Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ một số điều của Quy định tiêu chuẩn cơ sở vật chất các trường mầm non, tiểu học, THCS, THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học.
Dự thảo này có nhiều nội dung, trong đó đáng chú ý nhất là cho phép các cấp học mầm non, tiểu học, THCS, THPT, phổ thông nhiều cấp học tăng thêm số lượng lớp học, tăng thêm học sinh.
Các cấp học này cũng được thay đổi quy định tổng diện tích khu đất xây dựng trường (bao gồm các điểm trường) được xác định trên số lớp, số học sinh…
Nôm na, nếu dự thảo này được thông qua thì ngành giáo dục sẽ có một quy chuẩn mới về cơ sở vật chất theo hướng trường được phép xây to hơn, lớp học nhiều hơn, tiếp nhận được nhiều học sinh hơn.
Đây là một tin rất vui, bởi “chuẩn mới” này được kì vọng sẽ là giải pháp để xử lí triệt để căn bệnh mạn tính có tên là “thiếu trường thiếu lớp” đã và đang gây đau xót, bức xúc cho cả xã hội từ nhiều năm nay.
“Bệnh” này có ở tất cả 4 cấp học. Nhưng “nặng” nhất vẫn là cấp THPT với điển hình là Thủ đô Hà Nội cùng một thực tế rất cay đắng.
Theo báo cáo của Sở GD&ĐT Hà Nội, dự kiến, số học sinh lớp 9 trên địa bàn thành phố tham gia xét công nhận tốt nghiệp THCS năm học 2023 - 2024 là khoảng 135.000 em (tăng 5.000 em so với năm học trước).
Tuy nhiên trong số các học sinh tốt nghiệp THCS, tỉ lệ chỉ tiêu đỗ vào lớp 10 các trường công lập năm nay khoảng 60% (khoảng 81.000 em).
Còn lại khoảng 54.000 em phải lựa chọn theo học tại các trường THPT tư thục, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
Thực tế thì với bệnh nan y “thiếu trường thiếu lớp”, nếu chỉ trông chờ vào “chuẩn mới” về trường lớp của Bộ GD&ĐT thôi thì vẫn chưa đủ.
Bởi còn một “chuẩn mới” khác, cũng quan trọng không kém, nhưng quả bóng lại đang nằm ở trong chân các địa phương, đặc biệt là các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng… liên quan đến các khu đô thị mới bị “bỏ quên trường học“.
Đã và đang có một tình trạng khá phổ biến là chủ đầu tư dự án khi phê duyệt quy hoạch chi tiết, rao bán rất là đẹp, đầy đủ chỉ tiêu, có trường lớp, có sân chơi, hồ bơi đầy đủ, nhưng khi tổ chức triển khai thì liên tục điều chỉnh, chậm thực hiện những cam kết về đầu tư hạ tầng xã hội.
Dù rằng, Luật Xây dựng và các nghị định hướng dẫn thi hành, cũng như về quy chuẩn kỹ thuật xây dựng quốc gia năm 2019 đã quy định rất rõ về vấn đề này.
Các địa phương phải cùng Bộ GD&ĐT “song kiếm hợp bích” bằng cách quyết liệt hơn trong vấn đề quy định, ràng buộc trách nhiệm của chủ đầu tư các dự án về xây dựng trường học.
Đồng thời, có chế tài đủ mạnh khiến chủ đầu tư thực hiện cam kết theo đúng quy hoạch chi tiết, để không còn tình trạng “bỏ quên trường học” trong các khu đô thị mới. Lúc đó, may ra câu chuyện thiếu trường thiếu lớp mới có được một cái kết có hậu!