Mới đây, cùng với bún cá Hà Nội, cao lầu Hội An, bún quậy Phú Quốc được tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) của Hong Kong (Trung Quốc) gợi ý khách quốc tế nhất định phải thử khi tới Việt Nam.
Bún quậy là món ăn mang hương vị đặc trưng, hấp dẫn của Đảo Ngọc. Bát bún có vị ngọt, dai của mực, chả cá, bún, hòa cùng nước dùng béo, đậm đà, thơm mùi tiêu xay Phú Quốc. Du khách tới Phú Quốc thường tò mò tìm hiểu về cái tên lạ của món ăn và tìm tới trải nghiệm hương vị độc đáo "vạn người khen".
Quán Kiến Xây, gần Dinh Cậu là một trong những nơi bán bún quậy đầu tiên ở Phú Quốc và vẫn là quán ăn nổi tiếng bậc nhất Đảo Ngọc. Theo chủ quán, bún quậy còn được gọi là bún tươi hải sản, bắt nguồn từ món bún tôm Bình Định. Món ăn này vốn được người dân Bình Định mang tới Phú Quốc từ những năm 2000. Sau đó, họ khéo léo biến tấu bằng những nguyên liệu sẵn có trên đảo và nêm nếm cho phù hợp văn hóa vùng miền.
Những năm 2000 - 2012, đây vẫn là quán bún không tên, không biển hiệu, chủ yếu bán cho người dân địa phương. Nhưng kể từ khi Phú Quốc trở thành "điểm nóng" du lịch, bún quậy thu hút sự quan tâm của rất đông du khách.
Vào giờ cao điểm 8 - 10h sáng các dịp lễ, Tết, quán Kiến Xây có thể bán 200 bát bún quậy chỉ trong 1 giờ. Du khách tới vào thời điểm này thường xuyên phải chờ 30-45 phút, thậm chí tự... phục vụ.
Du khách khi tới Phú Quốc thường tò mò hỏi thăm về cái tên bún quậy. Có người nói rằng, món ăn này được người dân Phú Quốc đặt tên là "quậy" vì thực khách ăn bún kèm loại nước chấm được quậy mạnh cho tới khi sánh lại, dậy vị thơm. Nước chấm này thường gồm bột canh, bột ngọt, đường, quất (tắc), ớt xay.
Thế nhưng, theo chia sẻ của chủ quán Kiến Xây, món ăn này có tên "quậy" bởi khi chế biến, đầu bếp quậy liên hồi ở nhiều công đoạn. Ví dụ như miếng chả được quậy rồi ép vào thành tô, bún luộc cũng được quậy lên. Sau này thực khách được tận tay trải nghiệm thao tác quậy chén nước chấm. Những năm 2010 đổ về trước món bún này không ăn kèm nước chấm nhưng cái tên "quậy" đã có từ đó.
Hiện, mỗi bát bún tại quán có giá dao động từ 35.000 - 75.000 đồng tùy kích cỡ và thành phần trong đó, đắt hơn khá nhiều quán trong vùng. Thông thường, một bát bún gồm một con mực trứng luộc, chả cá, chả tôm, hành xắt nhỏ và bún tươi.
Theo chủ quán, tuy giá thành cao hơn nhưng quán vẫn đông khách bởi chất lượng nguyên liệu rất đảm bảo.
Phần bún có những điểm đặc biệt riêng: sợi bún mỏng, mềm, có màu trắng trong, vị giống như mì gạo ở miền Bắc. Phần bún tươi được làm từ bột gạo xay, ép khối, sau đó đưa vào khuôn. Gạo làm ra tới đâu sẽ được chần với nước sôi đến đó. Những công đoạn làm bún đều được thực hiện ngay tại quán.
Hải sản được chọn mua trực tiếp từ ghe tàu đánh bắt ven biển mỗi ngày nên tươi ngon.
Nước dùng của bún "quậy" không thêm nhiều các loại gia vị (trừ bột canh), thực phẩm có màu hay dầu mỡ mà chỉ gồm nước luộc bún tươi và nước luộc hải sản, có màu ngà ngà, không quá bắt mắt.
Tại Phú Quốc, ngoài Kiến Xây, một số quán bún quậy nổi tiếng khác được người địa phương giới thiệu, có thể kể tới như bún quậy Thanh Hùng, bún quậy Bình Dung, bún quậy Hải Ngân...
