Theo GS Đỗ Đức Thái - chủ biên chương trình môn Toán, chương trình mới được xây dựng trên phương châm 10 chữ: Tinh giản, thiết thực, hiện đại và khơi nguồn sáng tạo.
Chương trình chú trọng tính ứng dụng thiết thực, gắn kết với đời sống thực tế và các môn học khác. Toán học gắn với xu hướng phát triển hiện đại của kinh tế, khoa học, đời sống xã hội và những vấn đề cấp thiết có tính toàn cầu như biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, giáo dục tài chính... Điều này cho phép khắc phục hạn chế của lối dạy nặng về truyền thụ ứng thí, khiến môn học nặng nề, tạo nhiều áp lực cho học sinh.
Tính hiện đại của chương trình mới sẽ giúp học sinh sau giai đoạn giáo dục phổ thông có thể hội nhập quốc tế, tham gia được vào thị trường lao động toàn cầu.
“Chúng ta muốn đưa đất nước đi lên, muốn xây dựng quốc gia khởi nghiệp thì phải có những con người sáng tạo và do đó, giáo dục Toán học phổ thông cần khơi gợi sự sáng tạo ấy ở mỗi học sinh”, GS Thái nói.
Chương trình mới sẽ kế thừa và phát huy ưu điểm của chương trình hiện hành, có sự phân hóa để đáp ứng nhu cầu của học sinh; quán triệt tinh thần "Toán học cho mọi người", ai cũng được học Toán nhưng mỗi người có thể học theo cách phù hợp với sở thích và năng lực. Bên cạnh đó, chương trình có tính mở để thực hiện chủ trương "một chương trình nhiều bộ sách giáo khoa", dành không gian sáng tạo cho tác giả sách và giáo viên dạy học.
Về cấu trúc, chương trình mới thống nhất từ lớp 1 đến 12, xoay quanh và tích hợp ba mạch kiến thức: Số và Đại số; Hình học và Đo lường; Thống kê và Xác suất.
GS Thái nhấn mạnh: “Tinh thần chung của chương trình môn Toán mới là giảm nhẹ yêu cầu về giải bài tập, cương quyết không đưa vào các dạng bài tập mẹo, lắt léo. Những bài tập như vậy về cơ bản chỉ để phục vụ việc thi cử chứ không giúp hình thành và phát triển năng lực cho người học. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng dạy thêm học thêm tràn lan hiện nay và phản ứng của dư luận xã hội về việc con em học toán vô cùng vất vả mà không biết để làm gì”.
Những mạch kiến thức gắn liền với cuộc sống rất chú trọng trong chương trình mới. Cụ thể, chương trình dành 21% tổng thời lượng của cả 12 năm cho nội dung về ứng dụng Toán học. Trong đó, 12% tổng thời lượng dành cho Thống kê và Xác suất và sẽ được dạy xuyên suốt từ lớp 2 đến lớp 12. Các giờ thực hành và hoạt động trải nghiệm chiếm 9%, có trong tất cả lớp, cấp học.
