Báo cáo về thị trường trái phiếu của Công ty Chứng khoán MBS cho thấy, từ ngày 1.3 đến ngày 21.3.2024, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành thành công ước đạt hơn 3.700 tỉ đồng, giảm 86% so với cùng kỳ năm trước.
Cũng theo nhận định của các chuyên gia Công ty Chứng khoán MBS, áp lực đáo hạn trái phiếu từ nay đến hết năm vẫn rất lớn, nhất là các doanh nghiệp bất động sản. Áp lực đáo hạn lớn nhất sẽ rơi vào lần lượt quý II/2024 với giá trị là 74 nghìn tỉ đồng và quý III/2024 với giá trị là 52 nghìn tỉ đồng.
Hiện tại, theo dữ liệu của Công ty Chứng khoán, MBS tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm các nghĩa vụ thanh toán ước vào khoảng 193,6 nghìn tỉ đồng, chiếm gần 19% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp của toàn thị trường, trong đó nhóm ngành bất động sản tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất khoảng 70% giá trị chậm trả.
Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp có kết quả kinh doanh năm 2023 bết bát với khoản lỗ lớn và nợ gấp nhiều lần, thì áp lực chuẩn bị nguồn tiền để trả nợ gốc và lãi trái phiếu trong năm 2024 càng tăng lên.
Đơn cử như trường hợp của Khải Hoàn Land, báo cáo tài chính quý IV/2023 của doanh nghiệp này cho thấy lợi nhuận sau thuế của Khải Hoàn Land “bốc hơi” 97%, chỉ còn 7,4 tỉ đồng. Doanh thu hoạt động tài chính vẫn tiếp tục giúp Khải Hoàn Land báo lãi hơn trăm tỉ đồng. Lũy kế năm 2023, doanh nghiệp bất động sản này ghi nhận lợi nhuận sau thuế đạt 123,8 tỉ đồng, giảm 72% so với năm trước. Tại thời điểm ngày 31.12.2023, tiền và các khoản tương đương với tiền giảm mạnh từ 195,7 tỉ đồng về còn 70 tỉ đồng.
Đáng chú ý, Khải Hoàn Land đang bị khách hàng và đối tác chiếm dụng vốn rất lớn khi có khoảng 91,5% tài sản nằm ngoài công ty khi các khoản phải thu đạt 5.951 tỉ đồng. Tính đến thời điểm cuối năm 2023, tổng nợ phải trả của Khải Hoàn Land là 1.237 tỉ đồng, giảm 35% so với đầu năm. Trong đó, nợ vay tài chính là 1.005 tỉ đồng, gồm 840 tỉ đồng nợ trái phiếu với lãi suất 13,5%/năm.
Tính đến ngày 31.12.2023, Khải Hoàn Land đang chịu áp lực khi có 2 lô trái phiếu trị giá 600 tỉ đồng đã gần đến thời điểm đáo hạn. Hai lô trái phiếu này được phát hành năm 2021 với kỳ hạn gốc 18 tháng sau đó đã xin gia hạn thêm 12 tháng và sẽ đáo hạn trong tháng 5 và 6.2024.
Hay như Novaland vẫn chật vật với bài toán trái phiếu dù báo cáo tài chính đang có những con số khởi sắc về doanh thu. Công ty đã phải xin chậm thanh toán lãi 4 lô trái phiếu trong ngày 28.2.2024 với lý do chưa thu xếp kịp nguồn thanh toán. Tổng số lãi dự kiến phải trả của những lô trái phiếu này là gần 98 tỉ đồng.
Theo thông báo mới nhất, Công ty Đất Xanh Miền Nam đã chậm thanh toán lãi lần thứ 12 cho lô TP MNRCH2123001, với tổng số tiền lãi khoảng 19 tỉ đồng và gốc 150 tỉ đồng. Ngày dự kiến thanh toán gốc của lô trái phiếu này là vào ngày 2.1.2024, tuy nhiên công ty dự kiến kéo dài thời gian thanh toán cả gốc và lãi cho đến cuối năm 2024.
Những trường hợp trên đã phần nào cho thấy doanh nghiệp bất động sản đang chật vật xoay tiền trả nợ gốc và lãi trái phiếu như thế nào. Chính vì lẽ đó, trong báo cáo cập nhật mới nhất về thị trường trái phiếu, Công ty Cổ phần Xếp hạng Tín nhiệm Đầu tư Việt Nam (VIS Rating) cho biết, giá trị trái phiếu có rủi ro cao sẽ chậm trả gốc và lãi trong năm 2024 vào khoảng 40.000 tỉ đồng, phần lớn là các doanh nghiệp bất động sản, xây dựng...
VIS Rating đánh giá, các doanh nghiệp này có khả năng trả nợ ở mức rất yếu, thể hiện bởi tỉ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu ở mức rất cao, nguồn lực tiền mặt so với giá trị trái phiếu đáo hạn thiếu hụt, biên lợi nhuận trước thuế, khấu hao và lãi vay ở mức thấp so với các tổ chức phát hành khác.
