Tỷ lệ ly hôn cao nói lên điều gì?
TS. Lưu Hồng Minh, nguyên Trưởng khoa Xã hội học và Phát triển - Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho rằng, tỉ lệ ly hôn, ly thân trên thế giới và ở Việt Nam đều có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây. Không những vậy, nhiều hiện tượng khác như không muốn kết hôn ở người trẻ, mẹ đơn thân, bố đơn thân…
Theo đó, khi xã hội ngày càng phát triển, người phụ nữ tham gia được rất nhiều công việc, có vị thế ngày càng cao trong xã hội. Do đó, họ có xu hướng tự chủ hơn và không bị ràng buộc bởi những mối quan hệ hôn nhân gia đình.
Trong những nguyên nhân của tình trạng này, sự phát triển của khoa học kĩ thuật hiện đại chiếm phần nhiều. Vai trò của người đàn ông trong xã hội bị giảm bớt, người phụ nữ được thể hiện nhiều hơn thông qua sự thông minh và khéo léo trong rất nhiều hoạt động khác nhau.
Phụ nữ ngày càng tham gia tích cực vào các lĩnh vực khác nhau của đời sống kinh tế - xã hội. Thu nhập của nữ giới cũng tăng lên không ngừng. Đây chính những dấu hiệu khẳng định sự bình đẳng của nữ giới và nam giới trong xã hội. Yếu tố này tác động trực tiếp đến tình trạng ly hôn trong xã hội hiện đại.
Nữ giới có thể chủ động trong việc tạo ra thu nhập, sẵn sàng nuôi dạy con cái thông qua những dịch vụ xã hội. Hiện nay, các dịch vụ này cũng rất phát triển, không còn đè nặng vai trò của người phụ nữ trong gia đình như trước.
Bảo vệ trẻ em hậu ly hôn
Tuy nhiên, theo khía cạnh xã hội học thì vấn đề này vẫn tồn tại rất nhiều mặt trái. Trẻ em sau ly hôn được chăm sóc ra sao, quan tâm như thế nào vẫn luôn là một dấu hỏi bỏ ngỏ. Thiếu vắng cha hoặc mẹ đều để lại những khuyết thiếu rất nghiêm trọng về cả tâm lý lẫn giá trị tâm hồn trong con trẻ. Từ đó, gia tăng những hậu quả với con trẻ sau này.
Ngoài ra, phần lớn trong các gia đình sau khi ly hôn đều mang tâm lý thù hằn nhau, ghét bỏ nhau,… Sự chăm sóc con cái có nhiều hạn chế về cả giáo dục tâm lý, sức khoẻ, học vấn... Điều đó dẫn đến sự phát triển lệch chuẩn, không đầy đủ của trẻ em, khả hoà nhập sau này trong xã hội.
Theo chuyên gia xã hội học, cần hơn nữa việc tăng cường các biện pháp truyền thông về giáo dục để thấy được rõ vai trò, trách nhiệm của vợ chồng trong Luật Hôn nhân và Gia đình. Nâng cao trách nhiệm, nghĩa vụ trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em phát triển, tạo ra một công dân tốt trong xã hội.
Chuyên gia xã hội học phân tích, tỉ lệ cô lập, stress của thanh thiếu niên trong những gia đình có bố mẹ ly hôn rất cao. Rất nhiều trong số đó ảnh hưởng đến việc học tập, bỏ học, xao nhãng học tập… Bên cạnh đó, những vấn đề về tâm lý có thể dẫn đến tình trạng tự tử, trầm cảm gia tăng ở người trẻ, cô lập, cách ly xã hội…
Do vậy, chuyên gia đề xuất, cần đẩy mạnh việc đào tạo nhiều nhân viên công tác xã hội để có thể giúp đỡ về mặt tinh thần cho các em, giúp các em hoà nhập cộng đồng để phát triển, vượt qua được khủng hoảng.
Không chỉ vậy, trách nhiệm của cha, mẹ và gia đình rất lớn. Cha, mẹ cần hiểu rõ trách nhiệm xã hội của bản thân trong gia đình, sẵn sàng bỏ qua cái tôi cá nhân. Họ cần giúp đỡ các con, khi con cái có những trưởng thành nhất định về nhận thức và sẵn sàng có thể hoà nhập xã hội.
Một số gia đình sau khi ly hôn vẫn thường xuyên chia sẻ, thay nhau chăm sóc con cái. Vợ chồng sau ly hôn đối xử bình đẳng, thân thiết, coi nhau như bạn bè. Trẻ em trong các gia đình này thường ít bị ảnh hưởng về tâm lý và khả năng hoà nhập cộng đồng sau này.