Cách làm du lịch kiểu mới ở Balearic
Quần đảo Balearic, Tây Ban Nha nằm ở phía Tây biển Địa Trung Hải. Đây là điểm đến hấp dẫn của du khách châu Âu. Theo thống kê, từ năm 2010 đến 2016, số lượng khách du lịch đến đây đã tăng từ 3 triện lên 13 triệu người. Việc gia tăng du khách tạo nên áp lực đối với cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái. Điều này từng là mối quan ngại sâu sắc của những nhà nghiên cứu và làm công tác bảo tồn sinh học nơi đây.
Trong buổi Hội thảo Bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển bền vững khu vực Miền Trung - Tây Nguyên diễn ra mới đây, PGS Miki Yoshizumi – Trường ĐH Ritsumeikan người có nhiều năm nghiên cứu về mô hình du lịch sinh thái ở Balearic đã chia sẻ: “Đây là một trong những mô hình phát triển du lịch sinh thái, kiểm soát và đảm bảo quá trình bảo tồn thiên nhiên khá hữu ích trong bối cảnh hiện nay. Nó tháo gỡ được phần lớn những khó khăn mà chính quyền nơi đây đang phải đối mặt và hướng đến mục tiêu phát triển bền vững”.
Trước đây, chính quyền quần đảo Balearic đã giới thiệu thuế sinh thái 1 Eur/người được áp dụng cho các khách sạn từ năm 2003. Tuy nhiên, thuế sinh thái này được đánh không mang lại hiệu quả cao vì chỉ hướng đến các đối tượng là khách sạn.
Sau đó, người ta tiếp tục nghiên cứu và công bố về thuế du lịch cho khách tham quan vào tháng 7.2016. Đặc biệt, đối với khách tham quan lưu trú, mức thuế sẽ tăng gấp đôi. Điều này nhằm nội hóa các chi phí bên ngoài được tạo ra bởi du lịch, từ đó tối ưu hóa các lợi ích. Ước tính, nguồn thu này sẽ mang lại 60 – 70 triệu Euro một năm. Đồng thời, từ nguồn lực tài chính này sẽ phục vụ các công tác bảo tồn, giảm thiểu các thiệt hại do du lịch gây ra.
Nhìn về Việt Nam
Ở Việt Nam, khái niệm về thuế sinh thái vẫn còn khá mới mẻ. Nhiều thắng cảnh, di tích trở thành điểm du lịch hấp dẫn nhưng chưa có phương pháp bảo tồn và khai thác du lịch bền vững. Bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng cũng đang đối mặt với bài toán giữa bảo tồn và phát triển du lịch trong nhiều năm qua.
So sánh những cơ hội và thách thức mà Sơn Trà đang đối mặt, bà Miki Yoshizumi cho rằng đây là phương pháp tiềm năng có thể áp dụng cho Sơn Trà để thực hiện song hành việc bảo tồn thiên nhiên và phát triển du lịch sinh thái
Cũng theo nghiên cứu đánh giá tài chính từ phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn thiên nhiên trên bán đảo Sơn Trà, TS. Bùi Thị Minh Nguyệt (PanNature) cho rằng bán đảo Sơn Trà là điểm đến mà nhiều du khách muốn khám phá. Trong đó, khoảng 75.4% sẵn lòng chi trả cho vé tham quan và các tour dịch vụ trong 1 đến 2 ngày tại Sơn Trà.
Nghiên cứu này chỉ ra, với lượng khách du lịch như hiện nay, nếu thu phí tham quan bán đảo Sơn Trà với mức 50.000 đồng/người thì sẽ có ngân sách 60 tỷ đồng/năm để chi phí cho quá trình quản lý, bảo tồn đa dang sinh học, đầu tư các giải pháp giảm thiểu tác động gây ô nhiễm môi trường.
