Theo Tổng cục Trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm, trong tháng 3.2019, CPI giảm 0,21% so với tháng trước, trong đó 7/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm. Cụ thể, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm nhiều nhất với 1,42% (lương thực giảm 0,55%; thực phẩm giảm 1,97%), góp phần làm CPI chung giảm 0,51%.
Nguyên nhân được lý giải là do nhu cầu tiêu dùng sau Tết giảm và ảnh hưởng của dịch tả lợn Châu Phi. Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép cũng giảm 0,17% trong tháng này; văn hóa giải trí và du lịch giảm 0,09%; đồ uống và thuốc lá giảm 0,08%; bưu chính viễn thông giảm 0,07%; hàng hóa và dịch vụ khác giảm 0,04%; thiết bị và đồ dùng gia đình giảm 0,03%.
Các nhóm hàng hóa và dịch vụ khác có chỉ số giá tăng bao gồm giao thông tăng 2,22% do tác động của điều chỉnh tăng giá xăng, dầu vào thời điểm ngày 2/3/2019, đã tác động làm CPI tăng 0,23%. Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,78% chủ yếu do giá gas trong tháng tăng 4,88%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,03%; giáo dục tăng 0,01%. Tính chung, CPI bình quân quý 1/2019 tăng 2,63% so với bình quân cùng kỳ năm 2018. Đây là mức tăng bình quân quý 1 thấp nhất trong 3 năm trở lại đây.
Lý giải nguyên nhân làm CPI quý 1/2019 tăng, Tổng cục Trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm cho rằng, tháng 1 và tháng 2 là tháng Tết, nhu cầu mua sắm tăng cao, giá các mặt hàng lương thực tăng 1,15% so với cùng kỳ năm trước góp phần làm cho CPI tăng 0,05%.
Bên cạnh đó, giá các mặt hàng thực phẩm quý 1 tăng 6,6% so với cùng kỳ năm trước góp phần làm cho CPI tăng 1,49% do giá các mặt hàng thực phẩm tươi sống tăng cao trong dịp Tết Nguyên đán như thịt lợn, thịt bò, hải sản tươi sống với mức tăng từ 1% đến 5%. Nhưng đến tháng 3.2019 giá thịt lợn lại giảm do nhu cầu tiêu dùng giảm sau Tết và bị ảnh hưởng bởi dịch tả lợn Châu Phi. Giá các mặt hàng đồ uống, thuốc lá và các loại quần áo may sẵn tăng cao trong dịp Tết do nhu cầu tăng, quý 1/2019 chỉ số giá các nhóm này lần lượt tăng 1,71% và 1,7% so với cùng kỳ năm 2018.
Bên cạnh đó, giá các mặt hàng thiết yếu trên thế giới có xu hướng tăng trở lại như giá nhiên liệu, chất đốt, sắt thép,… nên quý 1 năm 2019 so với cùng kỳ chỉ số giá nhập khẩu tăng 1,06%, chỉ số giá sản xuất công nghiệp tăng 1,45%; chỉ số giá sản xuất nông nghiệp tăng 3,6%; chỉ số giá xuất khẩu tăng 2,88%.
Về lạm phát, lạm phát cơ bản tháng 3.2019 giảm 0,06% so với tháng trước và tăng 1,84% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản bình quân quý 1/2019 tăng 1,83% so với bình quân cùng kỳ năm trước. Cùng đó, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản là phản ánh biến động giá chủ yếu do việc tăng giá lương thực, thực phẩm. Lạm phát cơ bản quý 1/2019 so với cùng kỳ ở mức 1,84% phản ánh chính sách tiền tệ vẫn đang điều hành ổn định.