Vẫn trong giai đoạn dự thảo
Liên quan đến hoạt động này, NHNN mới đây vừa tổ chức lấy ý kiến về dự thảo Nghị định thanh toán không dùng tiền mặt thay thế Nghị định 101/2012, trong đó nhấn mạnh nhiều điểm mới về quy định hoạt động đại lý thanh toán, quy định đối với cung ứng dịch vụ thanh toán không qua tài khoản thanh toán đối với doanh nghiệp cung ứng dịch vụ bưu chính công ích.
Theo ông Lê Anh Dũng - Phó Vụ Trưởng Vụ Thanh toán NHNN, sau 6 năm triển khai, tại tờ trình về sự cần thiết ban hành Nghị định thay thế Nghị định số 101, NHNN cho rằng, các quy định tại Nghị định 101 đến nay góp phần quan trọng trong hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cơ bản và đem lại nhiều chuyển biến tích cực cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt của nền kinh tế, hạn chế dần các thói quen sử dụng tiền mặt trong thanh toán, bảo đảm thực thi có hiệu quả các quy định pháp luật trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.
Theo đó dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 101 do NHNN chủ trì soạn thảo có nhiều nội dung chính sách cơ bản được đề xuất như bổ sung quy định đồng bộ pháp lý về tiền điện tử; quản lý các hoạt động thanh toán, chuyển tiền quốc tế, xuyên biên giới và hoàn thiện quy định cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Đáng chú ý, dự thảo Nghị định của đưa ra các quy định đối với cung ứng dịch vụ thanh toán không qua tài khoản thanh toán đối với doanh nghiệp cung ứng dịch vụ bưu chính công ích. Trong trường hợp được thông qua, quy định này sẽ mở ra sự phát triển cho tiền di động (Mobile Money), một loại hình mới được nêu trong dự thảo.
Kỳ vọng đưa dịch vụ thanh toán tới 100% thuê bao
Là loại hình tiền điện tử do tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán kinh doanh dịch vụ viễn thông phát hành và định danh khách hàng thông qua cơ sở dữ liệu thuê bao di động, nên việc triển khai Mobile Money sẽ mở ra cơ hội tham gia vào thị trường thanh toán với toàn bộ các doanh nghiệp viễn thông đang có mặt trên thị trường hiện nay như Vietel, Vinaphone, MobiFone. Theo đó khi dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 101 về thanh toán không dùng tiền mặt chính thức được thông qua, 100% thuê bao di động có thể tham gia thanh toán điện tử và có thể nộp/rút tiền qua các đại lý thanh toán.
Số liệu của Bộ Thông tin và Truyền thông cho thấy, tính đến cuối năm 2019 trên cả cả nước có hơn 126 triệu thuê bao di động phát sinh lưu lượng. Với việc triển khai Mobile Money, các doanh nghiệp viễn thông có thể đưa dịch vụ thanh toán tới người dân trên khắp cả nước, đặc biệt là với nhóm khách hàng ở vùng sâu vùng xa, chưa có tài khoản ngân hàng cũng như khó tiếp cận các dịch vụ tài chính, ngân hàng.
Tuy nhiên chia sẻ tại hội thảo mới đây về tiền điện tử trên thuê bao di động, ông Phạm Tiến Dũng - Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho hay, một trong những trăn trở khi triển khai Mobile Money là Việt Nam vẫn chưa hình thành khuôn khổ pháp lý đối với loại hình dịch vụ này. Dù tiền điện tử trên thuê bao di động về bản chất là e-money và rất gần với ví điện tử, nhưng lại không có liên kết tài khoản ngân hàng và cả Mobile Money và đơn vị cung cấp dịch vụ Mobile Money đều chưa được quy định trong điều khoản nào của pháp luật Việt Nam.
Theo đó khi triển khai, nếu coi Mobile Money là một tài khoản điện tử định danh được thực hiện thông qua thiết bị di động, tài khoản định danh e-money phải được lưu trữ trên hệ thống nhằm tránh tình trạng mất điện thoại là mất tất cả. Yêu cầu này đòi hỏi các doanh nghiệp viễn thông phải có một hệ thống công nghệ thông tin lưu trữ toàn bộ dữ liệu này.
