Ẩm thực xứ Mường có nhiều nét độc đáo khiến không ít du khách trên hành trình du lịch Tây Bắc phải xao xuyến mãi không quên. Và cá ốt đồ của người Mường ở Hòa Bình là một trong những món ăn ít nơi nào có.
Trên mâm cỗ dịp lễ, Tết của đồng bào dân tộc Mường không bao giờ thiếu xôi, cá ốt đồ, rau rừng đồ... Có thể hiểu cá ốt đồ là một dạng cá hấp tuy nhiên gia vị ướp cá và cách chế biến có phần phức tạp, kì công hơn. Người Mường gọi nồi hấp cá là cái ốt, giống cái chõ để đồ xôi vì vậy cái tên cá ốt đồ được gọi từ đó.
Nguyên liệu chính để làm nên món ăn ngon không thể thiếu đó chính là cá. Cá có thể là cá trắm, trôi, chép, ngon nhất là các loại cá suối. Cá sống trong môi trường tự nhiên nên ngọt thịt, thơm và không bị bở.
Cá tươi được rửa sạch cùng với muối cho hết nhớt rồi đem ướp cùng các loại gia vị như tiêu, muối, xả, ớt, hạt dổi, gừng để 30 phút cho ngấm đều. Sau đó cá được gói cùng lá chuối, lá dong.
Tuỳ cách chế biến của mỗi người có thể cho thêm măng chua hoặc lá đu đủ thái nhỏ. Thời gian đồ cá từ 10-12 tiếng, khi chín phải đảm bảo cá thật nhừ thậm chí nhai được cả xương, cá mềm nhưng không được nát.
Du khách thưởng thức món cá ốt đồ sẽ cảm nhận được mùi thơm của cá quyện lẫn các loại gia vị của núi rừng Tây Bắc vô cùng hấp dẫn. Vào mùa lạnh, một mẻ cá ốt đồ có thể ăn trong 4-5 ngày vẫn ngon.
Cá ốt đồ măng chua của dân tộc Mường Hòa Bình được Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam vinh danh là một trong 121 món ăn tiêu biểu của Việt Nam.
