HNX chạy thử nghiệm chứng khoán phái sinh trong 2 ngày tới

Bà Nguyễn Thị Hoàng Lan - Phó Tổng giám đốc phụ trách HNX - khẳng định, các công việc chuẩn bị cho chứng khoán phái sinh đã hoàn tất và sẵn sàng hoạt động. Dự kiến ngày khai trương và giao dịch vào đầu tháng 8 tới đã được Bộ Tài chính thông qua và đang trình Chính phủ xem xét quyết định.

Cho tới thời điểm hiện tại, HNX đã chấp thuận thành viên giao dịch chứng khoán phái sinh cho 6 công ty chứng khoán gồm HSC, VNDirect, Bản Việt, SSI, BSC, VPBS, đồng thời kết nối hệ thống giao dịch chứng khoán phái sinh với các thành viên này. 

Ngày 16.6, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã tổ chức họp bàn về công tác chuẩn bị khai trương TTCK phái sinh. Dự kiến, sẽ triển khai sản phẩm hợp đồng tương lai chỉ số VN30 trước, công bố ra thị trường 1 tháng trước khi khai trương.

Đối với sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ, hiện Bộ Tài chính giao Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính nghiên cứu, có văn bản chấp thuận về thiết kế sản phẩm này với tài sản cơ sở là trái phiếu giả định.

Về cơ chế giá, HNX và VSD đã có công văn gửi Cục Quản lý Giá (Bộ Tài chính) đề xuất cơ chế giá cho sản phẩm trên thị trường chứng khoán phái sinh (miễn giá dịch vụ 6 tháng đầu tiên).

Vậy chứng khoán phái sinh là gì?

Theo các chuyên gia của VNDirect, chứng khoán phái sinh là các công cụ tài chính mà giá trị của chúng phụ thuộc vào giá của một tài sản cơ sở.

Giải thích dễ hiểu về chứng khoán phái sinh. Nguồn: VNDirect

Chứng khoán phái sinh quy định quyền lợi và/hoặc nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng đối với việc thanh toán và/hoặc chuyển giao tài sản cơ sở với một mức giá được thỏa thuận trước vào một thời điểm nhất định trong tương lai.

Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh có thể là hàng hóa như nông sản, kim loại... hoặc công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, lãi suất...

Chứng khoán phái sinh bao gồm 4 loại chính:

Hợp đồng kỳ hạn: Là một thỏa thuận giữa hai bên tham gia để mua và bán một loại tài sản ở một thời điểm nhất định trong tương lai với mức giá được xác định trước ngay ở thời điểm hiện tại.

Hợp đồng tương lai: Là hợp đồng kỳ hạn được chuẩn hóa, niêm yết và giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán.

Có 4 loại hợp đồng chứng khoán phái sinh. Nguồn VNDirect

Hợp đồng quyền chọn: Người nắm giữ hợp đồng quyền chọn có quyền, nhưng không có nghĩa vụ, mua hoặc bán một loại tài sản cơ sở tại một thời điểm nhất định trong tương lai theo mức giá được xác định trước. Người bán hợp đồng có nghĩa vụ thực hiện giao dịch khi người nắm giữ hợp đồng chọn thực hiện quyền. Hợp đồng quyền chọn bao gồm quyền chọn mua và quyền chọn bán.

Hợp đồng hoán đổi: Hợp đồng hoán đổi là một thỏa thuận giữa hai bên về việc hoán đổi các dòng tiền phát sinh từ các công cụ tài chính trong tương lai. Hợp đồng sẽ quy định rõ thời điểm hoán đổi dòng tiền và phương pháp tính toán cụ thể.