Đợt nghỉ lễ 30.4 và 1.5 vừa qua, homestay nhà ông Lý Văn Phương ở thôn Bản Biến, xã Phúc Sơn (huyện Lâm Bình) luôn kín khách đặt phòng. Đoàn này vừa rời đi, đoàn khác đã đến. Đó là thành quả sau nhiều năm học hỏi và tập làm du lịch cộng đồng của gia đình thuần nông này.
Ông Phương chia sẻ: "Tôi ấp ủ làm du lịch cộng đồng từ hơn 4 năm trước, đi xem cách làm của một số nơi rồi về áp dụng nhưng những năm đầu chưa thành công phần vì mình chưa quen, phần vì dịch bệnh năm 2021. Khoảng 2 năm trở lại đây lượng khách đã ổn hơn nhiều".
Cũng theo ông Phương, để làm được du lịch cộng đồng người dân trong bản cũng phải thay đổi trước hết là tư duy. Quan trọng nữa là phải giữ được bản sắc văn hóa của dân tộc, từ trang phục, phong tục tập quán đến những món ăn truyền thống.
"Làm du lịch kết hợp với trồng trọt, chăn nuôi thu nhập ổn định hơn rất nhiều. Mỗi tháng gia đình thu về từ dịch vụ khách lưu trú, ăn uống cũng được hơn 10 triệu đồng, có tiền mua sắm trang thiết bị, sửa sang nhà cửa. Ở vùng cao này thế là tốt lắm rồi", ông Phương cho hay.
Trên toàn huyện vùng cao Lâm Bình, địa phương khó khăn nhất của tỉnh Tuyên Quang đã có hơn 50 hộ làm homestay. Đồng bào Dao, Tày hàng ngày mặc quần áo truyền thống đón khách, các làng văn hóa dần hình thành, nhiều phong tục đặc sắc được phục hồi, trình diễn cho du khách thưởng thức.
Cách đó hơn 50km, thôn Bản Bung, xã Thanh Tương (huyện Na Hang) nằm giữa lõi rừng nguyên sinh được biết đến là điểm trải nghiệm ưu thích của nhiều người. Cả bản làng sống hòa mình với thiên nhiên, người dân ở đây coi rừng là tài sản vô giá.
Ông Triệu Thế Hải, người dân thôn Bản Bung cho biết, cả bản chỉ có gần 50 hộ dân chủ yếu là người Tày, người Dao nhưng hàng đời này vẫn giữ được nếp sống gắn bó với rừng, sống chan hòa với thiên nhiên. Cảnh sắc ở đây mấy chục năm qua vẫn không thay đổi.
Đi trên con đường bê tông dài hơn 7km mới mở, ông Hải cho hay: "Đây là con đường độc đạo từ thị trấn dẫn vào bản, nhờ có con đường này mà du khách biết đến Bản Bung, đời sống đồng bào vì thế cũng được cải thiện".
"Mấy năm gần đây khách du lịch tìm đến và nghỉ lại ngày một nhiều, Bản Bung như viên ngọc nằm giữa đại ngàn hoang sơ. Chúng tôi bảo nhau phải giữ được rừng, giữ được bản sắc của dân tộc mình đó cũng là cách để thu hút du khách", ông Hải chia sẻ.
Huyện Na Hang đã có cả một đề án phát triển kinh tế - xã hội thôn Bản Bung, trong đó tập trung xây dựng các các loại hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, tham quan trải nghiệm các tuyến đường rừng nguyên sinh và kết nối với các điểm du lịch khác.
Ông Tô Viết Hiệp - Chủ tịch UBND huyện Na Hang cho biết, du lịch được xác định là một ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương nhờ các tiềm năng thế mạnh về tự nhiên, bản sắc văn hóa của các dân tộc.
"Vấn đề hiện nay vẫn là cơ sở hạ tầng cho phát triển cho du lịch, địa phương đang đẩy mạnh thu hút đầu tư xây dựng hệ thống lưu trú và các dịch vụ đi kèm. Ngoài ra làm tốt công tác giữ rừng, giữ cảnh quan sinh thái như là một nét đặc trưng riêng có níu chân du khách", ông Hiệp cho hay.
Riêng trong năm 2023 huyện đón gần 250.000 lượt du khách. Phấn đấu đến năm 2025, đón hơn 350.000 lượt khách du lịch, trong đó khách quốc tế hơn 2.000 lượt, doanh thu từ du lịch đạt hơn 430 tỉ đồng.
