Trên con phố Hàng Bạc hiện chỉ còn duy nhất cửa hiệu “Mỹ nghệ Hồng Châu” nằm ở 83 Hàng Bạc còn giữ nghề chế tác Bạc thủ công.
Đi dọc theo con phố Hàng Bạc, không khó để du khách có thể nhận ra được cửa hiệu “Mỹ nghệ Hồng Châu”. Bên trong vang lên tiếng búa, tiếng mài, âm thanh từ các công cụ chế tác. Vừa thoăn thoắt chỉnh sửa từng chi tiết trên tác phẩm, ông chủ tiệm vừa chia sẻ: “Tôi tên Nguyễn Chí Thành, 75 tuổi, gia đình có truyền thống năm đời làm nghề chế tác bạc thủ công”.
Theo ông Thành, các nghệ nhân làm bạc giỏi thời xưa đến từ 3 làng nghề nổi tiếng như: Làng Châu Khê, Làng Đồng Xâm và Làng Định Công. Gia đình ông xuất thân từ làng Định Công sau đó chuyển lên phố Hàng Bạc sinh sống cho đến nay.
Gia đình ông Thành có 7 anh em nhưng chỉ có mình ông theo nghề, đến nay đã 60 năm. Với ông, đây là nghề gia truyền của gia đình, không phải ai cũng được truyền nghề.
“Tôi có 2 người con nhưng cũng chỉ có một người con theo nghề này của gia đình”, ông nói.
Công đoạn làm ra một sản phẩm khá phức tạp. Ông Thành thường làm theo mẫu khách gửi hoặc làm theo sản phẩm truyền thống của người Hà Nội. Bên cạnh đó, một sản phẩm được ra lò cần ít thì một ngày công, có những sản phẩm cần đến 2-3 ngày. Ông luôn ưu tiên những sản phẩm tinh giản, đường nét thanh mảnh.
Nói về yếu tố quan trọng để làm nghề, chủ tiệm chia sẻ" “Nghề nào cũng cần sự chăm chỉ, cần cù và nghề của tôi nó đặc biệt hơn cần thêm một yếu tố quyết định là tính trung thực, thật thà vì chất liệu tôi sử dụng là vàng, là bạc, là chất liệu người dân cất ở đáy tủ. Họ tin tưởng và giao cho mình thì mình phải giữ gìn”.
Đơn hàng vẫn tới rất đều đặn nhưng chỉ có ông Thành và một người con nối nghiệp cùng cha phụ trách.
“Đây là nghề truyền thống, không phải tôi giữ bí mật mà nó còn phụ thuộc vào yếu tố đạo đức và phẩm chất. Người lạ muốn học nghề mình không xác định được họ là người như thế nào nên không dám dạy mà chỉ truyền trong gia đình”, ông Thành nói.
Dưới chiếc bóng đèn tự chế thêm lon nước chụp lại, ông Thành giãi bày: “Hiện trên phố này chỉ còn mỗi tôi làm nghề thủ công thôi, họ dần chuyển sang buôn bán. Buôn bán thì nhanh hơn. Còn tôi thì khác, tôi yêu nghề, muốn giữ nghề nên tôi vẫn muốn làm ra những sản phẩm thủ công từ bạc”.
Phố cổ Hà Nội xưa nổi tiếng với hàng loạt nghề thủ công truyền thống, gắn với tên gọi những con phố. Trải qua hơn 1.000 năm, những nghề xưa gắn với tên phố dần mai một.
Trong đó, Hàng Bạc là một trong số ít con phố cổ còn bán những sản phẩm đúng với tên gọi. Vào thời thuộc Pháp cuối thế kỷ XIX phố có tên tiếng Pháp là Rue des changeurs (Phố của những người đổi tiền). Từ năm 1945 phố được đổi tên thành Hàng Bạc.
Phố dài khoảng 300 m, san sát cả trăm cửa hàng buôn bán vàng bạc lớn nhỏ. Đến đây, du khách còn có cơ hội tìm hiểu về nghề kim hoàn tại di tích đình Kim Ngân ở số nhà 42.
