Nhạc cụ dân tộc là một trong những nét truyền thống văn hóa lâu đời của người dân Việt Nam. Được hình thành và phát triển, lưu truyền từ rất lâu, nhạc cụ dân tộc hiện nay nhận được nhiều sự chú ý từ giới trẻ.
Đàn bầu
Đàn bầu - Độc huyền cầm có mặt phổ biến ở các dàn nhạc cổ truyền dân tộc Việt Nam. Trong đó, đàn bầu được chia làm hai loại - đàn thân tre và đàn hộp gỗ. Đàn chỉ có một dây, có chiều dài chạy suốt thân đàn. Dây đàn được làm bằng tơ tằm, về sau thay bằng dây sắt, cần đàn ngày xưa được làm bằng tre, nay thường được thay thế bằng sừng trâu.
Ngoài ra, chiếc bầu đàn được làm bằng vỏ quả bầu nậm khô hoặc gỗ tiện hình nậm bầu. Trục lên dây bằng tre hoặc gỗ, được đặt áp sát vào phía người chơi đàn. Người chơi đàn khi đó sẽ dùng que gẩy đàn được gót bằng giang hoặc song, có đầu nhọn và được làm bông lên để tác động trực tiếp tới dây, tạo ra âm thanh từ chiếc nậm bầu.
Đàn cò
Đàn cò hay được gọi là đàn nhị - một nhạc cụ dân tộc truyền thống lâu đời ở Việt Nam. Không chỉ gây ra thích thú tìm hiểu với thế hệ trẻ bởi độ khó của cách kéo đàn, mà còn yêu cầu người học cần có sự thẩm thấu sâu trong tâm hồn về nốt nhạc và cách thẩm âm.
Đàn cò có cấu tạo 5 phần gồm cần đàn, thùng đàn, thủ đàn, ngựa đàn và dây đàn. Đàn cò có âm vực rộng hơn 2 quãng tám, âm thanh trong sáng, rõ ràng, mềm mại gần với giọng hát cao (giọng kim). Được biết, đàn cò giữ vai trò chủ đạo trong Hát Xẩm - là thành viên trong nhạc phường bát âm, dàn nhã nhạc, ban nhạc chầu văn, tài tử và dàn nhạc tổng hợp.
Sáo trúc
Đối với nhiều thế hệ 8X – 9X, việc tìm hiểu và học cách thổi sáo gây hứng thú không kém bất cứ nhạc cụ thông thường nào khác. Đặc biệt, những hình ảnh các cô cậu bé ngồi trên lưng trâu, thổi sáo thả diều gần như đã hằn sâu vào tuổi thơ của mỗi người. Vì thế, việc học thổi sáo dường như “gây sốt” trở lại, và làm sống lại đời sống văn hóa, tinh thần của người Việt Nam.
Sáo trúc có thể độc tấu biểu diễn hay cũng có thể hòa tấu cùng dàn nhạc cổ truyền, giao hưởng, nhạc nhẹ hay thính phòng.
Với việc sử dụng trúc hoặc tre có đường kính khoảng 1,5cm và chiều dài 30cm, một thanh sáo trúc tạo ra sau khi thân ống được khoét một lỗ thổi có lưỡi gà. Thông thường, sáo trúc sẽ có 6 hoặc 10 lỗ bấm. Sáo trúc có thể diễn đạt nhiều sắc thái, cung bậc cảm xúc với âm vực rộng và được sử dụng như một phần quan trọng của nhạc nền trong bất cứ chương trình âm nhạc nào.