Tính đến ngày 26.4.2023, 108 doanh nghiệp và ngân hàng niêm yết đã lên kế hoạch huy động vốn cổ phần với tổng giá trị dự kiến thực hiện trong năm 2023 là 126,4 nghìn tỉ đồng, cao hơn đáng kể so với 2 năm gần đây.
Trên thực tế, con số này bao gồm gần 29,3 nghìn tỉ đồng kế hoạch phát hành cổ phần của Novaland (chủ yếu phục vụ mục đích cơ cấu nợ vay) và gần 36 nghìn tỉ đồng kế hoạch phát hành cổ phần của Ngân hàng VPBank (để bán cổ phần cho đối tác chiến lược nước ngoài).
Nếu không tính đến kế hoạch phát hành của Novaland và VPBank, tổng giá trị huy động vốn cổ phần của các doanh nghiệp và ngân hàng niêm yết dự kiến trong năm 2023 ước 61 nghìn tỉ đồng, giảm khoảng 40% so với năm 2022 và 2021.
Nếu thực hiện thành công, nhóm phân tích từ FiinTrade đánh giá đây sẽ là nguồn vốn bổ sung quan trọng cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Đặc biệt nhóm có đòn bẩy tài chính cao như bất động sản và xây dựng sẽ được hưởng lợi khi nguồn vốn truyền thống (tín dụng ngân hàng và phát hành trái phiếu) bị hạn chế.
Tuy nhiên, thanh khoản thị trường chứng khoán hiện rất thấp. Bình quân chỉ ở mức hơn 10 nghìn tỉ đồng/phiên, bằng 40% thanh khoản ở giai đoạn cao điểm về phát hành huy động vốn trước đây.
Điều này cho thấy tâm lý thận trọng của nhà đầu tư sau giai đoạn điều chỉnh vừa qua và có thể khiến kế hoạch huy động vốn thông qua phát hành của các doanh nghiệp khó khả thi hơn trong năm 2023.
Phân tích sâu hơn, FiinTrade cho biết giá trị huy động vốn cổ phần năm 2023 ở nhóm dịch vụ tài chính (chủ yếu là các công ty chứng khoán) dự kiến giảm gần 50%, ước đạt 14,3 nghìn tỉ đồng. Đáng chú ý trong năm nay là kế hoạch huy động 4 nghìn tỉ đồng thông qua phát hành quyền mua và phát hành riêng lẻ của Chứng khoán Tiên Phong.
Với nhóm bất động sản, giá trị huy động vốn cổ phần năm 2023 dự kiến giảm 46% nếu không tính đến kế hoạch của Novaland.
Ông Nguyễn Minh Hoàng - Giám đốc phân tích tại Chứng khoán Nhất Việt (VFS) - cho biết trong điều kiện các dòng vốn quan trọng từ hoạt động kinh doanh, tín dụng ngân hàng, trái phiếu đang tắc nghẽn thì thị trường cổ phiếu được kỳ vọng sẽ là kênh huy động vốn tiềm năng cho các doanh nghiệp bất động sản. Đặc biệt đối với những doanh nghiệp có tỉ trọng đòn bẩy không quá cao, năng lực triển khai dự án mạnh, quỹ đất sạch dài hạn tốt.
"Tuy nhiên thực trạng hiện tại đối với thị trường cổ phiếu cũng không diễn biến tích cực hơn so với thị trường trái phiếu và tín dụng ngân hàng - ông Hoàng nói.
Về triển vọng cho thị trường vốn qua kênh bất động sản vào nửa cuối năm, chuyên gia nhận thấy những diễn biến gần đây về mặt vĩ mô cho thấy có cơ sở để kỳ vọng những chuyển biến tích cực cho triển vọng phát hành thành công trong giai đoạn nửa cuối năm. Nhận định này dựa trên 2 cơ sở là lãi suất hạ nhiệt và loạt chính sách gỡ vướng được ban hành.
