Chiều 4.11, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã trả lời báo chí liên quan đến vấn đề điều hành lãi suất.
Tại đây, báo chí đặt câu hỏi: “NHNN đã 4 lần điều chỉnh lãi suất điều hành với mức giảm 0,5-2,0%/năm nhưng lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân của các giao dịch phát sinh mới ở thời điểm cuối tháng 8.2023 chỉ giảm khoảng 1,0% so với cuối năm 2022.
Xin cho biết đánh giá về mức giảm lãi suất của các ngân hàng thương mại, liệu đã tương xứng với mức giảm của NHNN chưa?”.
Trả lời vấn đề này, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú nhấn mạnh, tính đến thời điểm hiện tại, việc điều hành lãi suất đã đạt được mục tiêu giảm lãi suất, hỗ trợ cho doanh nghiệp, hỗ trợ cho tăng trưởng tín dụng, mở rộng đầu tư cho tăng trưởng GDP.
Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, việc điều hành lãi suất huy động phụ thuộc lớn vào lạm phát cũng như nhiều chỉ số khác. Cho nên, ngân hàng huy động với mức lãi suất giảm nhưng khi cho vay ra thì giảm ở mức độ nào cần phải phù hợp. Đây là vấn đề rất đáng quan tâm trong chỉ đạo điều hành để phù hợp với kinh tế vĩ mô.
Cũng theo ông Tú, lãi suất quan hệ rất chặt với tỉ giá. Khi lãi suất tiền đồng quá thấp mà tỉ giá cao, đặc biệt khi lãi suất cao ở các nước đang tác động mạnh đến Việt Nam, điều này có thể tạo ra tình trạng đô la hoá, cũng như tăng biến động trong chính sách điều hành tỉ giá.
Cũng theo Phó Thống đốc, lãi suất còn ảnh hưởng đến nhiều vấn đề khác trong nền kinh tế: Chính sách tài khoá, phát hành trái phiếu, huy động nguồn lực và cho vay của Nhà nước. Do vậy, điều hành lãi suất phải hài hoà giữa chính sách tài khoá, chính sách tiền tệ.
“NHNN luôn phải tính toán tìm ra phương án hợp lý nhất trong điều hành lãi suất”, ông Tú khẳng định.
Ngay từ đầu năm, ông Tú cho biết, NHNN đã nhấn mạnh thông điệp, thậm chí sử dụng các công cụ của mình để tạo điều kiện cho việc giảm lãi suất. Từ đầu năm đến nay, NHNN đã 4 lần hạ lãi suất điều hành, mức giảm đến 2%. Với các ngân hàng thương mại, đến cuối tháng 7, đầu tháng 8, mức giảm lãi suất khoảng 1% so với cuối năm 2022.
“Với biến động kinh tế thế giới, cũng như khả năng chống chịu của nền kinh tế, điều hành chính sách đảm bảo lạm phát dưới 4,5% để hỗ trợ tăng trưởng, chúng tôi kỳ vọng cuối năm nay có thể đạt được mức giảm lãi suất giảm trung bình của các ngân hàng thương mại từ 1-1,5%.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, theo thống kê, mức lãi suất trung bình của các khoản cho vay mới đã giảm 2-2,2%”, Phó Thống đốc thông tin.
Ông Đào Minh Tú cũng cho biết, hiện còn một số khoản cho vay cũ khi các ngân hàng thương mại huy động vốn cao có thể vẫn đang neo cao do độ trễ của chính sách, cũng như để đảm bảo hài hoà phương án tài chính của các ngân hàng thương mại.
NHNN đã đề nghị các ngân hàng thương mại bằng mọi biện pháp, từ nay đến cuối năm, giảm lãi suất của những khoản cũ để đảm bảo hỗ trợ cho doanh nghiệp.
Phó Thống đốc cho biết, ngày 27.10, NHNN đã họp với 35 ngân hàng thương mại chiếm tỉ trọng cho vay chính của nền kinh tế. NHNN đã liệt kê những ngân hàng lãi suất còn cao, ngân hàng nào lãi suất đã hạ thấp. Và đã yêu cầu những ngân hàng lãi suất còn cao thì phải tìm biện pháp hạ lãi suất.
“Buổi làm việc rất quyết liệt, cụ thể với những ngân hàng có những mức lãi suất chênh lệch đầu vào, đầu ra còn cao.
Hiện còn có những ngân hàng có mức lãi suất cho vay bình quân còn cao trên 9%. Những ngân hàng này đã được yêu cầu phải giảm lãi suất”, ông Đào Minh Tú cho biết.
