Theo các nhà khoa học Trung Quốc, thành tựu kỹ thuật này đưa năng lượng sạch, giá rẻ vào trung tâm sản xuất của đất nước, nâng cao mức sống và củng cố khả năng cạnh tranh của Trung Quốc.
Các nhà khoa học và kỹ sư đứng đầu cuộc cách mạng năng lượng này ước tính rằng công suất lắp đặt hiện có để phát điện ở tây bắc Trung Quốc là gần 500 gigawatt (GW). Khi kết hợp với khu vực sa mạc Gobi quan trọng ở Nội Mông gần đó, con số này là 600GW.
Để so sánh, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, tất cả các nhà máy điện của Mỹ cộng lại đã sản xuất khoảng 1.100GW vào cuối năm 2022.
Hơn một nửa các cơ sở điện nói trên ở phía tây bắc Trung Quốc là điện gió và điện mặt trời. Bất chấp sự khó lường của các nguồn tái tạo, các nhà máy điện xanh vẫn đạt được hiệu suất sử dụng trung bình trên 95% - SCMP cho hay.
Theo các nhà khoa học, cho đến nay, chưa có lưới điện khu vực lớn nào tích hợp liền mạch một phần năng lượng tái tạo đáng kể trong khi vẫn duy trì tỉ lệ sử dụng cao như vậy trong suốt cả năm.
Tây bắc Trung Quốc bao gồm 5 tỉnh nội địa trong đó có Tân Cương. Trải dài hơn 3 triệu km vuông, đây là một khu vực lớn hơn Ấn Độ và từ lâu được coi là một trong những khu vực kém phát triển và nghèo khó nhất ở Trung Quốc.
Khoảng cách xa với đại dương và địa hình khắc nghiệt, với các sa mạc khô cằn như Gobi và Taklimakan khiến nơi đây dân số thưa thớt.
Tuy nhiên, khu vực này rất giàu tài nguyên thiên nhiên, bao gồm dầu, than và nguồn năng lượng xanh dồi dào. Đây là nguồn cung cấp 60% điện mặt trời và 1/3 điện gió của Trung Quốc.
Ngay từ những năm 1980, Qian Xuesen - nhà khoa học tên lửa đã giúp thành lập Phòng thí nghiệm Động cơ phản lực của NASA và sau đó nuôi dưỡng chương trình không gian của Trung Quốc - đã hình dung ra việc khai thác nguồn tài nguyên gió và mặt trời khổng lồ của sa mạc Gobi để cung cấp năng lượng cho đất nước. Nó dường như chỉ là một giấc mơ viển vông do những hạn chế về công nghệ của thời đó.
Nhưng giờ đây, “lưới điện phía tây bắc đã đưa giai đoạn đầu của loại hệ thống điện mới này vào cuộc sống” - Giáo sư Ma Xiaowei và nhóm của ông từ Chi nhánh Tây Bắc của Tổng Công ty Lưới điện Nhà nước Trung Quốc và Đại học Xian Jiaotong viết trong một bài báo đăng trên tạp chí học thuật Trung Quốc Power System and Clean Energy tháng trước.
Công suất lắp đặt năng lượng tái tạo trong khu vực đã đạt 230 GW, trong đó một nửa lượng điện được truyền qua 10 đường dây truyền tải điện một chiều siêu cao áp đến các tỉnh ven biển phía đông, có đông dân cư.
Giáo sư Ma và các đồng nghiệp cho biết, những đường dây điện này trải dài hàng nghìn km, băng qua gần như chiều rộng của Trung Quốc, khiến lưới điện phía tây bắc trở thành “mạng lưới điện khu vực có công suất mạnh nhất và quy mô lớn nhất thế giới”.
Sau khi so sánh cẩn thận, nhóm của Ma nhận thấy “lưới điện phía tây bắc của Trung Quốc đã vượt qua EU về các chỉ số sử dụng năng lượng tái tạo cốt lõi, đạt mức dẫn đầu thế giới”.
Trước đại dịch, công suất phát điện của Trung Quốc gấp đôi Mỹ; bây giờ gần như gấp ba lần. Giá điện ở Mỹ tăng 20% từ năm 2021 đến năm 2023 do lạm phát trong khi ở Trung Quốc vẫn ổn định. Ở một số khu vực giàu năng lượng tái tạo, các công ty Trung Quốc có mức chiết khấu lớn hơn trước.
Các hộ gia đình Mỹ tiêu thụ gần 40% tổng lượng điện được tạo ra trong nước, trong đó các doanh nghiệp tiêu thụ khoảng 35% và các nhà máy sử dụng khoảng 25%. Nhưng ở Trung Quốc, nhu cầu điện trong các lĩnh vực thương mại và công nghiệp rất lớn, chiếm hơn 80% tổng nhu cầu.
