắn" được văn hóa, lịch sử"- Nhà văn Vĩnh Quyền đã từng nói như vậy ngay từ khi Việt Nam có ý tưởng đưa khách du lịch ra Trường Sa. Ông nói, du lịch sẽ giúp chúng ta "sờ, nắn" được lịch sử hơn mọi trang sách. Khi bước chân lên các hòn đảo ngoài Trường Sa, hoặc thậm chí chỉ là ra với Lý Sơn thôi, mọi hiểu biết, cảm nhận của chúng ta về những trang lịch sử hào hùng của cha ông từ thuở xác lập chủ quyền, bảo vệ biển đảo Hoàng Sa, Trường Sa như rõ ràng hơn, sống động, gần gũi lạ thường, như chạm được.
Cảm xúc đó được diễn đạt đơn giản hơn trong "ngôn ngữ du lịch" đó là "trải nghiệm". Vâng, chỉ có sự trải nghiệm trực tiếp, đến tận nơi thì mới thỏa mãn được khách du lịch. Bởi mỗi người sẽ có một nhìn nhận, cảm xúc riêng, khác với bất cứ lời giới thiệu nào...
Dịch dã COVID-19 đã khiến mọi sinh hoạt đời sống bị đảo lộn, sản suất kinh doanh đình trệ, trong đó ngành du lịch bị tê liệt gần như hoàn toàn. Dù thời hiện đại, nhiều thứ được ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa, nhưng không có được trải nghiệm trực tiếp thì "du lịch" bằng hình thức gì cũng trở thành vô nghĩa.
Du lịch "đứng bánh", nhiều ngành nghề dịch vụ cũng ảnh hưởng theo nặng nề. Các miệt vườn sum suê mùa cây ăn trái cũng hẩm hiu khi vắng bước chân người.
Làng Đại Bình, huyện Nông Sơn, Quảng Nam, mùa này đang đang rộ bưởi da xanh, trụ, hường, cam, sầu riêng, bơ... Nhưng không có cảnh từng đoàn người chen chân, tiếng nói cười rộn vang khắp xóm. Việc bán buôn giờ chỉ còn thuần túy không khí nhà nông bởi vắng bóng du khách.
Tiên Phước, làng quê của những ngõ đá rêu phong, những đồng ruộng chen núi đẹp như tranh vẽ, giờ cũng rộ lên mùa hoa trái, đang thu hoạch, nhưng buồn lê thê.
Đặc biệt làng chuyên canh thanh trà như Thủy Biều, TT-Huế cũng chỉ lặng lẽ đóng thùng ra chợ bán...
Thiếu du lịch thì những miệt vườn hoa trái này chẳng khác nào các làng thuần nông khác. Ngược lại, hoa quả dù có thể đến tay nhiều người tiêu dùng ở các địa phương khác, nhưng nó cũng chỉ là thức ăn. Bởi du khách bị mất đi những cảm xúc thực như "sờ, nắn" được văn hóa, lịch sử theo cách nói của nhà văn Vĩnh Quyền.