Đây là một trong những lễ hội lớn ở Quảng Ninh nhằm bảo tồn giá trị, bản sắc văn hóa, thể thao truyền thống, tạo khí thế vui tươi trong ngày Tết độc lập. Đầu năm 2022, Quảng Ninh vinh dự khi lễ hội đua thuyền đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là một trong các Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Lễ hội đua thuyền ở huyện Quảng Ninh (tỉnh Quảng Bình) đã tồn tại hơn 500 năm, trải qua sự biến thiên, thăng trầm của lịch sử nhưng vẫn không hề mai một. Dần dần, đua thuyền trở thành một lễ hội văn hóa truyền thống đặc trưng của người dân Quảng Ninh.
Trước Cách mạng tháng Tám, lễ hội đua thuyền được tổ chức 6 năm/lần, hay còn gọi là lục niên cận độ. Đua thuyền, bơi trải nơi đây có nguồn gốc gắn với tín ngưỡng cầu mưa, cầu đảo, cầu ngư... và mong muốn một vụ mùa thắng lợi của nhân dân qua bao thế hệ.
Bước vào thời đại mới hội nhập và phát triển, lễ hội lại có điều kiện mở rộng về quy mô, số lượng, chất lượng cũng như mục đích, ý nghĩa. Tuy nhiên, dù ở thời điểm nào, lễ hội đua thuyền truyền thống vẫn là nét đẹp văn hóa đã ăn sâu vào tiềm thức của bao thế hệ người dân nơi đây.
Gắn bó với những giai đoạn lịch sử của dân tộc, lễ hội đua thuyền truyền thống huyện Quảng Ninh cũng đi qua những bước thăng trầm, phát triển và biến đổi để phù hợp với bối cảnh lịch sử. Kế thừa truyền thống, hoạt động lễ hội đua thuyền ngày càng phát huy được những giá trị tốt đẹp, đáp ứng nhu cầu văn hóa tinh thần của nhân dân.
