Rà soát kỹ trước khi trình Chính phủ
Theo đó, Phó Thủ tướng giao Bộ GTVT rà soát kỹ các nội dung của quy hoạch tổng thể cảng hàng không, sân bay toàn quốc bảo đảm phù hợp với chỉ tiêu sử dụng đất phát triển hạ tầng tại quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV.
Theo tờ trình của Bộ GTVT, quy hoạch cảng hàng không sẽ ưu tiên mở rộng, nâng cấp các sân bay quốc tế lớn đóng vai trò đầu mối, như xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1; xây dựng nhà ga T3 Tân Sơn Nhất; mở rộng nhà ga T2 Nội Bài; xây dựng đường băng số 3 của Nội Bài về phía nam của sân bay.
Đến năm 2050, cả nước sẽ có 29 sân bay, gồm 14 sân bay quốc tế (Vân Đồn, Cát Bi, Nội Bài, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Liên Khương, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ, Phú Quốc) và 15 sân bay nội địa (Cao Bằng, Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Nà Sản, Đồng Hới, Quảng Trị, Phù Cát, Tuy Hòa, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Phan Thiết, Rạch Giá, Cà Mau, Côn Đảo).
Đồng thời sẽ triển khai sân bay thứ 2 vùng Thủ đô để hỗ trợ cho Cảng hàng không quốc tế Nội Bài về phía Đông Nam Hà Nội và một số cảng hàng không, sân bay tại các đảo, quần đảo có nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và có điều kiện tự nhiên thuận lợi.
Mới đây nhất, Bộ GTVT đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch Cảng hàng không Điện Biên giai đoạn 2021-2030 với tổng vốn đầu tư dự án hơn 1.547 tỉ đồng, thời hạn hoạt động 50 năm. Theo quy hoạch được phê duyệt, đường băng sân bay được điều chỉnh kích thước dải hãm phanh, dải cất hạ cánh để khai thác an toàn máy bay Airbus A320, A321 và tương đương.
Cùng đó, đến năm 2025, sân bay Điện Biên sẽ có 1 đường lăn rộng 15m nối vào sân đỗ máy bay dân dụng mới; xây dựng sân đỗ máy bay bảo đảm đáp ứng tiếp nhận được 4 máy bay, gồm 3 vị trí đỗ máy bay Airbus A320, A321 hoặc tương đương và 1 vị trí đỗ máy bay ATR72 hoặc tương đương; đồng thời tiếp tục sử dụng sân đỗ máy bay hiện hữu. Với nhà ga hành khách, giai đoạn đến năm 2025, nâng cấp, mở rộng nhà ga hành khách hiện hữu từ 300.0000 hành khách/năm lên 500.000 khách/năm.
Trao đổi với Báo Lao Động, đại diện Bộ GTVT cho rằng, việc rà soát lại toàn bộ quy hoạch hệ thống cảng hàng không, sân bay nhằm phát hiện và điều chỉnh những bất cập và phát sinh trước khi báo cáo Chính phủ. Sau khi Chính phủ cho ý kiến, Thủ tướng Chính phủ sẽ xem xét và ký.
Không thể đầu tư theo phong trào
Đại diện Bộ GTVT cho biết, nhiều địa phương muốn tham gia làm sân bay, cảng hàng không nhưng cần có quan điểm nhất quán. Vì khi làm quy hoạch phải có sự đồng bộ kết nếu giữa các phương thức giao thông (5 phương thức vận tải).
Hiện chúng ta đã có quy hoạch của một số phương thức và khi vận tải bộ, thuỷ nội địa và đường sắt phát triển sẽ đảm bảo tính kết nối cho địa phương. Đại diện Bộ GTVT cho rằng, việc phát triển sân bay cần phải tính toán kỹ vì hiện khu vực miền Trung nhiều tỉnh đã có sân bay như Thanh Hoá, Nghệ An, Quảng Bình, Huế… Phát triển sân bay khác với phát triển cảng biển, tỉnh nào có bờ biển nên có cảng vì sẽ đấu nối hàng hoá từ tỉnh đó thay vì phải đấu nối với đường bộ.
Các chuyên gia cho rằng, mở sân bay ngoài việc phụ thuộc vào địa hình địa lý, còn phải tính đến hiệu quả đầu tư, nếu sân bay chỉ dừng lại ở một cấp nào đó, quy mô và đối tượng nào đó thì rất khó hấp dẫn các nhà đầu tư và đặc biệt với các hãng bay có đường bay về sân bay đó. Ví dụ như khi đã mở sân bay Sa Pa và Cao Bằng thì không thể mở ở Tuyên Quang được vì không có tính kết nối.
Đại diện Bộ GTVT cho hay, hiện cần tập trung đầu tư vào các dự án sân bay lớn như Long Thành, Tân Sơn Nhất, Nội Bài và sân bay thứ 2 vùng thủ đô phục vụ các đô thị vệ tinh.
Theo các chuyên gia, nguyên tắc quy hoạch có thể bổ sung, nếu nhu cầu về phát triển kinh tế xã hội thực sự cấp thiết thì chúng ta vẫn có thể điều chỉnh. Quy hoạch phải đảm bảo tính khả thi cao, chứ không thể vẽ ra rồi để thành quy hoạch treo.
Thay vì địa phương xây dựng sân bay, tại sao không phối hợp với nhau mở các tuyến đường kết nối giữa các tỉnh để vừa tận dụng phát triển kết cấu hạ tầng các tuyến đường đã được quy hoạch. Vì sân bay hay tuyến đường nào đó, đều là tài sản của toàn dân chứ không phải của một địa phương bất kỳ nào đó, nên cần tính đến hiệu quả khai thác.