Có những món nợ… 10 năm
Ông Trịnh Trung Kiên, Giám đốc BHXH tỉnh Cà Mau, cho biết, các doanh nghiệp nợ BHXH, BHYT, BHTN từ 3, 6, 12... tháng trở lên. Trong đó, có 2 đơn vị phá sản, số tiền nợ trên 2,1 tỉ đồng; 2 đơn vị giải thể nợ gần 270 triệu đồng; 36 đơn vị dừng hoạt động nợ trên 25 tỉ đồng; có 1 đơn vị đã khởi kiện (Công ty TNHH Nhật Đức Cà Mau), với số nợ trên 3,78 tỉ đồng; 6 đơn vị nợ khó thu, với tổng số nợ trên 67,8 tỉ đồng (các đơn vị này chỉ cho thuê nhà xưởng, không còn hoạt động).
Những đơn vị này đã có nhiều đoàn thanh tra nhiều lần nhưng không còn khả năng chi trả. Có doanh nghiệp nợ trên 10 năm do giải thể, sáp nhập…
6 tháng đầu năm, BHXH tỉnh Cà Mau đã tiến hành thanh tra chuyên ngành, kiểm tra theo kế hoạch tại 45 đơn vị, tổng số tiền đơn vị sử dụng lao động chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN (bao gồm cả tiền lãi) khi có quyết định thanh tra trên 3,7 tỉ đồng; tổng số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN đã thu được 3,013 tỉ đồng, thu nợ đạt tỉ lệ 81,34%. Đã đề nghị đơn vị được thanh tra chuyên ngành và kiểm tra đăng ký tham gia cho 222 lao động tham gia BHXH bắt buộc.
Khó trong khởi kiện
Theo ông Trịnh Trung Kiên, Giám đốc BHXH tỉnh Cà Mau, qua thanh tra, kiểm tra tại các doanh nghiệp đã phát hiện nhiều hành vi vi phạm về đóng BHXH, BHTN, BHYT, như chiếm dụng tiền đóng của người lao động, đã trích tiền đóng BHXH, BHTN, BHYT của người lao động nhưng không đóng, chậm đóng cho cơ quan BHXH.
Tuy nhiên, hiện nay việc khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH, BHTN, BHYT còn một số vướng mắc.
Ông Trịnh Trung Kiên chia sẻ, Luật BHXH năm 2014 quy định, tổ chức Công đoàn đại diện cho NLĐ khởi kiện doanh nghiệp ra toà án đối với hành vi vi phạm pháp luật về BHXH gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.
Tuy nhiên, quy định phải được uỷ quyền của công đoàn cơ sở và có đầy đủ chữ ký của người lao động, nên đến nay chưa thực hiện được.
Trước khó khăn trên, BHXH tỉnh Cà Mau kiến nghị bỏ thủ tục uỷ quyền của người lao động, tập thể người lao động và bổ sung quyền khởi kiện của cơ quan BHXH.
BHXH tỉnh Cà Mau cũng kiến nghị Chính phủ sớm ban hành nghị định quy định về quản lý, xử lý nợ BHXH, BHTN đối với doanh nghiệp đã ngừng hoạt động không phát sinh giao dịch với cơ quan BHXH nhiều năm liền, không còn khả năng thanh toán nợ BHXH, BHYT nhưng vẫn theo dõi nợ và tính lãi phát sinh làm cho tỉ lệ nợ trong tỉnh tăng kéo dài nhiều năm nay không xử lý được.