Nằm ở thôn Krăng Go 2, xã Ka Đơn, huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng - một nơi khá hẻo lánh, cách thành phố Đà Lạt 40km và cũng không phải là địa điểm du lịch nổi tiếng, thế nhưng ngày nào, nhà thờ Ka Đơn cũng đón hàng chục vị khách ghé thăm.
Không chỉ quyến rũ bởi lối kiến trúc độc đáo, khiêm nhường nhưng đậm chất Chu ru, nhà thờ Ka Đơn còn được xem là nơi lưu giữ giá trị văn hóa của dân tộc này.
Nằm trong khuôn viên của nhà thờ Ka Đơn, bảo tàng có hàng ngàn hiện vật từ đồ sộ quý giá như bộ cồng chiêng, đồng la, cái ché từng đổi được 40 con trâu…đến những món nhỏ nhắn, đơn sơ như trái bầu khô ủ cháo chua, chiếc lược chải chấy, vòng tay bằng hạt rừng đầy màu sắc….
Trong số đó có nhiều món đã trở nên quý hiếm, không tìm được ở bất kỳ bảo tàng nào khác. Thế nhưng, cha Nguyễn Đức Ngọc khiêm tốn ví von bảo tàng Chu ru mà mình dành cả đời sưu tập và lưu giữ là “bảo tàng cấp xóm”.
Cha Nguyễn Đức Ngọc kể, vùng đất Đơn Dương cách đây mấy chục năm còn là một vùng đất trũng, ngập nước. Đường sá quanh năm lầy lội và đầy đất đá.
Người dân khi ấy còn rất nghèo khó. Bởi vậy, trong nhà có cái gì quý, họ bán đi để đổi lấy những bữa ăn. Cha Ngọc nghĩ rằng nếu không lưu giữ lại những thứ này, vài chục năm nữa chắc chắn người dân sẽ để mất hết.
Bộ cồng chiêng thỉnh thoảng vẫn được cha xứ mang ra cho đồng bào Chu ru sử dụng vào mỗi dịp lễ (ảnh K.Q)
Đó là lý do, từ năm 1972 đến nay, cha đi nhặt nhạnh, mua lại từng thứ một, giữ cho đồng bào. Và không chỉ để trưng bày, vào mỗi dịp lễ, cha Ngọc còn mang các món đồ trong bảo tàng ra cho người dân sử dụng.
Ngoài hàng ngàn vật thể của đồng bào Churu, phòng trưng bày ở nhà thờ Ka Đơn còn có tủ sách do cha Ngọc và các nhà chuyên môn biên soạn.
Đó là những cuốn sách viết về truyện cổ, ca dao tục ngữ, kinh thánh, những cuốn sách nói về phong tục của đồng bào Churu, viết bằng tiếng Churu và tiếng Việt.
Nằm giữa rừng thông bạt ngàn, giữa khí hậu se se lạnh đặc trưng của xứ Đơn Dương, Lâm Đồng, bảo tàng "cấp xóm" của vị cha xứ Nguyễn Đức Ngọc tuy đơn sơ, mộc mạc nhưng lâu nay trở thành niềm tự hào của người dân Chu ru.
Người dân chẳng cần đi đâu xa để tìm hiểu văn hóa của chính mình. Với những người thích tìm hiểu văn hóa thì đây là một nơi đáng để tham quan khi đến thăm Tây Nguyên.
