Bảo tàng Hồ Chí Minh là công trình văn hóa lớn về Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt xuất Hồ Chí Minh, đồng thời cũng là một biểu tượng cao đẹp của tình đoàn kết quốc tế, tình hữu nghị Việt Nam - Liên Xô.
Công trình Bảo tàng được khởi công xây dựng ngày 31.8.1985. Thời gian trực tiếp xây dựng công trình chỉ diễn ra 5 năm, nhưng quá trình chuẩn bị về mọi mặt cho sự ra đời ấy kéo dài đến 20 năm với biết bao khó khăn và thử thách.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông khẳng định: "Bảo tàng Hồ Chí Minh được Đảng, Nhà nước giao trọng trách giữ gìn, phát huy di sản của Chủ tịch Hồ Chí Minh - một bộ phận quan trọng trong kho tàng di sản văn hóa của đất nước.
Nửa thế kỷ qua, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nghiên cứu, sưu tầm tài liệu, hiện vật, chuẩn bị nội dung, thiết kế mỹ thuật, tổ chức trưng bày, giới thiệu toàn diện, chân thực và sinh động nhất tới đông đảo công chúng trong, ngoài nước về Bác Hồ kính yêu. Qua đó góp phần khẳng định vai trò của một thiết chế văn hóa luôn đi đầu trong việc tuyên truyền và triển khai có hiệu quả cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
TS.Vũ Mạnh Hà, Giám đốc Bảo tàng trong diễn văn kỷ niệm, nhấn mạnh, nửa thế kỷ đã trôi qua đánh dấu chặng đường vô cùng ý nghĩa đối với quá trình xây dựng và phát triển của Bảo tàng Hồ Chí Minh. “Từ khi chính thức mở cửa đón khách tham quan ngày 19.5.1990, cùng với Lăng Bác, Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã trở thành điểm hẹn thân thiết, nơi hành hương của đồng bào, đồng chí cả nước, của bạn bè khắp năm châu mỗi khi đến Thủ đô Hà Nội".
Không chỉ giữ gìn và phát huy tốt giá trị các tài liệu, hiện vật tại kho cơ sở, công tác sưu tầm của Bảo tàng Hồ Chí Minh còn không ngừng được quan tâm, đẩy mạnh với gần 10.000 đơn vị tài liệu, hình ảnh, tư liệu, các tác phẩm nghệ thuật thuộc nhiều thể loại khác nhau đã được sưu tầm, tiếp nhận.
Sau 50 năm, kho cơ sở của Bảo tàng Hồ Chí Minh hiện đang lưu giữ khoảng 170.000 tài liệu, hiện vật, trong đó có nhiều tài liệu, hiện vật gốc, độc bản, đặc biệt quý hiếm…
