Voi nhà là loài động vật được đánh giá hiền lành, thân thiện và nhẫn nại. Đặc biệt là những chú voi làm du lịch ở Đắk Lắk luôn xuất hiện với hình ảnh lầm lũi tuân thủ người quản tượng, nhẫn nại phục vụ du khách trải nghiệm cưỡi trên lưng mình. Những chú voi được thuần dưỡi, nuôi nấng để phục vụ vận chuyển hàng hóa, tham gia chiến sự từ thời sơ khai chỉ còn trong sách sử, truyền thuyết. Hiện, thì voi chỉ làm xiếc, phục vụ thú tiêu khiển, trải nghiệm lạ cho du khách tại các điểm du lịch ở các nước Đông Nam Á, Ấn Độ... Nhưng voi nhà ở đâu cũng hiền lành, thân thiện.
Vì vậy, thông tin voi nhà quật chết người quản tượng đã gây sốc. Tuy vậy, với nhà chuyên môn về động vật hoang dã thì không lạ. Việc con người khai thác quá sức những chú voi già đã được cảnh báo từ lâu. Đây không chỉ là vấn đề kêu gọi đối xử nhân đạo với động vật hoang dã, mà thực tế môi trường sống của voi nhà đã bị thu hẹp. Thiếu thức ăn, thuốc chữa bệnh từ cây lá rừng tự nhiên đã làm voi suy kiệt, mất khả năng sinh trưởng cũng như sinh nở.
Những năm gần đây, Tổ chức Động vật châu Á cũng đã kêu gọi nhân rộng mô hình "du lịch nhân đạo, không cưỡi voi". Thậm chí tại Đắk Lắk năm 2019, Tổ chức này cũng đã tài trợ cho 1 đơn vị khai thác du lịch ở Bản Đôn để họ ngưng dịch vụ sử dụng voi địu du khách, đưa hai con voi già yếu thả vào thiên nhiên để chăm sóc, cải thiện sức khỏe. Trước đó, Tổ chức này cũng có những chương trình tài trợ khác để nâng cao thể trạng voi, cải thiện môi trường sống cho loài động vật hoang dã có nguy cơ cao bị diệt vong này.
Tuy nhiên nếu chỉ dừng lại ở việc thỏa thuận, tài trợ cho doanh nghiệp, người dân và kêu gọi họ ngưng khai thác, hãy đối xử nhân đạo với voi... thì chưa đủ. Nhà nước cần có ngay những quy định mang tính hành chính, cấm khai thác cưỡng bức voi như hiện nay thì mới sớm mong cải thiện được tình hình voi bị "bóc lột" sức lao động ở các khu du lịch như hiện nay.
Được biết từ năm 1980, Đắk Lắk có đến 502 con voi nhà, nhưng nay chỉ còn 44 con. Trong đó có 19 con voi đã hơn 40 tuổi không còn khả năng sinh sản. Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk từ khi thành lập cho đến nay được giao nhiệm vụ phát triển đàn voi nhà, nhưng sau hàng chục năm nghiên cứu, trung tâm này vẫn chưa thể giúp đàn voi nhà Đắk Lắk tăng được số lượng.
Từ năm 2016-2020, trung ương ghi vốn bố trí là 63 tỉ cho công tác này. Thực tế đã chi 25 tỉ đồng. Nhưng vấn đề không phải là có thật nhiều tiền thì có thể cứu vãn được sự suy kiệt về số lượng đàn voi nhà, mà là môi trường sống đã bị thu hẹp. Rừng tự nhiên không còn, trong khi đó việc khai thác, đối xử với voi nuôi thì thậm tệ. Không chỉ bị cưỡng ép tải khách du lịch, voi nhà còn bị cưa ngà, nhổ lông đuôi để làm nhẫn đeo tay, bán cho những người có quan niệm mê tín lạc hậu...
Sự việc voi quật chết người quản tượng lần này là một sự cảnh báo khốc liệt, đòi hỏi nhà nước có quyết sách dứt khoát, quyết liệt để bảo tồn voi. Dẹp ngay hình thức khai thác "cưỡng bức lao động" đối với những con voi già như hiện nay tại các khu du lịch. Đó không chỉ là đòi hỏi nhân đạo với động vật hoang dã mà còn thể hiện hành xử văn minh của loài người.
