Những ngôi nhà gỗ cổ kính ở Hội An đã mang lại cho thị trấn một di sản được UNESCO công nhận, là điểm đến hấp dẫn với khách du lịch châu Á với hàng triệu người ghé thăm mỗi năm.
Những con thuyền trên sông trở thành nét đẹp đặc trưng của Hội An. Nhưng những lời phàn nàn sẽ bắt đầu xuất hiện khi du lịch bắt đầu quá tả.
Theo SCMP, dân số của thị trấn chỉ là 120.000 người, trong khi hàng năm ước tính có khoảng hơn 4 triệu khách du lịch đến đây. Các nghệ nhân và thợ thủ công bị các doanh nghiệp bán đồ lưu niệm lấn áp.
Dự kiến số lượng khách sẽ còn tăng trong thời gian tới. Cù Lao Chàm, cụm đảo tọa lạc tại Hội An cũng đang đứng trước những thách thức chung. Nếu muốn giữ hệ sinh thái tự nhiên của đảo, số lượng khách và các hoạt động du lịch phải được quản lí chặt chẽ.
Cụm đảo Cù Lao Chàm cũng đã được UNESCO công nhận là khu sinh quyển vào năm 2009, là một phần của tuyến đường nối các bãi biển hoang sơ, điểm lặn san hô và nhà dân với Hội An trên đất liền. Có 277 loài san hô, 250 loài cá, động vật giáp xác và 97 loại động vật thân mềm đang sinh sống xung quanh hòn đảo.
Tom Fawthrop, nhà làm phim người Anh, gọi đây là "kỳ tích bảo tồn" của người địa phương. Hệ sinh thái tự nhiên vẫn được bảo tồn nhờ sự phối hợp của người dân địa phương. Họ làm sạch biển, tránh ô nhiễm nhựa và không đánh bắt quá mức ở vùng nước quanh đảo.
Nhà khoa học môi trường Lê Ngọc Thảo, Giám đốc Khu bảo tồn biển (MPA) ở đảo Cù Lao Chàm nói với SCMP - nhật báo Hong Kong (Trung Quốc): "Không dễ để khiến ngư dân đồng ý ngừng đánh bắt ở rạn san hô và chấp nhận các khu vực đánh bắt bền vững. Chúng tôi phải thuyết phục người dân rằng họ có thể có thu nhập tốt hơn nhiều nếu họ đưa khách du lịch đi lặn biển xem một rạn san hô nguyên sơ tràn ngập cá".
Nhiều ngư dân đã đồng ý và điều chỉnh để dùng thuyền chở khách du lịch. Nhờ vậy, MPA có thể bảo vệ các rạn san hô, vốn đang phải đối mặt với mối đe dọa toàn cầu về tình trạng nước ấm lên.
Hòn đảo này là địa điểm duy nhất ở Việt Nam thúc đẩy việc không sử dụng túi nhựa và các chương trình “3R”: tiết giảm (reduce), tái sử dụng (reuse) và tái chế (recycle) kể từ năm 2011, cũng như chống nạn đánh bắt quá mức trong nhiều thập kỷ.
Nhờ có những quy định nghiêm ngặt được áp dụng để tránh việc khai thác quá mức cua đất trên đảo, số lượng cua đã tăng 75%. Để đối phó với những mặt trái của việc đón khách du lịch ồ ạt, số lượng du khách bị giới hạn ở mức 3.000 người mỗi ngày.
Dần dần, công tác bảo tồn và phương pháp tiếp cận du lịch cẩn trọng đã được đền đáp. Các loài cá đã tăng lên, nhận thức của người dân địa phương đã thay đổi, biến nơi đây trở thành một trong những hòn đảo sạch nhất ở Việt Nam.
Về phần thành phố Hội An, một kế hoạch quản lý đã được đưa ra để bảo tồn khu di sản trước những nguy hại từ lũ lụt và xây dựng quá mức. Tuy nhiên, nhiều dự án đang góp phần tạo ra những thay đổi cho thành phố này, bao gồm việc san phẳng các cồn cát dọc bờ sông để xây dựng khu vui chơi.
Trong những năm gần đây, các chuyến đi trên thuyền thúng truyền thống trên sông Thu Bồn đã tăng lên, kéo theo âm nhạc ồn ào xáo trộn sự thanh bình của khu vực.
Những chủ thuyền đã đáp ứng và chủ các tour du lịch địa phương đã trang bị hệ thống âm thanh di động trên thuyền thúng để phục vụ nhu cầu của du khách, tăng thu nhập.
Bà Lê Ngọc Thảo cho biết thêm: "Chúng tôi vận động để chống lại việc mở nhạc ồn ào". Trước đây, MPA từng làm được điều này vào tháng 11.2023, khi chính quyền tỉnh Quảng Nam ban lệnh cấm hát karaoke ở rừng dừa nước Bảy Mẫu và khu du lịch gần Hội An, nhằm hạn chế ô nhiễm tiếng ồn.
Thay đổi là con dao hai lưỡi của du lịch hiện đại. Cao Huyền, một hướng dẫn viên, cho biết: "Bất chấp mọi thay đổi, tôi vẫn yêu Hội An… và chúng tôi cần khách du lịch đến đây. Tôi nghĩ giải pháp là giữ tự chủ một số thứ… và không để bị nuốt chửng bởi các giá trị kinh doanh của du lịch đại chúng".
