Mục đích để phân lô bán nền
Thời gian qua, tại nhiều tỉnh thành trên cả nước, việc cá nhân, doanh nghiệp nhỏ thu gom đất ở, đất vườn, đất trồng cây lâu năm… để chuyển đổi mục đích sang đất ở, xây dựng đường giao thông, sau đó chia tách thửa đất nhằm phân lô bán nền diễn ra tràn lan.
Những khu đất phân lô bán nền núp bóng tách thửa thường được chào bán với giá cao hơn rất nhiều so với đất ở của người dân quanh khu vực, gây nhiễu loạn thị trường. Điều đáng nói là hầu hết khu đất phân lô bán nền sau thời gian được mua đi bán lại nhộn nhịp đều bị bỏ hoang, không xây dựng, không có người ở...
Thực tế, ghi nhận của PV tại một số địa điểm vùng ven Hà Nội cho thấy tình trạng sau khi xin chuyển đổi đất rồi tách thửa, phân lô để bán. Điều đáng nói, các lô này thường bán cho các nhà đầu tư và bỏ hoang cả nhiều năm trời mà không có xây dựng. Ví dụ như: 72 và 108 lô Bãi Dài Tiến Xuân (thuộc xã Tiến Xuân huyện Thạch Thất, Hà Nội).
Hay như "điểm nóng" TP.Bảo Lộc, huyện Bảo Lâm (Lâm Đồng), từ năm 2018 đến 2021 nở rộ tình trạng lợi dụng việc hiến đất làm đường để phân lô tách thửa, mua bán trái phép đất nông nghiệp, hình thành các dự án bất động sản trái pháp luật. Phần lớn vị trí người dân xin hiến đất làm đường sau đó đã được tách thành hàng trăm thửa đất mới, rao bán, sang nhượng như một dự án bất động sản hợp pháp. Hàng chục căn nhà đã hình thành trên những dự án bất động sản trái pháp luật này. Cá biệt, nhiều tuyến đường được người dân mở và đổ bêtông, thảm nhựa khi không được cơ quan chức năng cho phép.
Đầu năm nay, UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo tạm dừng toàn bộ việc tiếp nhận, xem xét, giải quyết các thủ tục liên quan đến việc tách thửa đất để chuyển nhượng, xây dựng nhà ở hình thành các khu, điểm dân cư mới tại nông thôn trên địa bàn toàn tỉnh.
Mới đây, UBND tỉnh Khánh Hòa cũng rà soát, kiểm tra quá trình tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất đối với khu dân cư ven đầm Thủy Triều (xã Cam Hải Tây), khu dân cư Đinh Tiên Hoàng nối dài (thị trấn Cam Đức và Cam Hải Tây), các địa điểm phân lô dọc Quốc Lộ 1A.
Sau khi đối chiếu với các quy định pháp luật, đoàn kiểm tra nhận thấy việc chuyển đổi đất khác sang đất ở những trường hợp nêu trên đã thiếu văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất dẫn đến một số khu vực được chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở có quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng không thống nhất.
Về việc người sử dụng đất hiến đất làm đường giao thông, UBND tỉnh nhận thấy người dân có đơn đề nghị hiến tặng đất cho nhà nước sau đó người sử dụng đất tự đầu tư hạ tầng về giao thông, thoát nước, dựng trụ điện trên đất đã hiến tặng. Tuy nhiên, mục đích việc hiến đất là phục vụ nhu cầu lợi ích của cá nhân để thực hiện phân lô, bán nền, không phải là việc cho quyền sử dụng đất Nhà nước thực hiện các công trình công cộng theo quy định pháp luật.
Xử lý cán bộ sai phạm
Việc hiến đất làm đường tại các khu vực chuyển mục đích, tách thửa nêu trên không phù hợp với các quy hoạch hệ lụy phá vỡ các đồ án quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng… tiềm ẩn nguy cơ hình thành các điểm dân cư tự phát, không đúng quy định…
Với những vi phạm phát hiện kiểm tra, UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu UBND huyện Cam Lâm hủy các quyết định chuyển mục đích sử dụng đất và các văn bản chấp thuận cho phép hiến đất làm đường giao thông đối với các trường hợp nêu trên. Đồng thời, kiểm tra, xử lý về quản lý trật tự xây dựng đối với các khu vực đã xây dựng hạ tầng.
Bên cạnh đó, tổ chức kiểm điểm xử lý nghiêm trách nhiệm đối với lãnh đạo UBND huyện Cam Lâm qua các thời kỳ (theo lĩnh vực được giao phụ trách) trong công tác chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành thực hiện công tác quản lý nhà nước về đất đai, đầu tư xây dựng; của các cán bộ, công chức thuộc phòng, ban và lãnh đạo UBND các xã có liên quan đến những tồn tại, hạn chế nêu trên.
Tương tự, UBND tỉnh Lâm Đồng đang xem xét, chỉ đạo hướng xử lý đối với các trường hợp đã và đang thực hiện việc hiến đất làm đường, phân lô tách thửa. Sau khi UBND dân tỉnh có kết luận chỉ đạo, UBND thành phố Bảo Lộc sẽ tiến hành tổ chức thực hiện nghiêm đối với các trường hợp trên.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Thế Điệp - Ủy viên Ban chấp hành Hiệp hội Bất động sản Việt Nam - cho rằng, việc hiến đất làm đường để nhằm phục vụ công cộng là rất tốt. Tuy nhiên, cần phải xem rõ mục đích của việc hiến đất như thế nào. “Nếu hiến đất để phục vụ cho lợi ích riêng có các cá nhân đó thì cần phải xem xét lại” - vị này nhấn mạnh.
Vị chuyên gia này nói thêm rằng, chiêu trò hiến đất làm đường chỉ là một trong những điển hình về sai phạm liên quan đến chuyển đổi mục đích sử dụng đất và những sai phạm trong quy hoạch đất đai đã xảy ra ở nhiều địa phương. Điều này tiếp tục đặt ra những vấn đề về công tác quản lý đất đai đối với các địa phương khi mà sử dụng đất không gắn liền với các quy hoạch chung khác. Vô tình hay cố ý lại tạo thành kẽ hở một cách hợp lý để những đối tượng lợi dụng..
