Dự phòng đột quỵ trên người bệnh rung nhĩ
TS.BS Nguyễn Bá Thắng – Trưởng Trung tâm khoa học Thần kinh, Trưởng Đơn vị Đột quỵ Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh cho biết, rung nhĩ là tình trạng tim đập loạn nhịp, gây ứ trệ máu trong buồng tim dẫn đến hình thành những cục huyết khối trong tâm nhĩ. Các cục huyết khối này có thể trôi theo dòng máu và gây tắc mạch, trường hợp tắc mạch máu não sẽ dẫn đến đột quỵ.
Theo bác sĩ Phạm Thị Ngọc Quyên - Khoa Thần kinh Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh, thời gian tối thiểu kể từ khi rung nhĩ xuất hiện một cách âm thầm dẫn đến đột quỵ là ít nhất 24 giờ. Nguy cơ đột quỵ có thể thường gặp hơn ở người tuổi cao (từ 65 tuổi trở lên), có tiền sử đột quỵ, thiếu máu não thoáng qua hoặc thuyên tắc mạch hệ thống, người bệnh mắc các bệnh lý suy tim ứ huyết, tăng huyết áp, đái tháo đường hoặc các bệnh mạch máu.
Để đánh giá nguy cơ đột quỵ ở người bệnh rung nhĩ, các bác sĩ thường dùng thang điểm CHA2DS2-VASc. Mức độ điểm càng cao, nguy cơ đột quỵ ở người bệnh càng lớn.
Dự phòng đột quỵ trên người bệnh thiếu máu não thoáng qua
Theo bác sĩ Bá Thắng, thiếu máu não thoáng qua (TIA) là tình trạng giảm tưới máu não trong một thời gian ngắn. Về bản chất, TIA cũng được xem như một cơn đột quỵ nhẹ.
Nguy cơ đột quỵ và tái phát đột quỵ trên người bệnh thiếu máu não thoáng qua rất cao. Cụ thể là 12% trong khoảng 30 ngày; 17% trong khoảng 90 ngày (3 tháng) - gấp 4 lần so với tỉ lệ chung của các loại đột quỵ. Do đó, người bệnh không được chủ quan và phải có các phương pháp dự phòng tái phát đột quỵ nhằm giảm nguy cơ tác động.
Bác sĩ Ngọc Quyên cho biết thêm, có khoảng 20 - 40% trường hợp đột quỵ được báo trước bởi một cơn thoáng thiếu máu não hoặc đột quỵ nhẹ không gây tàn phế. Chiến lược dự phòng đột quỵ tái phát trên người bệnh thiếu máu não thoáng qua gồm dự phòng theo căn nguyên và dự phòng các yếu tố nguy cơ.
Dự phòng theo căn nguyên thường được tiến hành trên người bệnh rung nhĩ với những phương pháp phổ biến như dùng thuốc kháng đông, kháng kết tập tiểu cầu, can thiệp hẹp động mạch cảnh. Các yếu tố nguy cơ cao gây đột quỵ trên người bệnh cũng được kiểm soát tối đa nhằm giảm nguy cơ ở mức thấp nhất.
Các bác sĩ khuyến cáo, mỗi người bệnh rung nhĩ và thiếu máu não thoáng qua nên chủ động tầm soát đột quỵ 1 - 2 lần mỗi năm. Bên cạnh đó, cần tuân thủ điều trị, dùng thuốc theo đúng chỉ định và tái khám đầy đủ để được bác sĩ theo dõi, điều chỉnh thích hợp. Đồng thời, cần xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học, thói quen sinh hoạt lành mạnh để hạn chế tối đa các biến chứng.