Voi Yok Don không còn phải cõng khách
Cưỡi voi ở Yok Don từ lâu nay đã là dịch vụ nổi tiếng mà hễ người nào đến cũng muốn trải nghiệm. Thế nhưng, cũng từ nhiều năm nay, nhiều khách du lịch quốc tế đã từ chối chương trình cưỡi voi. Họ cho rằng hành động cưỡi voi là tàn nhẫn với loài vật này.
Từ chính điều đó, ông Vũ Đức Giỏi – Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục môi trường và Dịch vụ Vườn quốc gia Yok Don đã có những trăn trở. Năm 2014, dịch vụ “Trải nghiệm cùng voi” được ra đời. Đây là bước đi táo bạo và đúng đắn để hướng đến mục tiêu phát triển du lịch bền vững tại Yok Don.
Ông Giỏi phân tích, với cách tiếp cận voi tuyền thống, du khách được cưỡi voi đi tham quan vườn quốc gia. Thế nhưng, trái lại với sự thích thú của khách thì voi bị khai thác quá mức đến kiệt sức ảnh hưởng nghiêm trọng công tác bảo tồn đàn voi nhà. Cụ thể, số lượng voi nhà giảm sụt nghiêm trọng từ năm 1985 có 502 con, đến nay chỉ còn khoảng 47 con.
Chính vì vậy, dịch vụ “Trải nghiệm cùng voi” được xem là “món ăn mới” cho du khách dựa trên những “nguyên liệu cũ”. Tham gia trải nghiệm mới này, du khách sẽ trở thành những người chăm sóc voi không chuyên.
Họ sẽ được tìm hiểu việc nhận định hướng đi của đàn voi nhà, cách tìm voi trong rừng, tham gia vào việc tắm cho voi, cho voi ăn đến việc được học một vài khẩu hiệu để điều khiển voi đều dưới sự hướng dẫn của người quản voi chuyên nghiệp.
“Sản phẩm trải nghiệm cùng voi” đã mang lại những thay đổi rỏ rệt cho sự phát triển du lịch của Yok Don. Du khách có nhiều phản hồi tích cực trên các trang web du lịch và ngay lập tức được cập nhật trong sách hướng dẫn quốc tế... Đây là sản phẩm mang tính giáo dục cao giúp đơn vị tổ chức có thể sử dụng voi một cách bền vững, đáp ứng được nhiệm vụ bảo tồn và ảnh hưởng tích cực lên công tác bảo tồn voi nhà ở Yok Don”, ông Giỏi chia sẻ.
Chi hàng nghìn USD để voi được tự do - Bảo tồn để phát triển
Sau nhiều năm triển khai, từ tháng 7.2018, du khách sẽ không được phép cưỡi voi khi đến vườn quốc gia Yok Don, Đắk Lắk.
Tổ chức Động vật châu Á sẽ tài trợ khoản tiền trị giá tối đa 65.000 USD cho thời gian thực hiện dự án (5 năm, từ tháng 7-2018 tới tháng 6-2023).
Số tiền này nhằm hỗ trợ việc triển khai phát triển mô hình du lịch thân thiện không cưỡi voi; hợp tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao ý thức bảo vệ và bảo tồn voi cho cộng đồng dân cư xung quanh khu vực bảo tồn và trên cả nước; tư vấn thiết kế khu vực chăm sóc voi: đảm bảo phù hợp với mục đích và an toàn cho cả voi và khách tham quan.
Voi được phép di chuyển tự do trong khu vực Vườn quốc gia hàng ngày, không bị xích chân kể cả khi không có du khách, voi không bị còng hai chân trước, hoặc bị xích vào ban đêm. Vườn Quốc gia Yok Đôn phối hợp với Tổ chức Động vật châu Á áp dụng mô hình du lịch thân thiện.
Có thể thấy, với nhiều nhà quản lí, công tác bảo tồn và phát triển vẫn là cuộc đối đầu không có hồi kết. Tuy nhiên, với trường hợp của vườn quốc gia Yok Don là minh chứng rõ ràng cho mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau.
