Điều ngạc nhiên không phải là số lượt vay đã tính bằng đơn vị triệu mà chỉ trong vòng vỏn vẹn 4 năm, các công ty này đã giải ngân được trên 6.000 tỉ đồng, qua đó thu lợi bất chính hơn 4.100 tỉ đồng.
Câu hỏi là làm cách nào mà các công ty tín dụng đen này lại dễ dàng giải ngân như vậy? Làm thế nào mà người đi vay chấp nhận lãi suất những nơi này thấp nhất là 153%, có thể lên đến hơn 1.200% mỗi năm - gấp hàng trăm lần mức lãi cho vay theo quy định pháp luật?
Và câu hỏi lớn nhất: Làm gì để tín dụng đen không còn đất sống? Sự ra tay quyết liệt của các cơ quan bảo vệ pháp luật đối với tín dụng đen và tình trạng đòi nợ kiểu “xã hội đen” là cần thiết. Nhưng cũng đến lúc các tổ chức tín dụng, các ngân hàng thương mại có những giải pháp để người dân, đặc biệt là người lao động nghèo tiếp cận được nguồn vốn một cách dễ dàng, thuận tiện.
Năm ngoái, khi gặp gỡ công nhân, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Tổng LĐLĐVN và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tăng cường phúc lợi, lợi ích cho đoàn viên, người lao động, trọng tâm là góp phần từng bước xóa bỏ tình trạng “tín dụng đen” trong các khu công nghiệp, khu nhà trọ công nhân.
Một số công ty tài chính đã vào cuộc để triển khai gói vay 20.000 tỉ đồng với lãi suất ưu đãi bằng 50% so với mặt bằng lãi suất chung. Tính đến giữa tháng 5.2023 đã có gần 320.000 người lao động được vay, số tiền giải ngân được trên 5.300 tỉ đồng.
Đó là con số đáng mừng, chứng minh hiệu quả ban đầu nhưng cần đẩy nhanh tốc độ giải ngân. Đặc biệt trong bối cảnh hàng trăm nghìn lao động bị ảnh hưởng từ việc cắt giảm đơn hàng, trong đó có đến gần 60.000 người ra khỏi khu vực lao động. Họ phải tìm những công việc mới như xe ôm, phụ hồ… Đương nhiên để tái tạo và ổn định cuộc sống họ đang rất cần thêm những chính sách trước mắt và lâu dài. Được vay, được bảo lãnh cho vay các nguồn vốn với lãi suất ưu đãi là điều mà người lao động đang rất cần lúc này.
Nếu không có sự hỗ trợ đó, không ít người sẽ phải tìm đến tín dụng đen như một giải pháp mà không có sự lựa chọn khả dĩ hơn.
Công khai, đơn giản các điều kiện, thủ tục để người lao động tiếp cận được nguồn vay từ hệ thống tín dụng, ngân hàng chính thống. Bản thân các đơn vị này cũng cần thêm những chính sách để triển khai các gói vay có hiệu quả.
Ngăn chặn tín dụng đen bằng công cụ luật pháp là cần thiết nhưng chưa đủ, kéo người dân, người lao động tiếp cận các gói vay chính thống để tín dụng đen không còn nguồn khách hàng mới là cách làm căn cơ và thể hiện tính ưu việt, thực tế và hiệu quả của các chính sách hỗ trợ đã và đang triển khai.
