Ông Võ Văn Bảy, sinh sống ở Hà Nội nhưng quê quán tại Hưng Yên hỏi: Gia đình tôi chuyển lên Hà Nội đã lâu, nhưng vẫn rất gắn bó với quê hương. Bố mẹ tôi nay đã ngoài 80 tuổi có nguyện vọng sau khi mất sẽ được chôn cất tại quê nhà. Gia đình mong muốn mua mảnh đất lúa ngay nghĩa trang để sau này có thể an nghỉ cùng nhau. Vậy gia đình tôi có thể mua đất lúa của người dân hay không?
Luật sư Nguyễn Thu Trang, Văn phòng Luật sư Hưng Đạo Thăng Long cho biết, khoản 1, Điều 134 Luật Đai 2013 quy định về đất trồng lúa như sau:
Nhà nước có chính sách bảo vệ đất trồng lúa, hạn chế chuyển đất trồng lúa sang sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp. Trường hợp cần thiết phải chuyển một phần diện tích đất trồng lúa sang sử dụng vào mục đích khác thì Nhà nước có biện pháp bổ sung diện tích đất hoặc tăng hiệu quả sử dụng đất trồng lúa.
Như vậy, theo quy định của pháp luật, đất lúa là loại đất khá đặc biệt được Nhà nước bảo vệ, hạn chế chuyển đất lúa sang sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp. Theo đó, Điều 191 Luật Đất đai 2013 quy định trường hợp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất như sau:
1. Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất đối với trường hợp mà pháp luật không cho phép chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất.
2. Tổ chức kinh tế không được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng của hộ gia đình, cá nhân, trừ trường hợp được chuyển mục đích sử dụng đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
3. Hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa.
4. Hộ gia đình, cá nhân không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất ở, đất nông nghiệp trong khu vực rừng phòng hộ, trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, phân khu phục hồi sinh thái thuộc rừng đặc dụng, nếu không sinh sống trong khu vực rừng phòng hộ, rừng đặc dụng đó.
Theo đó, hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa theo khoản 3 Điều 191 Luật Đất đai 2013.
Nếu vẫn cố tình chuyển nhượng, người nhận chuyển nhượng có thể bị xử phạt theo Điều 26 Nghị định 91/2019/NĐ-CP. Cụ thể, hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp mà nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
Ngoài ra, hộ gia đình, cá nhân này sẽ buộc phải có biện pháp khắc phục hậu quả là buộc trả lại diện tích đất đã nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho.