Ông Nguyễn Hữu Lương, Chủ tịch Hội Nông dân xã Phước Hải cho biết: Động cát chính là “thủ phủ” để con dông sinh trưởng tốt. Bà con ra vùng động cát xây dựng chuồng trại thả hàng ngàn con dông nuôi bán thâm canh. Chuồng trại nuôi dông rất đơn giản, bà con xây móng bao che bằng đá chẻ sâu 50- 60 cm, xây gạch táp-lô bao che cao khoảng 1,5m hoặc rào lưới chung quanh khu đất. Trên nền chuồng đắp mô đất kết hợp trồng cỏ và cây xanh tạo môi trường tự nhiên cho dông sinh trưởng.
“Hiện ở Hòa Thủy có gần 50 hộ nuôi dông trên cát. Mỗi năm, nông dân ở đây cung cấp khoảng 2 tấn dông thương phẩm cho thị trường các tỉnh: Ninh Thuận, Bình Thuận, Khánh Hòa, TP. Hồ Chí Minh. Nhờ nguồn có thu nhập trung bình 50-70 triệu đồng/năm, nên nghề nuôi dông đã góp phần tăng thu nhập, nâng cao đời sống nông dân địa phương. Điều đáng nói, thịt dông giàu dinh dưỡng chế biến rất nhiều món ngon được thực khách ưa chuộng trong các nhà hàng”.
Ông Trịnh Lân là một trong những nông hộ thực hiện hiệu quả mô hình nuôi dông trên cát ở thôn Hòa Thủy. Những năm khó khăn, nhờ thu nhập khá từ nghề nuôi dong trên cát, nên 5 đứa con trong gia đình ông được học hành bàn bản. Ông Lân chúng tôi cho hay, khu đất nuôi dông của gia đình đã gần 15 năm nay, với diện tích rộng khoảng 4 sào (4.000 m2). Từ tháng 4-6ÂL, là thời gian con dông sinh sản, vì vậy trong khoảng thời gian này gia đình đang dồn dông con sang chuồng khác để dong mái đẻ. Từ lúc mới nở đến khi trưởng thành khoảng 12 tháng là con dông mái đẻ, mỗi năm một lứa 3-4 trứng. Trứng nằm “lăn lóc” trong hang khoảng 5-6 tuần nở ra dông con to bằng ngón tay út. Sau vài ngày, dông con bò ra khỏi hang tự tìm kiếm thức ăn.
“Rau muống, rau cải, cây đậu là những món ăn ưa thích của con dông. Ngoài nguồn thức ăn do chủ nuôi cung cấp, con dông tự tìm kiếm bổ sung thêm thức ăn từ môi trường chuồng nuôi tự nhiên. Trên một năm nuôi thì có thể xuất dông để bán thương phẩm. Ở các nhà hàng Ninh Thuận chỉ mua những con dông cân nặng từ 2-3 lạng, còn các tỉnh phía Nam mua từ 5 lạng trở lên, với gián bán thương phẩm 450 ngàn đồng/kg. Trong khi đó, dông cái bán với giá 500 ngàn đồng/kg”. Ông Lân chia sẻ.
Còn ông Nguyễn Càng, gần 8 năm gắn bó với nghề nuôi dông, vì vậy ông thông thuộc đời sống của loài vật nuôi “làm chơi ăn thiệt” này ở đồng đất Hòa Thủy. Con dông có sức sống tốt nên rất dễ nuôi, chỉ cần tạo môi trường gần với tự nhiên và cung cấp đủ nguồn thức ăn thì dông lớn rất nhanh. Trong điều kiện nuôi dưỡng tốt, từ lúc nở đến lúc “xuất chuồng” phải mất 20-24 tháng, đối với giống dông thềm trống đạt trọng lượng 3-4 con/kg; giông thềm mái đạt trọng lượng 6-8 con/kg. Riêng giống giông cỏ nhỏ hơn giông thềm khi xuất chuồng đạt trọng lượng khoảng 10-12 con/kg. Theo ông Càng nghề nuôi dông như tiền “bỏ ống” khi cần chi tiêu thì giăng đăng bện bằng tre bắt vài ba ký bán cho thương lái với giá 450 ngàn đồng/kg.
Nghề nuôi dong trên cát tại Hoà Thuỷ cho nông dân thu nhập rất cao, nhưng đang gặp khó về tìm đầu ra cho sản phẩm, chỉ dừng lại là cung cấp lẻ cho các nhà hàng nhỏ.
