Mùa hè tiềm ẩn nguy cơ đuối nước ở trẻ em
Trao đổi với PV báo Lao Động, bác sĩ (BS) Quách Thị Kim Phúc, Khoa Nhi, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long cho biết, vấn nạn đuối nước luôn là đề tài nóng của các phụ huynh có trẻ nhỏ, đặc biệt vào dịp hè. Theo thống kê mới nhất của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thì tại Việt Nam có trên 2.000 trẻ em tử vong do đuối nước mỗi năm. Việt Nam trở thành nước có tỉ lệ đuối nước cao nhất khu vực Đông Nam Á và cao gấp 10 lần các nước phát triển. Hiện đang bước vào mùa hè, trẻ em thường được đi du lịch biển cùng gia đình hoặc trẻ thường cùng nhóm bạn ra các sông suối, ao hồ để nô đùa... nên tiềm ẩn nguy cơ trẻ đuối nước rất cao.
BS Quách Thị Kim Phúc cho biết, theo y văn, ngạt nước hay đuối nước là tình trạng nước vào đường thở làm co thắt thanh môn vì thế khoảng 10% trẻ ngạt nước không có hít nước vào phổi. Sau đó nước vào phổi làm thay đổi surfactan gây xẹp phổi, phù phổi, suy hô hấp, thiếu oxy não dẫn đến phù não và tăng áp lực nội sọ, rối loạn nhịp và ngưng tim tử vong. Cũng theo BS Quách Thị Kim Phúc, nguy cơ ngạt nước, đuối nước chủ yếu thường là do trẻ không biết bơi hoặc quá tự tin về khả năng bơi của mình; hoặc do thói quen thích nguy hiểm, liều lĩnh; trẻ em bơi lội không có người lớn giám sát; nước lạnh làm hạ thân nhiệt, dẫn đến nhanh kiệt sức và rối loạn nhịp tim…
Sơ cứu và phòng ngừa ngạt nước, đuối nước ở trẻ
BS Quách Thị Kim Phúc cho biết thêm, hơn 1/2 trẻ ngạt nước được cứu sống chỉ với hồi sức cơ bản tại nơi xảy ra tai nạn. Tại bệnh viện khoảng 70% trẻ được hồi sức phục hồi hoàn toàn và 25% sống có di chứng. Theo đó, các bước sơ cứu tại cộng đồng bao gồm:
1. Gọi người xung quanh đến hỗ trợ, nhanh chóng đưa nạn nhân lên bờ.
2. Ưu tiên xác định được tình trạng ngừng tuần hoàn để tiến hành hồi sức tim phổi càng sớm càng tốt.
3. Thổi ngạt bằng cách hít một hơi thật sâu rồi ngậm miệng nạn nhân thổi một hơi thật mạnh, lặp lại lần thứ 2, việc này cần phải tiến hành ngay khi có thể, khi nạn nhân đã được kéo đến bờ.
4. Nếu nạn nhân không tỉnh trở lại sau 2 lần thổi ngạt đủ mạnh làm ngực phồng lên thì cần tiến hành ngay hồi sức tim phổi kết hợp ép tim và thổi ngạt: Đặt nạn nhân nằm ngửa trên bờ, đặt cườm tay lên giữa ngực ép mạnh xuống, tốc độ nhanh 120 lần/phút; cứ sau 30 lần ép tim như thế, thổi ngạt 2 lần. Phải làm liên tục cho đến khi có đơn vị cấp cứu ngoại viện, nhân viên y tế đến hỗ trợ.
5. Không làm nghiệm pháp Heimlich (lấy dị vật), không được dốc ngược nạn nhân để tống nước ra từ phổi hoặc lăn lu, ủ ấm khi nạn nhân chưa có dấu hiệu thở.
6. Cởi bỏ quần áo ướt, làm ấm cơ thể nạn nhân.
7. Tập trung cấp cứu nạn nhân liên tục, kiên trì hàng giờ. Chuyển nạn nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Vận chuyển bằng xe chuyên dụng.
Giải pháp hiệu quả nhất để phòng đuối nước với trẻ:
Theo BS Quách Thị Kim Phúc, đó là: Tập bơi cho trẻ phải có người giám sát, có dùng phao tập bơi. Đối với bể cạn, toilet, thùng chứa nước,… cần che chắn, có nắp, khoá; Cấm trẻ con chơi gần và phải có bảng cảnh báo người đi qua lại thấy. Không cho trẻ động kinh bơi; hướng dẫn các động tác sơ cứu ngừng thở ngừng tim cho cộng đồng,... Bên cạnh đó, cần cẩn trọng khi cho trẻ vui chơi nô đùa ở biển, sông, suối,... để tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra.