Khoảng 472.210 lao động bị ảnh hưởng tới việc làm
Ngày 29.11, trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, ông Phan Văn Anh - Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN - cho biết, thời gian qua số doanh nghiệp bị ảnh hưởng sản xuất, kinh doanh phải cắt giảm lao động vào khoảng 1.230 doanh nghiệp tại 44 tỉnh, thành phố. Trong đó, 646 doanh nghiệp dân doanh (chiếm 52,27%); doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài là 590 (47,73%).
Theo lãnh đạo Tổng LĐLĐVN, các ngành nghề bị ảnh hưởng nhiều là dệt may: 226 doanh nghiệp (18,28%); da giầy: 109 doanh nghiệp (8,82%); chế biến gỗ: 196 doanh nghiệp (15,86%); điện tử: 62 doanh nghiệp (5,02%); cơ khí: 31 doanh nghiệp (2,51%); các loại hình doanh nghiệp khác: 612 doanh nghiệp (49,51%).
Tổng số lao động trong các doanh nghiệp bị ảnh hưởng tới việc làm khoảng 472.210 lao động.
Trong đó, bị thôi việc, mất việc là 41.558 người (8,80%); giảm giờ làm: 430.665 người (91,20%) - bao gồm giảm giờ làm hằng ngày, làm cách nhật, nghỉ hưởng lương ngừng việc, nghỉ không hưởng lương, tạm hoãn hợp đồng lao động.
Đặc biệt, có hơn 30.270 lao động nữ từ 35 tuổi trở lên và 9.441 lao động đang trong thời kỳ thai sản, nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi bị ảnh hưởng.
Tính tới điểm hiện nay, trong số doanh nghiệp bị ảnh hưởng sản xuất, kinh doanh có 30 doanh nghiệp nợ lương của 6.946 NLĐ với tổng số tiền là 110,227 tỉ đồng; có 121 doanh nghiệp nợ BHXH của 32.315 lao động với tổng số tiền là 237,932 tỉ đồng.
Theo tìm hiểu của các cấp Công đoàn, nguyên nhân cắt giảm việc làm, lao động trong các doanh nghiệp là do doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh do chi phí đầu vào cao; gặp khó khăn, bị cắt giảm đơn hàng do nhiều yếu tố tác động, trong đó có yếu tố sụt giảm nhu cầu tiêu dùng của các thị trường lớn (Mỹ, EU, Nhật Bản…), chênh lệch tỉ giá ngoại tệ, giá nguyên, nhiên vật liệu tăng cao, bất ổn chính trị tại các khu vực trên thế giới; lãi suất vay vốn trong nước cao…
Sử dụng nguồn tài chính Công đoàn để hỗ trợ NLĐ bị mất việc làm
Theo nhận định của Tổng LĐLĐVN, tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp tiếp tục gặp khó khăn, đơn hàng sẽ tiếp tục bị cắt giảm có thể hết quý I, thậm chí quý II/2023 dẫn đến nhiều NLĐ tiếp tục bị thiếu, mất việc làm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thu nhập, đời sống.
Theo thông tin tổng hợp từ CĐCS, dự kiến trong tháng 12.2022 và những tháng đầu năm 2023, sẽ có 667 doanh nghiệp tiếp tục thực hiện giảm giờ làm của 271.736 lao động và 88 doanh nghiệp có kế hoạch cắt giảm tiếp 15.769 lao động.
Cùng với đó, sẽ có tình trạng chủ doanh nghiệp bỏ trốn, nợ lương, nợ BHXH và các chế độ của NLĐ; doanh nghiệp lợi dụng tình hình để thanh lọc, đẩy NLĐ từ trên 35 tuổi ra khỏi doanh nghiệp để tuyển dụng lao động trẻ hơn, chi phí thấp hơn.
Ông Phan Văn Anh cho biết, trước những khó khăn của doanh nghiệp, NLĐ, Tổng LĐLĐVN yêu cầu Công đoàn cấp trên cơ sở chủ động nắm bắt đầy đủ, kịp thời tình hình khó khăn, thiếu, cắt giảm đơn hàng của các doanh nghiệp, số lượng NLĐ bị giảm giờ làm việc, nghỉ hưởng lương ngừng việc, nghỉ không hưởng lương, tạm hoãn hợp đồng lao động, chấm dứt hợp đồng lao động; nợ lương, nợ BHXH, BHYT, BHTN của NLĐ… để có biện pháp hỗ trợ kịp thời.
“Đặc biệt, cán bộ Công đoàn cơ sở phải đề xuất, tham gia, đối thoại, thương lượng với người sử dụng lao động xây dựng phương án sử dụng lao động, sắp xếp thời gian làm việc của NLĐ trên cơ sở giữ tối đa số lượng NLĐ có việc làm, thu nhập, hạn chế thấp nhất việc chấm dứt hợp đồng lao động với NLĐ; trường hợp phải chất dứt hợp đồng lao động thì đảm bảo quy trình, quyền lợi của NLĐ theo quy định của pháp luật và đóng góp của NLĐ đối với doanh nghiệp; giám sát chặt chẽ việc triển khai thực hiện để đảm bảo tốt nhất quyền lợi của NLĐ” - ông Phan Văn Anh chỉ đạo.
Ngoài ra, các cấp Công đoàn triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ sản xuất, kinh doanh cho doanh nghiệp, giữ việc làm cho NLĐ; đảm bảo quyền lợi, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho NLĐ, nhất là lao động nữ, trong thời kỳ thai sản, nuôi con nhỏ, lao động từ 35 tuổi trở lên, lao động có hoàn cảnh khó khăn, lao động là người khuyết tật… trong trường hợp bị giảm giờ làm, mất việc làm; tăng cường tư vấn, giới thiệu việc làm, đào tạo nghề cho NLĐ bị mất việc làm.
