Trong năm 2022, một trong những sự kiện thiên nhiên kỳ thú của tỉnh Bình Định đó là việc cá voi liên tục xuất hiện tại vùng biển Đề Gi. Sự kiện trên cũng khẳng định sinh cảnh, môi trường tự nhiên ở vùng biển Nam Trung Bộ đang được an toàn, thân thiện, tạo điều kiện sống tốt cho các loài sinh vật biển.
Vào tháng 7, 8.2022, khách du lịch đi tham quan tại khu vực biển vũng Bồi (ven bờ biển Đề Gi) liên tục phát hiện các đàn cá voi săn mồi mặt biển. Đàn cá voi có khoảng 6 đến 7 con, những con lớn nặng khoảng gần 20 tấn, còn con nhỏ thì nặng từ 1 đến 2 tấn liên tục ngoi lên mặt nước để ăn đàn cá nhỏ.
Thạc sĩ Phạm Văn Chiến - chuyên gia thú biển, Viện Tài nguyên và Môi trường biển, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam - cho biết, loài cá voi xuất hiện tại vùng biển Đề Gi gần 1 tháng qua là loài cá voi Bryde (Balaenoptera edeni Anderson, 1879).
Theo thạc sĩ Phạm Văn Chiến, các loài cá voi nói chung đều là các loài di cư, hầu như chúng di chuyển khắp đại dương chứ không chỉ riêng ở Việt Nam. Chúng thường tìm đến vùng biển nào có nhiều thức ăn để săn mồi, sau đó tìm đến vùng biển nào ấm và sạch để sinh sản.
Trước sự kiện thiên nhiên hiếm thấy này, Chi cục Thủy sản Bình Định đã phối hợp với Trung tâm Bảo tồn đa dạng sinh học và loài nguy cấp (CBES) tiến hành khảo sát thực tế tại khu vực biển Đề Gi về việc đàn cá voi xuất hiện tại vùng biển này.
Qua khảo sát thực tế, Chuyên gia CBES xác nhận, cá voi xuất hiện tại khu vực biển Đề Gi là loài cá voi Balaenoptera edeni, tên thường gọi là cá voi Bryde. Loài này tương đối phổ biến ở khu vực Đông Nam Á.
Cơ thể của cá voi có màu xám khói sẫm ở trên, sau đó khuếch tán thành màu hồng ở dưới. Với mào hình chữ V, đầu của chúng chiếm 25% cơ thể và có 3 gờ trên đỉnh chạy từ đầu mõm đến trước lỗ thở.
Cá voi Bryde là loài động vật hoang dã quý hiếm thuộc Phụ lục I của Công ước CITES cấm buôn bán vận chuyển quốc tế; Công ước về Bảo tồn các loài di cư của động vật hoang dã CMS; nằm trong danh mục các loài thủy sinh quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng ở Việt Nam cần được bảo vệ, phục hồi và phát triển theo Quyết định 82/2008/QĐ-BNN của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Theo Chi cục Thủy sản Bình Định, việc xuất hiện của cá voi Bryde trên vùng biển Đề Gi trong thời gian dài là điều rất đáng mừng. Đây cũng là một tín hiệu tích cực, bởi điều này cho thấy môi trường biển gần bờ của Bình Định được cải thiện, có nguồn tài nguyên thủy sản phong phú.
Chi cục Thủy sản Bình Định cũng đề nghị, các tàu thuyền, tour ngắm cá voi phải giữ khoảng cách an toàn tối thiểu theo quy định là 100m để đảm bảo không làm hại đến cá voi. Đồng thời, các tàu thuyền khi di chuyển trên các khu vực cá voi săn mồi cần chú ý quan sát để tránh va phải đàn cá voi.
