Từ một chuyến đi "ngắt kết nối"
Việt Nam có hơn 3.000km bờ biển cùng hàng nghìn đảo lớn nhỏ. Rất nhiều những bãi biển, những hòn đảo còn ở trạng thái hoang dã, nguyên sơ, vắng dấu chân người. Đó chính là thiên đường cho những người muốn trốn náu khỏi cuộc sống hiện tại một cách tự chủ.
Là một kẻ phiêu lưu, và đam mê du lịch, tôi cũng đã từng “biến mất” như thế tại một hoang đảo thay vì chen chúc ở những bãi biển đặc người. Tất nhiên, hành trình ấy do người địa phương đạo diễn. Anh chàng ấy rất thành thạo nghề đi biển cùng các món bơi, lặn, săn bắt hải sản, chế biến món ăn trong hoàn cảnh tối thiểu.
Nhóm chúng tôi rời khách sạn, bước xuống xuồng máy cùng anh chàng hướng dẫn kia và lên đường. Giữa chúng tôi và người hướng dẫn có sự trao đổi tương tác rất sâu để tạo ra một trải nghiệm hoàn hảo, in đậm dấu ấn cá nhân và hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, cũng như giữa các cá nhân với nhau.
Bước xuống xuồng với những dụng cụ đánh bắt và nấu nướng tối thiểu, anh ta lái xuồng đưa chúng tôi đến một hòn đảo hoang nằm đâu đó trong vùng đảo Phú Quốc. Những hòn đảo hoang đó quả thực là địa đàng bị bỏ quên, không một bóng người, chỉ có bờ cát trắng mịn nằm lấp lánh như pha lê dưới làn nước trong vắt.
Trong lúc chúng tôi tự khám phá đảo hoang thì anh lặn xuống đáy sâu tìm thức ăn. Sau khi kiếm được lượng hải sản đủ ăn, anh quay về bờ và bắt tay vào nấu nướng. Bếp được làm chỉ bằng vài cái cào tay cho cát lõm xuống, rồi xếp đá thành vòng tròn xung quanh, nhóm lửa bằng lá dứa dại khô quăn queo và cành dừa khô. Trên đó đặt một giàn nướng để vừa nướng cá, nướng tôm vừa đặt chảo nấu sốt.
Không có gì khác, không dụng cụ bếp núc bằng thép không rỉ bóng lộn, không bát đĩa sứ trắng bong. Chỉ có thức ăn được nấu bằng nhiệt theo lối đơn giản nhất, tự mỗi món ăn trang trí cho mình màu sắc mà nhiệt hóa tạo nên tôm cua đỏ sậm, cá tươi rói trắng hồng ở món sashimi hoặc nâu vàng vệt lửa sém.
Đây không phải là một bữa mà người ăn phải cảnh giác với người bán hoặc người nấu. Nó là một khế ước tin cậy tuyệt đối về tinh thần và vật chất. Chúng tôi không hưởng thụ chất đạm trong bữa ăn này mà là vẻ đẹp đầy đủ của một món ăn. Nhưng quan trọng hơn cả là cảm xúc được sống cho chính mình, với riêng mình.
Theo Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, tổng thu từ khách du lịch của năm ngoái là khoảng 678,3 nghìn tỉ đồng. Đây là một con số đem lại sự lạc quan vì nó cho thấy, ngành du lịch Việt Nam dần hồi phục sau đại dịch COVID-19.
Có một điều đáng chú ý là số lượng khách du lịch nội địa chiếm tỉ trọng lớn. Tổng lượt khách du lịch nội địa năm 2023 đạt 108,2 triệu lượt. Trong khi đó, lượng khách quốc tế đạt mức 12,6 triệu lượt.
Tuy nhiên, kết thúc quý I/2024, tổng lượt khách du lịch quốc tế đến Việt Nam đã là 4,6 triệu lượt, tính trung bình mỗi tháng đón hơn 1,6 triệu lượt khách. Điều này cho thấy thị trường khách quốc tế đến Việt Nam đã phục hồi hoàn toàn, thậm chí còn tăng mạnh hơn năm 2019, vốn được coi là “năm hoàng kim của du lịch”.
Chỉ riêng số lượt khách quốc tế đã tăng 72% so với quý I năm 2023 và tăng 3,2% so với cùng kỳ năm 2019. Chính vì thế, du lịch của năm 2024 được kỳ vọng sẽ thắng lớn, đem lại nguồn lợi đáng kể cho nước nhà.
Theo bà Nguyễn Thu Thủy - Giảng viên Khoa Du lịch Trường Đại học Khoa học, Xã hội & Nhân Văn và khoa Các khoa học liên ngành của Trường Đại học Quốc gia, thói quen của khách du lịch đã thay đổi mạnh mẽ so với trước đây, đặc biệt càng thể hiện rõ trong năm 2024.
Nghiên cứu về thói quen khách du lịch mới nhất cho thấy, phần lớn khách du lịch ở Việt Nam hiện nay có đam mê khám phá, tìm kiếm sự mới lạ trong cuộc sống, do đó du lịch khám phá địa điểm mới lạ cũng không nằm ngoài xu hướng năm 2024. Tuy nhiên, du khách sẽ ưu tiên khám phá ẩm thực địa phương và chọn các chuyến đi ngẫu hứng thay vì lựa chọn các kỳ nghỉ được sắp đặt trước với lịch trình khung.
