Việc mở cửa đất nước từ sau đại dịch Covid-19 và sự kiện đồng yên Nhật suy yếu đã khiến số lượt khách du lịch tới quốc gia này tăng cao kỷ lục.
Theo báo cáo của Tổng Cục Du lịch Quốc gia Nhật Bản, chỉ tính riêng trong tháng 3 năm 2024, xứ sở mặt trời mọc đã đón tới hơn 3 triệu lượt khách, tăng 11,7% so với cùng kỳ năm 2019 (trước đại dịch).
Điều này đã gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường và cộng đồng địa phương, trong đó có các vấn nạn như quá tải khách du lịch, xả rác bừa bãi, sự xuống cấp của các địa điểm tham quan nổi tiếng.
Gồng mình đón lượng khách “khủng”
Một trong những điểm tham quan mang tính biểu tượng của Nhật Bản là núi Phú Sĩ. Hình ảnh Núi Phú Sĩ sừng sững vươn lên giữa nền trời xanh, đỉnh núi tuyết trắng soi bóng trên mặt hồ tĩnh lặng là hình ảnh kinh điển gắn liền với xứ Phù Tang.
Kể từ khi lần đầu được khắc họa một cách đơn giản nhưng đầy tinh tế trong bản khắc gỗ thế kỷ 19 của Katsushika Hokusai, gần hai thế kỷ sau, núi Phú Sĩ vẫn luôn trở thành điểm đến thu hút khách du lịch bậc nhất Nhật Bản.
Song, sự gia tăng khách du lịch này đang gây áp lực lên cộng đồng địa phương nơi đây, theo Telegraph.
Trước tình hình này, chính quyền Nhật Bản từ cấp trung ương đến địa phương buộc phải có các biện pháp cứng rắn hơn để kiểm soát hoạt động du lịch và giảm thiểu tối đa các tác động tiêu cực đến tài nguyên du lịch của đất nước.
Đỉnh điểm là vào tuần trước, một thị trấn ven hồ - Fujikawaguchiko - đã thu hút sự chú ý toàn cầu khi dựng lên một hàng rào đen khổng lồ che khuất địa điểm ngắm cảnh nổi tiếng.
Quyết định này được đưa ra sau hàng loạt khiếu nại từ người dân địa phương về việc du khách xả rác, đỗ xe bừa bãi và thậm chí trèo lên mái nhà để chụp ảnh.
Nhiều người cho rằng đây là một biện pháp cực đoan, đặc biệt là với một đất nước nổi tiếng với tính ôn hòa và chủ nghĩa khắc kỷ như Nhật Bản.
Song, hành động này lại được người dân thị trấn Fujikawaguchiko hưởng ứng. Với những tác động tiêu cực mà người dân nơi đây đang phải gánh chịu, họ ngày càng mất kiên nhẫn.
Chưa dừng lại ở đó, chức chính quyền địa phương ở vùng núi Phú Sĩ mới đây đã công bố kế hoạch áp dụng một khoản phí bắt buộc mới cho mỗi các du khách muốn tham quan địa điểm biểu tượng này.
Theo đó, bắt đầu từ 1.7, mỗi khách du muốn lên đỉnh núi Phu Sĩ sẽ phải trả 2.000 yên (tương đương khoảng 324.000 đồng), với số lượng mỗi ngày cũng bị giới hạn ở mức 4.000 khách.
Một điểm nóng khác của du lịch quá tải ở Nhật Bản là cố đô Kyoto. Chính quyền nơi đây đã đưa ra một số biện pháp quyết liệt nhằm hạn chế tình trạng quá tải trên các tuyến phố lịch sử.
Nổi bật nhất, chính quyền Kyoto quyết định cấm khách du lịch tới một số khu vực ở Gion, quận geisha lịch sử, do ngày càng có nhiều báo cáo về các trường hợp khách du lịch quấy rối geisha, giật áo kimono của geisha và chen chúc để chụp ảnh.
