Theo Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM (MAUR - chủ đầu tư), hiện toàn dự án Metro số 1 đã đạt khoảng 97,47% khối lượng.
Theo kế hoạch, tháng 2.2024 sẽ hoàn thành công tác đào tạo lái tàu, nhân viên vận hành. Tháng 4.2024, việc lắp đặt hệ thống cơ điện của dự án sẽ hoàn thành, đồng thời nhà thầu kiểm tra, khắc phục các khiếm khuyết cũng như hiệu chỉnh từng thiết bị, máy móc, đảm bảo vận hành trơn tru.
Đến giữa năm 2024, xây dựng xong 9 cầu bộ hành kết nối các ga trên cao của tuyến Metro số 1, song song với đánh giá chứng nhận an toàn hệ thống.
Sau khi được các cơ quan quản lý chuyên ngành nghiệm thu hoàn thành dự án, Metro số 1 sẽ bắt đầu khai thác thương mại từ tháng 7.2024.
Tuy nhiên, Metro số 1 hiện gặp một số khó khăn về vốn cần Trung ương tháo gỡ để kịp về đích đúng hẹn.
Theo MAUR, dự án đã được phân bố vốn trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 hơn 2.484 tỉ đồng. Số vốn này đã giao hết vào năm 2021 (1.704 tỉ đồng) và năm 2023 (gần 780 tỉ đồng) nên sẽ không còn kế hoạch trung hạn để đảm bảo công tác giao vốn và giải ngân năm 2024.
Ngoài ra, hồi tháng 12.2023, Bộ Tài chính thay mặt Chính phủ Việt Nam và Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) của Chính phủ Nhật Bản đã ký Thỏa thuận vay lần 4 (trị giá 41,2 tỉ Yen - tương đương khoảng 7.000 tỉ đồng) để bổ sung vốn cho dự án Metro số 1.
Do đó, UBND TPHCM đã kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét, báo cáo cấp thẩm quyền bổ sung vốn trung hạn 2021 - 2025 cho dự án.
TPHCM cũng kiến nghị Bộ Tài chính quan tâm hỗ trợ hoàn tất các thủ tục của Thỏa thuận vay lần 4; thủ tục ký kết hợp đồng cho vay lại để làm cơ sở cho TPHCM đăng ký, bố trí vốn cho dự án.
Khởi công năm 2012, tuyến Metro số 1 là dự án đường sắt đô thị đầu tiên của TPHCM với tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỉ đồng. Toàn tuyến dài khoảng 20km, từ ga Bến Thành (Quận 1) đến depot Long Bình (TP Thủ Đức), gồm 14 nhà ga (3 ga ngầm và 11 ga trên cao).
Nếu đúng tiến độ, Metro số 1 chạy thương mại tháng 7.2024 giúp mở ra phương thức vận chuyển mới với khối lượng lớn, giải quyết nhu cầu đi lại của người dân từ khu trung tâm đến cửa ngõ phía Đông TPHCM. Công trình cũng là cơ sở phát triển các tuyến metro khác, góp phần giảm ùn tắc, kết nối đô thị dọc tuyến...