Một trong các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến sự lựa chọn địa điểm du lịch chính là môi trường. Cuộc sống trong môi trường thành thị ồn ào, chật hẹp, thiếu vắng yếu tố thiên nhiên, bầu không khí tĩnh lặng, trong lành đã thúc đẩy con người tìm đến những điểm du lịch thiên nhiên để tìm sự cân bằng.
Bà Thủy cho biết: “Sự tổn thương về tâm lý sau đại dịch COVID-19 và yếu tố môi trường đã làm thay đổi nhu cầu du lịch của con người. Bây giờ, du khách không đi du lịch theo mùa, theo lịch trình mà theo nhu cầu và năng lực thực sự của từng cá nhân.
Họ đi du lịch để ‘trốn khỏi’ những khoảng thời tiết khó chịu như nóng, lạnh, nồm ẩm hay không gian ồn ào, ô nhiễm bất cứ khi nào có thời gian như vào mỗi cuối tuần, các đợt nghỉ lễ dài hạn... Thậm chí, việc vừa đi du lịch vừa làm việc tại một môi trường mới theo hướng tự túc, dài hạn ngày càng phổ biến, tạo ra xu hướng “Workation” hay “Digital Nomad” của thời đại “du mục kỹ thuật số”.
Đến xu hướng cá nhân hóa trải nghiệm
Không chỉ ở các thành phố du lịch hàng đầu như Hà Nội, Đà Nẵng hay Thành phố Hồ Chí Minh; không chỉ ở các địa chỉ du lịch nổi tiếng như vịnh Hạ Long, Hội An, cao nguyên đá Đồng Văn; không chỉ ở những điểm đến mới mẻ, hoang sơ dọc vùng biển duyên hải miền Trung hay ở vùng núi Tây Bắc... ở đâu chúng ta cũng thấy nổi lên các xu hướng du lịch tự chủ và chiều chuộng bản thân.
Đây được xem là xu hướng du lịch phát triển mạnh mẽ nhất trong một vài năm trở lại đây và sẽ còn là hướng chủ đạo trong tương lai. Hình thức tổ chức du lịch cho xu hướng này dễ nhận thấy là các chuyến đi riêng lẻ, đưa bản thân hay toàn bộ thành viên trong gia đình “biến mất” tại một thung lũng giữa núi rừng hay một hòn đảo hoang vu nào đó,
Họ tự tổ chức việc ăn ở như dựng lều, cắm trại, nấu nướng, các hoạt động khám phá như bơi lội, leo núi, trekking một cung đường ngoạn mục hay đơn giản là ngồi thiền, tập hít thở giữa thiên nhiên trong lành và yên tĩnh. Điều này giúp khách du lịch chữa lành được những tổn thương do áp lực của cuộc sống thường nhật và công việc gây ra.
Với xu hướng này, điều kiện ăn ở tiện nghi, thưởng thức các dịch vụ cao cấp, được chiêm ngưỡng phong cảnh diễm lệ, được thưởng thức ẩm thực 5 sao trở thành thứ yếu hoặc không cần thiết. Du khách sẵn sàng sống với điều kiện tối thiểu để được hòa mình vào thiên nhiên một cách triệt để, đồng thời phát triển những kỹ năng mới như nấu nướng, chăm sóc bản thân, sinh tồn.
Đi “tắm rừng” ở Tây Côn Lĩnh để ngắm hoa đỗ quyên nở, leo đỉnh Fansipan để chiêm ngưỡng mặt trời mọc, cắm trại giữa rừng lùn Hòn Giao để "xuyên không" sang một thế giới khác, ngồi thiền định trên một đảo nhỏ ở vịnh Lan Hạ để nghe được tiếng nói của chính mình... chính là biểu hiện của xu hướng đó.
Rõ ràng, những điều kiện sống và làm việc đã bị thay đổi bởi đại dịch COVID-19. Làm việc từ xa, liên hệ giao tiếp online, hạ tầng công nghệ cao... đã giúp xu hướng du lịch ngắt kết nối để chiều chuộng bản thân phát triển mạnh mẽ. Tour du lịch không chỉ kéo dài vài ngày mà hàng tuần lễ, hàng tháng có khi cả một năm.
Những thành phố duyên hải như Đà Nẵng, Nha Trang đang tiếp nhận một lượng lớn khách du lịch tự coi mình là “Digital Nomad”. Họ là những người trẻ đến từ khắp nơi trên thế giới đến đây lưu trú trong thời gian dài để vừa tận hưởng cuộc sống ở những bãi biển thuộc dạng đẹp nhất thế giới, mà vẫn làm việc từ xa bình thường.
Rõ ràng, càng ngày cái Tôi của du khách càng định hướng nhu cầu du lịch của họ. Họ muốn giải toả sự vất vả, mệt mỏi với áp lực cuộc sống bằng việc tái tạo năng lượng, chăm sóc sức khỏe, tận hưởng bản thân trong sự tự do trong những chuyến du lịch tự chủ. Đây chính là xu hướng du lịch chủ đạo của năm 2024, không chỉ ở giới trẻ mà đang lan sang các đối tượng du khách ở độ tuổi trung niên.
