Chìa khóa để phát triển du lịch bền vững
Phát biểu tại Diễn đàn Du lịch xanh 2019, ông Lê Quang Tùng – Thứ trưởng Bộ VHTT&DL cho biết, du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn trong việc phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững, vì vậy, phát triển du lịch xanh là một nguyên tắc, một xu thế chung được nhiều quốc gia trên thế giới lựa chọn, trong đó có Việt Nam.
Trong những năm gần đây, du lịch xanh không chỉ là một khái niệm mà đã trở thành xu hướng, đã và đang phát triển nhanh chóng ở nhiều nước trên thế giới, thu hút sự quan tâm rộng rãi của các doanh nghiệp du lịch nói riêng và cộng đồng xã hội nói chung. Nhiều nước trên thế giới xem du lịch xanh như một chiến lược để giữ gìn, bảo vệ môi trường sinh thái.
Du lịch xanh được biết đến là một loại hình du lịch dựa vào tự nhiên và văn hóa, có giáo dục môi trường, đóng góp cho nỗ lực bảo tồn và phát triển bền vững, có sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương.
Du lịch xanh cũng tạo cơ hội tăng thêm việc làm và nâng cao thu nhập cho cộng đồng cư dân, nhất là người dân ở vùng sâu, vùng xa – nơi sở hữu nhiều khu bảo tồn tự nhiên, di tích, danh lam với cảnh quan tự nhiên độc đáo, hấp dẫn. Ngoài ra, du lịch xanh còn góp phần vào việc nâng cao dân trí và sức khỏe cộng đồng thông qua một số hoạt động giáo dục môi trường, văn hóa lịch sử và giải trí.
Bên cạnh các lợi ích về kinh tế, du lịch xanh còn được xem là một giải pháp hữu hiệu để bảo vệ môi trường sinh thái thông qua quá trình làm giảm sức ép phải khai thác nguồn lợi tự nhiên trong hoạt động du lịch.
Mới chỉ xuất hiện ở Việt Nam, loại hình du lịch xanh đã mang lại sự đổi mới trong lĩnh vực du lịch nói riêng và trong đời sống kinh tế, văn hóa và tinh thần của nhân dân nói chung. Thực tế cho thấy, du lịch xanh đang góp phần tạo lập nguồn lực cần thiết cho việc xây dựng nông thôn mới, đưa cộng đồng đến với sự gắn kết phát triển du lịch bền vững dựa trên những nền tảng sẵn có.
Lấy du lịch xanh làm điểm nhấn
Nhằm khai thác lợi thế thiên nhiên, giá trị văn hóa đặc sắc của từng cộng đồng dân cư, Chi hội du lịch cộng đồng Việt Nam (VCTC) đã nghiên cứu, triển khai các mô hình du lịch xanh, trong đó có sự gắn kết các giá trị của từng cộng đồng địa phương nhằm góp phần bảo vệ di tích lịch sử, cảnh quan thiên nhiên nhưng, chia sẻ nguồn lợi với cộng đồng, đồng thời còn thực hiện bảo vệ môi trường, chung tay thích nghi với biến đổi khí hậu.
Theo ông Trần Hải Quỳnh – Chủ tịch CLB Du lịch Cộng đồng cho biết, VCTC đã và đang tiếp tục xây dựng, hỗ trợ tư vấn, đồng hành để hoàn thiện các cộng đồng du lịch xanh trong cả nước. Ngoài ra, ông cũng chia sẻ những mô hình tiêu biểu về du lịch xanh, ví dụ như Du lịch sinh thái cộng đồng tại đảo Quan Lạn; Du lịch cộng đồng "Làng Quê Yên Đức"; Du lịch sinh thái cộng đồng tại Tà Làng Quảng Nam; Trải nghiệm sinh thái miệt vườn tại Cần Thơ hay trải nghiệm du lịch sinh thái cộng đồng Bến Tre v.v...
Việc nghiên cứu một số mô hình du lịch xanh đã dần tạo ra nhiều sản phẩm hoạt động khá hiệu quả, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho một cộng đồng. "VCTC sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác xúc tiến, giới thiệu sản phẩm du lịch theo hướng chuyên nghiệp gắn liền với công nghệ 4.0, lấy sản phẩm "du lịch xanh" và thương hiệu "du lịch xanh" làm trọng tâm.
Xúc tiến du lịch phải gắn kết với xúc tiến thương mại, đầu tư vào đối ngoại, văn hóa, vừa bảo đảm quảng bá lịch sử, văn hóa đặc sắc của con người địa phương, vừa bảo vệ môi trường bền vững" - ông Trần Hải Quỳnh nhấn mạnh.
Còn ông Vũ Thế Bình – Phó CT Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho rằng, du lịch xanh và bảo vệ môi trường cũng chính là vấn đề sống còn trong việc phát triển du lịch trong tương lai.
Mặc dù hứa hẹn mang lại nhiều tiềm năng, song du lịch xanh tại Việt Nam đang trong giai đoạn khởi đầu, và theo đánh giá của nhiều chuyên gia, vẫn còn tồn tại một số vấn đề chưa giải quyết triệt đề. Đây cũng là hách thức cho ngành du lịch nước ta trong thời gian tới, đòi hỏi phải có những giải pháp cụ thể để du lịch xanh thực sự được tiếp cận, phổ cập rộng rãi ở Việt Nam.
