Sản phụ dễ đối mặt suy đa cơ quan nặng
Bệnh nhân Hà T. T. D, 37 tuổi ngụ tại TP Hồ Chí Minh lập gia đình hơn 10 năm, từng đi điều trị hiếm muộn tại nhiều bệnh viện nhưng không thể mang thai. Kể từ tháng 4.2023, chị cảm nhận phù mặt, phù tay – chân tăng dần, phù toàn thân, công việc thường ngày dần trở nên quá sức với chị.
Lo lắng cho tình trạng sức khoẻ của mình, chị D. đến bệnh viện và được nhận định đây là một trường hợp thai kì nguy cơ rất cao cho cả mẹ và thai. Bệnh viện đã tổ chức hội chẩn khẩn cấp gồm các bác sĩ chuyên gia tim mạch, thận học, hồi sức cấp cứu, thận nhân tạo, sản khoa để đưa ra hướng xử trí tối ưu nhất. Với hoàn cảnh gia đình đặc biệt, đây là con quý sau nhiều năm chờ đợi mòn mỏi của hai vợ chồng chị D.
ThS.BS Giang Minh Nhật - Trưởng đơn vị Hồi sức tim mạch - Khoa Nội tim mạch – Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết: “Các bác sĩ đã quyết định cố gắng cứu cả mẹ và bé. Đây là một thách thức rất lớn, đòi hỏi sự phối hợp của nhiều khoa với các kỹ thuật chuyên sâu. Các chuyên khoa cùng kết hợp nhằm kiểm soát toàn diện các nguy cơ và biến cố bất lợi trong thai kì.
Lúc này các bác sĩ phải vừa phải ổn định, kiểm soát được huyết áp chỉ huy, đồng thời đảm bảo quá trình lọc máu liên tục 2 chu kì nhằm điều trị suy thận và ổn định tổn thương cơ tim. Một điều quan trọng khác là bác sĩ sản khoa phải liên tục theo dõi sát tình trạng sức khoẻ thai nhi. Tất cả các yếu tố trên đều cần phải đảm bảo liên tục, nếu không sẽ dẫn đến quá tải hệ tuần hoàn, nguy hiểm đến tính mạng của hai mẹ con.
Sau 1 tuần điều trị tích cực, huyết áp bệnh nhân ổn định hơn, các tổn thương gan và tổn thương cơ tim hồi phục ngoạn mục, sức khoẻ thai ổn định, tuy nhiên, tổn thương thận nặng chỉ có thể hồi phục một phần. Bệnh nhân được ra viện ở tuần tuổi thai thứ 27 và được tiếp tục theo dõi ngoại trú theo qui trình chăm sóc thai kì nguy cơ cao tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định”.
Khi tình trạng bệnh nội khoa của chị D. ổn định hơn, em bé tiếp tục tăng trưởng tốt trong tử cung. Tối ngày 22.6.2023, chị D. đã sinh một bé gái khoẻ mạnh trong niềm vui của tất cả các bác sĩ và gia đình chị.
Tầm quan trọng của quản lý thai kì nguy cơ cao
Theo BS.CKI Trần Lâm Khoa – Phòng khám Tiền sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh, trường hợp thai phụ có thai kì nguy cơ cao, tình trạng này tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm; mẹ, thai nhi hoặc trẻ sơ sinh có nguy cơ cao về bệnh tật hoặc tử vong trước, trong hoặc sau khi sinh… cần được theo dõi chặt chẽ cho đến khi sinh nở.
Thai kì nguy cơ cao khá phổ biến, chiếm khoảng 20% tổng số các thai kì và có thể gặp ở bất kì tuổi thai nào, gây nên các dị tật, dị dạng cho thai nhi khi còn nằm trong bụng mẹ. Nguy hiểm hơn, tình trạng này có thể đe dọa tính mạng, làm tăng tỉ lệ tử vong ở thai phụ, thai nhi và trẻ ở thời kỳ chu sinh và sơ sinh.
Hiện có 5 nhóm yếu tố nguy cơ chính dẫn đến tình trạng thai kì nguy cơ cao gồm: yếu tố nguy cơ liên quan đến mẹ bầu; yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh lí của mẹ bầu trước khi mang thai; yếu tố nguy cơ liên quan đến tiền sử thai sản của mẹ bầu; yếu tố nguy cơ do các bất thường xuất hiện trong thai kì; yếu tố nguy cơ liên quan đến vấn đề xã hội.
Những dấu hiệu cảnh báo thai kì nguy cơ cao như: Đau bụng, đau âm ỉ kéo dài không biến mất; tức ngực; đau đầu, chóng mặt hoặc ngất xỉu; sốt cao; tim đập nhanh; buồn nôn và nôn, tình trạng này tồi tệ hơn triệu chứng ốm nghén khi mang thai; không thấy chuyển động của thai nhi; chảy máu hoặc tiết dịch bất thường ở âm đạo.
Bác sĩ Lâm Khoa cho biết, hậu quả của một thai kì nguy cơ cao có thể rất nặng nề: thai nhi kém phát triển, thai chết lưu, sảy thai, suy thai cấp và mạn tính, trẻ sinh ra bị dị tật, chậm phát triển tâm thần – vận động, có nguy cơ mắc các bệnh lí di truyền bẩm sinh…; mẹ có nguy cơ cao cần can thiệp y tế trong và sau sinh, tăng tỉ lệ sinh mổ, ảnh hưởng sức khỏe, thậm chí bị đe dọa tính mạng.
“Việc chăm sóc và quản lí thai kỳ nguy cơ cao có vai trò vô cùng quan trọng. Những thai phụ có các yếu tố thai kì nguy cơ cao cần được thăm khám, tầm soát phát hiện sớm, theo dõi và can thiệp kịp thời nhằm giảm thiểu tỉ lệ biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra, đảm bảo an toàn cho mẹ và bé”, bác sĩ Lâm Khoa khuyến cáo.