Thoát nghèo phải bắt đầu từ ý chí vươn lên của người dân
Sáng 30.10, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội thảo luận ở hội trường về việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các chương trình mục tiêu quốc gia.
Phát biểu ý kiến, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Đoàn Phú Yên) cho biết, giảm nghèo bền vững là một thách thức rất lớn. Một gia đình bình thường có thể nghèo đi rất nhanh chóng. Khi một thành viên bị ốm, lâm bệnh nan y thì tự nhiên trở thành người nghèo.
Ngược lại, cũng có nhiều cơ may giúp cho các hộ gia đình nghèo có thể thoát nghèo, phát triển kinh tế - xã hội. Như vậy, điều quan trọng là ý chí vươn lên, tự lực cánh sinh để thoát nghèo, ứng phó với mọi hoàn cảnh có thể xảy đến.
Theo ông Nghĩa, sự hỗ trợ của cộng đồng, các chương trình, các chính sách của nhà nước mãi mãi chỉ là sự hỗ trợ, chỉ có ý nghĩa khi các chủ thể có ý thức vươn lên.
Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa băn khoăn tại sao cùng trong một điều kiện, cùng một khu vực, cùng hoàn cảnh mà có người vươn lên thoát nghèo; có những người lại khó khăn mãi, chỉ mong được tiếp tục trong diện hộ nghèo. Tại sao có những người thoát nghèo thì buồn mà được trở lại hộ nghèo lại vui. Họ mong muốn tiếp tục được hưởng các chế độ, chính sách hỗ trợ, ưu tiên giảm nghèo.
Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa cho rằng, cần có sự thay đổi rất cơ bản về nhận thức của đối tượng, của các chủ thể được hưởng thụ chính sách để có được chuyển biến thực chất trong vấn đề này.
Theo đại biểu Đỗ Chí Nghĩa, cần nhìn các nước xung quanh có điều kiện xem họ xóa đói giảm nghèo thế nào, xây dựng nông thôn mới ra sao. Bởi chắc chắn nước ta không phải quốc gia đầu tiên thực hiện chính sách này, vậy tại sao chúng ta cứ mãi khó khăn như vậy?
"Có tiền chúng ta tiêu rất vội, nỗ lực giải ngân nhưng hiệu quả và thước đo đến được đúng đối tượng để tạo sự chuyển biến của một cá nhân, một gia đình, của một vùng hoặc thay đổi về nhận thức, tư duy rất khó khăn" - đại biểu Đỗ Chí Nghĩa nói.
Tổng kết kinh nghiệm phát triển nông thôn tại Hàn Quốc, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thay đổi nhận thức của các chủ thể tham gia là chính những người dân, cùng với đó là việc giao quyền tự chủ cho chính người dân trong việc quyết định cách thức triển khai của từng chương trình, dự án cụ thể tại địa phương. Trong đó, cần giao quyền tự chủ, không loay hoay với việc "đồng nào mua mắm, đồng nào mua tương".
Về việc giải ngân thấp, đại biểu đề nghị cân nhắc phân bổ vốn về cho các địa phương một cách tổng thể để tùy theo điều kiện mà giải quyết vấn đề của địa phương liên quan đến xóa đói giảm nghèo.
Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị cần đẩy mạnh truyền thông về giáo dục nghề nghiệp, việc giải ngân trong công tác truyền thông về các chương trình mục tiêu quốc gia cũng còn bất cập, cần khắc phục để tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân về thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia này.
Hết chương trình, hết dự án thì “nghèo lại hoàn nghèo”
Cùng nói về vấn đề này, đại biểu Tạ Văn Hạ (Đoàn Quảng Nam) bàn về nhận thức của người dân về công tác tuyên truyền đối với 3 chương trình mục tiêu quốc gia. Đánh giá về mục tiêu của các chương trình thời gian qua, đại biểu cho rằng, có những người dân chưa muốn thoát nghèo.
Đại biểu Tạ Văn Hạ cho rằng, nguyên nhân căn cơ mà người dân chưa muốn thoát nghèo là cách làm và chất lượng của các chương trình chưa có sự bền vững, tính bền vững chưa cao cả trước mắt và lâu dài. Do đó, người dân cảm thấy chưa yên tâm khi thoát nghèo, hết chương trình, hết dự án thì “nghèo lại hoàn nghèo”.
Vì vậy, đại biểu Tạ Văn Hạ đề nghị cần quan tâm đến cách làm và chất lượng của các chương trình, phải đảm bảo mang tính bền vững cao, đây mới là căn cơ.
