Nếu vụ đứt đường ống dẫn khí Balticconnector là tai nạn thì đây là vụ tai nạn lạ lùng, trang ERR của Estonia dẫn nhận định của các chuyên gia.
Cơ quan Quản lý Hàng hải và Hải quân Estonia xác nhận, tàu Newnew Polar Bear mang cờ Hong Kong (Trung Quốc), thuộc sở hữu của một công ty Trung Quốc, đã đi vào vùng biển của Estonia lúc 17h18 ngày 7.10.2023 trong bối cảnh một trong những đợt bão mạnh nhất của mùa đang làm gẫy đổ cây cối, thổi bay mái nhà trên đất liền.
Dù vậy, tàu container dài 169m rõ ràng không bị ảnh hưởng gì, vẫn báo cáo thông tin về trung tâm điều hành như thường lệ và mọi hoạt động vẫn diễn ra bình thường.
Một tuần sau sự cố đường ống dẫn khí ở Baltic, Hải quân Phần Lan đã trục vớt được mỏ neo bị đứt nghi từ tàu Newnew Polar Bear ở đáy biển phía đông đường ống Balticconnector.
Theo ERR, nhiều nhà khoa học, chuyên gia cho rằng những gì xảy ra là không hợp lý xét từ góc độ hàng hải, trong đó có giảng viên Rein Raudsalu của Học viện Hàng hải. Ông lưu ý: "Mất mỏ neo là một tai nạn hàng hải và không con tàu nào được phép rời cảng khi không có đủ 2 mỏ neo".
Một giảng viên tại Học viện Hàng hải Taltech đã tiến hành phân tích độc lập về vụ đường ống Balticconnector bị hư hại. Giảng viên Học viện Hàng hải Pháp Hervé Baudu cũng chạy mô phỏng vụ việc trên máy tính.
Các chuyên gia chỉ ra, có nhiều điểm không hợp lý. Đầu tiên, mỏ neo phải được cố định bằng ít nhất 3 cách khi tàu thuyền di chuyển trên biển.
Thứ hai, ngay cả khi tất cả các thiết bị cố định mỏ neo bị hỏng hoặc không được gài, việc một sợi xích dài như dây kéo mỏ neo bị rơi sẽ tạo ra tiếng ồn và độ rung lớn.
“Mỏ neo nặng 6 hoặc 8 tấn sẽ rơi xuống từ độ cao 100 hoặc 70 mét, kéo theo sợi dây neo phía sau, mỗi mét dây neo phải nặng khoảng trên 100 kg. Khó có thể hình dung là lại không có ai trên tàu cảm nhận được điều đó" - ông Raudsalu chỉ ra.
Cả đánh giá của chuyên gia Raudsalu và mô phỏng của chuyên gia Pháp đều cho thấy nếu mỏ neo rơi như vậy thì dây neo sẽ đứt. Ngay cả khi bằng một phép màu nào đó, dây neo và mỏ neo vẫn nguyên vẹn thì việc tàu kéo mỏ neo dưới đáy biển sẽ dẫn tới vấp phải các chướng ngại vật làm con tàu giảm tốc độ nghiêm trọng và ảnh hưởng đến hành trình.
Dù tai nạn có thể xảy ra trên biển, đặc biệt là khi có bão, nhưng trong trường hợp này, khoảng cách giữa đường ống dẫn khí và các cáp quang bị đứt lên tới hơn 180km, tức phải mất gần 9 giờ đồng hồ di chuyển.
Các đường ống dẫn khí dưới nước, trong đó có Balticconnector, được làm bằng thép đặc biệt, bọc nhựa rồi bọc trong bêtông để giảm nguy cơ bị hỏng. Tuy nhiên, đường ống dẫn khí này đã bị kéo ra khỏi vị trí ban đầu và xé toạc.
Bản ghi Kiểm soát Giao thông Tàu thuyền vào thời điểm xảy ra tai nạn cho thấy tàu Newnew Polar Bear duy trì tốc độ ổn định 11 hải lý/giờ tương đương 20km/h, nhưng khi di chuyển qua Balticconnector, vào khoảng 1h21 sáng 8.10, tốc độ con tàu giảm mạnh xuống còn 6 hải lý/giờ, tức gần một nửa.
ERR chỉ ra, nhìn chung câu trả lời cho tất cả những câu hỏi này phải chờ từ kết luận cuộc điều tra vụ hỏng đường ống Balticconnector. Toàn bộ bối cảnh rất đáng ngờ và chuỗi sự kiện phức tạp đến mức các nhà nghiên cứu không thể loại trừ hành vi phá hoại đường ống dẫn khí Balticconnector.
Về động cơ phá hoại đường ống Balticconnector, chuyên gia về cơ sở hạ tầng dưới nước tại Học viện Hàng hải Pháp Michael Delaunay tin rằng, có thể có 2 nguyên nhân. Đầu tiên, để kiểm tra kỹ thuật cách thức phá hủy các tuyến cáp. Động cơ thứ hai là gửi thông điệp tới các nước NATO trong khu vực.