Tình trạng quá tải xe buýt địa phương ở Kyoto cũng là một vấn đề đáng lo ngại khác. Trong tháng 3, các quan chức thành phố đã công bố kế hoạch giới thiệu xe buýt độc quyền đến các điểm tham quan du lịch, nhằm giảm áp lực lên các tuyến đường địa phương bị sử dụng quá mức.
Sara Aiko, giám đốc và người sáng lập Curated Kyoto, một công ty quản lý du lịch cao cấp ở cố đô Kyoto, giải thích: “Du lịch bắt đầu làm ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người dân và làm huyên náo những địa điểm linh thiêng như đền chùa, điều đó thật không thoải mái.
Là công dân toàn cầu, tất cả chúng ta đều muốn chia sẻ những thành phố xinh đẹp của mình, nhưng khi chuyến xe buýt thường nhật đưa bạn đến siêu thị, công ty trở thành một cuộc tranh giành với khách du lịch, người dân địa phương sẽ cảm thấy thất vọng, dẫn đến căng thẳng”.
Sara nói thêm: “Tất nhiên, điều này cũng không mang lại niềm vui cho khách du lịch. Tôi vẫn muốn du khách có thể trải nghiệm những điều tuyệt vời nhất ở Kyoto. Vẫn còn những góc yên tĩnh, kỳ diệu của Kyoto đang chờ mọi người khám phá, nhưng vấn đề nằm ở cơ sở hạ tầng và thiếu quy định về số lượng du khách”.
Thị trấn Niseko trên hòn đảo Hokkaido, cực bắc của Nhật Bản - một điểm đến thể thao mùa đông ngày càng được ưa chuộng - hiện có một cơn bùng nổ về số khách du lịch trong những ngày lạnh giá.
Do đó, khu nghỉ dưỡng sẽ bắt đầu thu phí lưu trú lên tới 2.000 yên (hơn 320.000 đồng) mỗi đêm cho du khách đặt phòng từ tháng 11 tới - đúng vào thời điểm diễn ra mùa trượt tuyết tiếp theo - với hy vọng số lượng du khách đến đây sẽ giảm.
Ở phía nam Hiroshima, chính quyền thành phố Hatsukaichi gần đây đã triển khai bắt đầu áp dụng phí vào cửa đền Itsukushima, để bảo vệ cổng torii trên đảo Miyajima. Cổng torii vốn là công trình mang tính biểu tượng tại các đền, chùa Nhật Bản.
Nỗ lực lèo lái du lịch khỏi con đường mòn
Nhằm giảm thiểu tác động của du lịch quá tải lên các điểm đến quen thuộc, chính phủ Nhật Bản đang triển khai một dự án hướng du khách đến những vùng ít người biết đến hơn.
Thay vì tập trung vào “Tam giác vàng” Tokyo - Kyoto - Osaka, Nhật Bản đang quảng bá 11 điểm đến “kiểu mẫu” mới, nơi du khách có thể khám phá văn hóa samurai ở vùng Hokuriku, thiên nhiên hoang sơ ở thị trấn Nasu (tỉnh Tochigi), dãy Alps hùng vĩ ở Nagano và Gifu, núi lửa Kagoshima và các công viên quốc gia ở phía đông Hokkaido.
Đối với du khách muốn trải nghiệm Nhật Bản một cách độc đáo và giảm thiểu áp lực lên cộng đồng địa phương, Charles Spreckley, người sáng lập People Make Places - một công ty du lịch có trụ sở tại Nhật Bản - có một số lời khuyên: “Hãy thoát khỏi thuật toán và tạo ra hành trình của riêng bạn. Thay vì dựa vào Google Maps hay các trang web du lịch, hãy tự do khám phá. Nhật Bản là một quốc gia an toàn, vì vậy bạn có thể chọn một điểm đến và bắt đầu đi bộ, chắc chắn sẽ có vô số điều thú vị chờ đón trên đường đi”.
Tuy nhiên, những biện pháp này đang bị đặt nghi vấn về mức độ khả thi. Du khách đến Nhật Bản ngày càng tăng, với mong muốn bảo vệ văn hóa bản sắc của người dân địa phương, chính phủ nước này có lẽ vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức phía trước.
