Theo TS.BS Phạm Hữu Tùng - Trưởng khoa Nội soi tiêu hóa, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM, nội soi dạ dày là thủ thuật an toàn và hiệu quả nhất để phát hiện, chẩn đoán các tổn thương dạ dày.
Nội soi dạ dày là thủ thuật sử dụng ống soi mềm tích hợp đèn và camera đưa vào đường tiêu hóa để phát hiện, đánh giá các tổn thương ung thư ở giai đoạn sớm, giai đoạn có thể điều trị triệt để bằng can thiệp cắt bỏ tổn thương qua nội soi. Đồng thời, nội soi can thiệp điều trị các bệnh lý ở thực quản dạ dày như cắt polyp, gắp dị vật, cầm máu, thắt tĩnh mạch thực quản.
Nhịn ăn uống từ 6-8 giờ
Trong quá trình nội soi, thuốc gây mê có thể được dùng để hỗ trợ thủ thuật diễn ra thuận lợi, giảm cảm giác khó chịu và lo lắng cho người bệnh. Do đó, bác sĩ Hữu Tùng đưa ra một số khuyến cáo cho người bệnh nên chuẩn bị trước khi nội soi dạ dày.
Cụ thể, trước khi nội soi dạ dày, người bệnh phải nhịn ăn tối thiểu 6 giờ. Khi dạ dày trống, bác sĩ sẽ khảo sát rõ bề mặt của niêm mạc bên trong, phát hiện những dấu hiệu bất thường hiệu quả hơn.
Với thức uống, người bệnh cũng cần phải kiêng hoàn toàn, đặc biệt các loại nước có màu như trà, cà phê, nước có gas,... vì ảnh hưởng đến khả năng quan sát và dẫn đến việc chẩn đoán thiếu chính xác, nhất là khi người bệnh có biến chứng xuất huyết. Nhịn ăn uống giúp làm rỗng dạ dày, tránh cho người bệnh bị trào ngược, sặc thức ăn và nước vào phổi dẫn đến viêm phổi, ngạt thở, thậm chí gây tử vong.
Bên cạnh đó, người bệnh có thể được gây mê ngắn để bớt khó chịu khi làm thủ thuật, có thể tỉnh ngay sau khi kết thúc thủ thuật hoặc 10-15 phút sau thủ thuật. Tuy nhiên, tác dụng phụ của thuốc có khả năng kéo dài hơn.
Để tránh biến chứng của gây mê do tương tác thuốc, người bệnh cần thông báo với bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng, nhất là các loại thuốc điều trị đái tháo đường, ngừa đông máu, thuốc kháng viêm,...
Ngoài ra, nếu người bệnh có dùng các thuốc kháng đông hoặc chống ngưng tập tiểu cầu thì phải dừng thuốc từ 3-7 ngày tùy từng loại, để dự phòng xuất huyết trong và sau thủ thuật. Riêng các loại thuốc điều trị cao huyết áp, thuốc tim mạch không có tác dụng chống đông sẽ tiếp tục được sử dụng.
Sắp xếp công việc và người chăm sóc
Theo bác sĩ Tùng, đa số người bệnh nội soi tiêu hóa sẽ được ra về trong ngày. Tuy nhiên, có một số trường hợp đòi hỏi phải nghỉ ngơi nhiều hơn, cần người chăm sóc, nhất là với người bệnh cao tuổi, trẻ nhỏ hoặc người được can thiệp nội soi điều trị. Nếu được gây mê khi nội soi, không nên tự điều khiển xe nhằm tránh té ngã do tác dụng phụ của thuốc.
Nội soi dạ dày là thủ thuật ít xâm lấn, an toàn và không ảnh hưởng đến nhịp sống của người bệnh.
"Mặc dù có tỉ lệ rất thấp nhưng một số ít trường hợp có thể gặp các biến chứng trong quá trình nội soi như xây xát niêm mạc, chảy máu, thủng, biến chứng tim mạch và hô hấp do tác dụng phụ của thuốc gây mê,..
Tạm hoãn hoặc không được thực hiện thủ thuật như người bị suy hô hấp cấp, suy tim cấp, người có dấu hiệu bất thường về thần kinh hoặc người không thể hợp tác khi thực hiện nội soi, thủng hoặc nghi ngờ thủng đường tiêu hóa..." - bác sĩ Tùng cho hay.