Mảnh đất Hà Nam có rất nhiều ngôi chùa nổi tiếng, sở hữu lối kiến trúc độc đáo, với cảnh sắc thiên nhiên thơ mộng. Do đó, nếu có kế hoạch ghé thăm nơi đây, du khách nhất định phải lên một lộ trình hợp lý để có được chuyến đi trọn vẹn.
Tranh thủ ngày nghỉ cuối tuần, Phương Linh (nhân viên văn phòng, Hà Nội) cùng nhóm bạn ghé thăm một số ngôi chùa, đền cổ ở Hà Nam. Từ trung tâm thành phố, nhóm bạn chọn di chuyển theo tuyến đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, tới đường cao tốc Hà Nội - Ninh Bình, sau đó rẽ sang hướng Hà Nam.
Sau khoảng 1 tiếng rưỡi di chuyển 62km, điểm dừng chân đầu tiên của cả nhóm là chùa Bầu - ngôi chùa lớn nhất thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam. Chùa có tên gọi khác là Thiên Bảo Tự, mới được trùng tu và tôn tạo lại trên diện tích 4000m2 của chùa Bầu cũ.
Trước mặt chùa có một hồ nước rộng và sâu, giữa hồ có 1 tháp nhỏ. Nơi đây vẫn lưu giữ nhiều hiện vật lịch sử quý giá, bao gồm 28 đạo sắc phong về Đức Pháp Vân Phật, quả chuông được đúc từ năm 1822 và một tấm bia đá xanh.
Chùa nằm ngay trung tâm thành phố Phủ Lý nên có thể thuận tiện di chuyển bằng ô tô hoặc xe máy. Phương Linh mách nhỏ, du khách sau khi tới chùa Bầu chiêm bái có thể tranh thủ thưởng thức luôn một số đặc sản nức tiếng Hà Nam. Bánh cuốn Phủ Lý, bún cá rô đồng, bún Tái Kênh, chuối ngự Đại Hoàng...
Rời khỏi Phủ Lý, nhóm bạn tiếp tục lái xe hướng tới chùa Địa Tạng Phi Lai cách đó khoảng 16km. Ngôi chùa này tên cũ là chùa Đùng, tọa lạc tại thôn Ninh Trung, xã Liêm Sơn, huyện Thanh Liêm, Hà Nam.
Ban đầu, chùa Đùng vốn là một ngôi chùa xuống cấp trầm trọng, nhưng sau khi được Đại đức Thích Minh Quang về tiếp nhận vào tháng 12.2015, chùa mới được tu sửa lại khang trang như hiện nay.
Chùa Địa Tạng Phi Lai được xây dựng với lối kiến trúc và bố cục vô cùng độc đáo, mang nhiều ý nghĩa. Chẳng hạn ngay trước khu Tổ đường, du khách sẽ bắt gặp 12 vòng tròn được vẽ trên nền sỏi răm. Mỗi vòng tròn tượng trưng cho 12 nhân duyên của con người, còn nền sỏi trắng mang ý nghĩa của sự thiền định.
"Đây là lần thứ 2 mình có duyên đến chùa Địa Tạng Phi Lai. Cảnh sắc ở chùa quá đẹp, vẫn khiến mình ấn tượng như lần đầu tiên ghé thăm. Tuy nhiên, sau khi những hình ảnh về chùa được chia sẻ rầm rộ trên mạng xã hội, du khách đổ về đây rất đông khiến không gian nơi đây bớt đi phần yên tĩnh, thanh bình.", Phương Linh cho biết.
Rời Địa Tạng Phi Lai với nhiều tiếc nuối, điểm dừng tiếp theo của nhóm bạn là chùa Bà Đanh, cách khoảng 26km. Chùa Bà Đanh còn có tên chữ là Bảo Sơn Tự, nằm ở Kim Bảng, Hà Nam. Ngôi chùa với lịch sử hơn 300 năm này gắn liền với câu cửa miệng dân gian “Vắng như chùa Bà Đanh”.
Tọa lạc trên diện tích 10ha, chùa Bà Đanh còn giữ nguyên được nét cổ kính của những ngôi chùa xưa. Để vào chùa, du khách phải đi qua một cây cầu sắt bắc ngang sông Đáy. Cạnh chùa có một vườn nhãn, vải rất rộng. Trước mặt là dòng sông hiền hòa, giúp quang cảnh chùa càng thêm phần thanh bình.
Phương Linh chia sẻ: "Từ chùa Bà Đanh, rẽ tay phải đi men theo con đường lát gạch, băng qua khu vườn nhãn sẽ đến được ngôi miếu nhỏ. Nhất định phải ghé qua chỗ đó, rồi đi một vòng tham quan vườn nhãn, bước xuống bậc thang cạnh sông Đáy hít một hơi thật sâu. Khi ấy, mọi muộn phiền trong lòng đều tan biến hết và cảm giác vô cùng khoan khoái."
Từ chùa Bà Đanh, nhóm bạn lên xe hướng đến đền Tiên Ông hay đền Ông, cách đó khoảng 13km. Trên đường tới chùa, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những cánh đồng bát ngát, cảm nhận hương vị làng quê vùng đồng bằng sông Hồng.
Đền Tiên Ông thuộc quần thể danh thắng Bát Cảnh Sơn (huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam), được xây dựng từ đời vua Trần Nhân Tông, trên lưng chừng núi Tượng Lĩnh. Trước mặt ngôi đền là một hồ nước rộng lớn, biến nơi đây trở thành địa điểm sơn thủy hữu tình.
Từ dưới chân núi lên đền thờ Nam Thiên Đài Thành hoàng Thánh Tổ Thiên Vương Bồ Tát qua 108 bậc đá, hai bên cây cối mọc um tùm, xanh mát.
Kết thúc 1 ngày khám phá những ngôi chùa đền, cổ ở Hà Nam, chi phí mà nhóm bạn bỏ ra cho hành trình khoảng 300.000 đồng/người. Trong đó, chi phí thuê xe 7 chỗ tự lái 1 triệu đồng, đổ xăng 200.000 đồng.
"Ngoài những địa điểm mình ghé qua, Hà Nam còn có rất nhiều ngôi chùa nổi tiếng khác mình chưa đến được như: đền Trúc nằm trong quần thể Ngũ động Thi Sơn, chùa Tiên, chùa Long Đọi, chùa Đặng Xá,... Hy vọng là khi có thời gian, mình sẽ quay trở lại và khám phá thêm mảnh đất Hà Nam." - Phương Linh chia sẻ.