Lầu Năm Góc nói rằng những lời cảnh báo của Nga đối với việc Phần Lan và Thụy Điển nộp đơn gia nhập NATO là “đáng quan ngại”.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Kirby cho biết, nếu cần, Mỹ sẵn sàng hỗ trợ quân sự cho Thụy Điển và Phần Lan khi các nước này chờ NATO xem xét đơn xin gia nhập của họ.
Hôm 15.5, cả Phần Lan và Thụy Điển đều chính thức tuyên bố ý định gia nhập NATO, bất chấp nhiều cảnh báo từ Nga. Mátxcơva, vốn coi sự mở rộng của NATO là mối đe dọa trực tiếp đối với an ninh của nước này, trước đó đã cam kết thực hiện các biện pháp thích hợp để đáp trả.
Trong một cuộc phỏng vấn của BBC được thực hiện hôm 13.5 và phát sóng ngày 15.5, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ Kirby nói rằng những cảnh báo của Nga “rõ ràng là đáng lo ngại”.
Người phát ngôn quân đội Mỹ cho biết: “Nhưng quyết định Phần Lan và Thụy Điển có trở thành đồng minh của NATO hay không không phụ thuộc vào Nga mà phụ thuộc vào người dân Phần Lan và người dân Thụy Điển”.
Khi được hỏi liệu Mỹ có gửi quân đến bảo vệ Phần Lan và Thụy Điển nếu họ bị tấn công hay không, phát ngôn viên Kirby lúc đầu nói không muốn suy đoán về một kịch bản giả định, tuy nhiên sau đó đã đưa ra câu trả lời chi tiết.
Ông Kirby nhấn mạnh rằng cả Phần Lan và Thụy Điển đều “có quân đội rất hiện đại” mà lực lượng Mỹ “cảm thấy thoải mái khi làm việc cùng”. Theo quan điểm của ông Kirby, quan hệ chặt chẽ giữa Washington và hai quốc gia Bắc Âu sẽ cho phép Washington cung cấp hỗ trợ quân sự cho Helsinki và Stockholm.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc nói: “Nếu trong giai đoạn nộp đơn xin gia nhập NATO và gia nhập NATO, Phần Lan và Thụy Điển cần thêm một số khả năng hoặc hỗ trợ… chúng tôi có thể cung cấp một số hỗ trợ bổ sung nếu cần”.
Phần Lan, quốc gia có đường biên giới dài với Nga và Thụy Điển đã quyết định xem xét lại chính sách không liên kết lâu đời sau sau khi Nga phát động cuộc tấn công vào Ukraina. Theo các cuộc thăm dò gần đây, đa số ở cả hai quốc gia đều ủng hộ việc trở thành thành viên của NATO.
Các nhà ngoại giao NATO nói với Reuters rằng việc phê chuẩn các thành viên mới có thể mất một năm, vì cơ quan lập pháp của tất cả 30 thành viên hiện tại phải chấp thuận các ứng viên mới. Hiện tại, Thổ Nhĩ Kỳ đang bày tỏ “không nhìn nhận tích cực” việc Helsinki và Stockholm gia nhập NATO.
Cả Phần Lan và Thụy Điển đều đã đáp ứng nhiều tiêu chí để trở thành thành viên NATO, bao gồm có một hệ thống chính trị dân chủ hoạt động dựa trên nền kinh tế thị trường; đối xử công bằng với các nhóm dân tộc thiểu số; cam kết giải quyết các xung đột một cách hòa bình; khả năng và sự sẵn sàng đóng góp quân sự cho các hoạt động của NATO; và cam kết thực hiện các quan hệ và thể chế dân chủ-quân sự.
Lý do hầu hết các nước gia nhập NATO là vì Điều 5 của Hiệp ước NATO, quy định rằng tất cả các bên ký kết coi một cuộc tấn công vào một nước là cuộc tấn công chống lại tất cả.
