Nhiều hành vi mua bán trái quy định
Tại Kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong công tác quản lý nhà nước về xăng dầu, Thanh tra Chính phủ cho biết, do Bộ Công Thương quản lý lỏng lẻo, thiếu kiểm tra, giám sát, xử lý không nghiêm, chấn chỉnh không kịp thời nên dẫn đến hoạt động kinh doanh xăng dầu diễn biến phức tạp.
Nhiều hành vi mua bán trái quy định, phá vỡ các nguyên tắc đã được quy định trong Nghị định số 83/2014 của Chính phủ. Đáng nói, việc này xảy ra thường xuyên trong thời gian dài. Trong đó có thể kể đến việc Công ty cổ phần Thương mại và Dầu khí Đồng Tháp ủy quyền việc mua bán xăng dầu cho các công ty không phải công ty con và không được cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu.
Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam - Petrolimex ủy quyền cho các công ty con thuộc tập đoàn được ký hợp đồng mua, bán xăng dầu với thương nhân đầu mối khác và bán tái xuất xăng dầu với sản lượng gần 4,5 triệu m3. Các công ty cổ phần của Petrolimex bán tái xuất xăng dầu với sản lượng gần 6,3 triệu m3.
Công ty Thương mại kỹ thuật và đầu tư (PETEC) - công ty con của Tổng công ty Dầu Việt Nam - PVOil đã mua xăng dầu của các thương nhân đầu mối và các đơn vị thành viên khác thuộc PVOil trên 87.800m3 xăng dầu. Các công ty con của PVOil đã bán xăng dầu cho các thương nhân đầu mối khác trên 131.000m3.
Đề nghị Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam chỉ đạo tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm
Cũng theo kết luận thanh tra, việc áp dụng định mức chi phí và định mức hao hụt trong bảo quản xăng dầu dự trữ quốc gia được ban hành từ năm 2003 để giao cho Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, Tổng công ty Dầu Việt Nam, Công ty cổ phần Dầu khí Đồng Tháp, Công ty CP nhiên liệu bay, ký hợp đồng thuê bảo quản xăng dầu dự trữ quốc gia là không phù hợp với mặt bằng chi phí hiện nay.
Việc đó ảnh hưởng đến quyền lợi của các doanh nghiệp, không tạo động lực và khuyến khích các doanh nghiệp tham gia thực hiện bảo quản xăng dầu dự trữ quốc gia, trong khi Nhà nước chưa xây dựng được hệ thống kho xăng dầu dự trữ quốc gia. Đồng thời, Bộ Công Thương cũng gặp khó khi yêu cầu doanh nghiệp bảo quản xăng dầu dự trữ quốc gia riêng theo Điều 51 Luật Dự trữ quốc gia. Trách nhiệm trong việc này, theo thanh tra, thuộc về Bộ Tài chính.
Tuy nhiên, tại thời điểm thanh tra, Bộ Công Thương và Bộ Tài chính chưa thống nhất được phương án về giá xăng Ron 92 dự trữ quốc gia để chuyển đổi chủng loại xăng Ron 92 sang Ron 95 (mặt hàng xăng Ron 92 không còn là mặt hàng được nhà nước điều hành giá và hiện nay không còn sử dụng phổ biến trên thị trường).
Ngoài việc yêu cầu xử lý các vi phạm, Thanh tra Chính phủ đề nghị Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam chỉ đạo tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền đối với tập thể, cá nhân liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm.
Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Bộ Công Thương kiểm tra, rà soát quy định về hợp đồng giao tổng đại lý, đại lý; hợp đồng mua bán xăng dầu giữa thương nhân đầu mối với thương nhân phân phối xăng dầu, tổng đại lý, đại lý trong Thông tư 38/2014 bảo đảm chặt chẽ. Đồng thời khắc phục việc mua bán xăng dầu qua tầng nấc trung gian làm tăng chiết khấu trung gian và chi phí lưu thông.
