Liên tục gia hạn
Theo thống kê, trong tháng 5.2023, có gần 20.000 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp đến hạn thanh toán, không bao gồm trái phiếu của các ngân hàng thương mại. Tuy nhiên, tình hình chung đang cho thấy câu chuyện khó khăn về dòng tiền đang buộc các doanh nghiệp liên tục xin gia hạn.
CTCP Kita Invest, công ty thành viên trực thuộc Tập đoàn KITA Group có tới 6 lô trái phiếu với mã từ KITA.BOND2020.01-06 phát hành vào tháng 5.2020 đáo hạn trong hai ngày 4-5.5.2023 với tổng trị giá 2.100 tỉ đồng. Và cũng theo Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, KITA Invest vừa công bố thông tin về việc thay đổi nội dung kì hạn đối với mã trái phiếu KITA.BOND2020.03 phát hành ngày 5.5.2020, mệnh giá 500 tỉ đồng, đáo hạn ngày 5.5.2023.
Theo KITA Invest mã trái phiếu trên sẽ được kéo dài kì hạn thêm 6 tháng, kì trả gốc vào ngày 5.11.2023. Lí do kéo dài kì hạn trái phiếu được KITA Invest đưa ra là do tình hình khó khăn chung của ngành bất động sản nên tổ chức phát hành mong muốn được kéo dài kì hạn của trái phiếu để giảm bớt áp tài chính. Cũng cần nói thêm dư nợ trái phiếu của KITA Invest tại thời điểm cuối năm 2022 gấp 2,2 lần vốn chủ sở hữu. Trong khi đang vay nợ đến gần 11.000 tỉ đồng thì lợi nhuận sau thuế của KITA Invest trong năm 2022 chỉ đạt vỏn vẹn 2,99 tỉ đồng.
Phải có dòng tiền để trả nợ
Đó là hai ví dụ điển hình cho thấy hiện nay, áp lực trên thị trường trái phiếu đang ngày càng lớn dần lên khi ngày càng nhiều doanh nghiệp công bố thông tin giao dịch bất thường về việc chậm trả gốc, lãi trái phiếu. Công ty Chứng khoán VNDirect thống kê có trên 20 tổ chức phát hành đạt được thỏa thuận gia hạn thời hạn trái phiếu với trái chủ và đã có báo cáo chính thức lên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX). Tuy vậy, sang tháng 5, áp lực trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn sẽ tiếp tục gia tăng, trong khi danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán theo công bố của HNX cũng gia tăng.
Nghị định 08/2023 của Chính phủ đã có hiệu lực có thể nói là “cánh cửa hẹp được hé mở” trong hành trình tái cơ cấu nợ trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ đến hạn trả nợ. Tuy nhiên, thị trường trái phiếu vẫn còn nhiều vấn đề cần phải giải quyết trong thời gian tới. Theo đó, một vấn đề quan trọng khác là câu chuyện dòng tiền để tái cấu trúc nợ của bất động sản. Chuyên gia phân tích tài chính TS Nguyễn Duy Phương của DGCapital nêu quan điểm dòng tiền trái phiếu trong thời gian qua đến từ các định chế tài chính, bao gồm ngân hàng và công ty chứng khoán. Trong đó, các công ty chứng khoán là nhóm mua nhiều trái phiếu trong thời gian qua và nhóm nhà đầu tư cá nhân. Thông tư số 03 của Ngân hàng Nhà nước được ban hành mới đây với nội dung cho phép ngân hàng được mua lại trái phiếu sẽ giúp hỗ trợ một phần thanh khoản cho thị trường trái phiếu.
Hiện các doanh nghiệp bất động sản đặt kì vọng có thể tiếp cận được dòng vốn tín dụng từ ngân hàng, hoặc ít nhất cũng được hỗ trợ bằng cách không hạ nhóm nợ xấu để tránh tình huống chi phí tín dụng tăng cao, thậm chí không được vay. Nhưng dù sao việc thoả thuận trái chủ chỉ là giải pháp giải quyết tình huống. Về dài hạn, nhóm doanh nghiệp bất động sản buộc phải có dòng tiền từ hoạt động kinh doanh. Do đó không thể thiếu đi các gói hỗ trợ khác như tháo gỡ pháp lí, cũng như bản thân doanh nghiệp cũng phải nỗ lực tái cơ cấu, thu tiền bằng nhiều biện pháp khác nhau để gỡ khó về dòng tiền
