Có thể bạn cũng sẽ như tôi, cũng có cảm giác chán ngán ấy, cũng muốn chống lại bằng cách không quan tâm nữa. Nhưng cũng có thể bạn khác tôi, bạn cảm thấy chúng vẫn thú vị và hấp dẫn. Bởi thế, bạn vẫn dành thời gian cho chúng, và bạn sẽ cảm thấy những gì tôi nói ra ở trên hơi bị chủ quan và to tát quá.
Dù tôi có một thái độ quyết liệt đến thế nào đi nữa, tôi cũng không thể tuyệt đối không quan tâm đến những game show truyền hình. Đơn giản, tôi phải lưu tâm bởi đằng sau những sự kiện ấy là cả những vấn đề cụ thể của xã hội ta chứ không chỉ của mấy trò chơi mà tôi coi là vô bổ trên truyền hình.
Một trong những sự kiện khiến tôi quan tâm gần đây chính là vụ cãi nhau như cái chợ giữa 4 giám khảo Thanh Lam - Tùng Dương - Hồ Quỳnh Hương - Dương Khắc Linh trong một game show thi hát, xoay quanh phần trình diễn của một thí sinh. Vụ cãi nhau ấy làm sao có thể không quan tâm, khi trên bàn giám khảo, Thanh Lam điểm thẳng mặt Hồ Quỳnh Hương mà trách “Láo”.
Những người tham gia sản xuất chương trình ấy tiết lộ rằng, “May mà truyền hình cắt kịp. Chứ thực tế, cãi nhau còn to hơn nhiều”. Và đó là cuộc cãi nhau mà Tùng Dương và Thanh Lam có thể coi là thuộc về một phe, Dương Khắc Linh và Hồ Quỳnh Hương thuộc về một phe.
 |
| Thanh Lam mắng Hồ Quỳnh Hương trong một game show truyền hình. |
Cô bé thí sinh hát một ca khúc mang tên “Who Cares?” (dịch nôm na là “Không quan tâm”), ca khúc được sáng tác bởi Dương Khắc Linh. Ca khúc ấy nói chung có đại ý kiểu “tôi cứ là tôi cái đã, ai nói gì, ai trách gì, ai phê phán gì thì tôi cũng chẳng quan tâm”. Nó sẽ là một ca khúc bình thường, lời lẽ có phần cá tính trẻ nhưng qua lăng kính và cả câu chuyện truyền kỳ giữa các giám khảo xoay quanh thì nó đã trở thành một thứ khác: Một vũ khí để công kích nhau và dẫn tới hệ quả là phiên chợ cá được mở ngay trên sóng truyền hình quốc gia.
Theo giới sản xuất game show kể trên, những bằng mặt không bằng lòng giữa cặp Dương Khắc Linh - Hồ Quỳnh Hương với Tham Lam - Tùng Dương vốn đã có từ trước. Và khi cô bé thí sinh lựa chọn ca khúc này để dự thi, trước giờ lên sóng chừng một hôm, Dương Khắc Linh có “khoe khéo” trên trang cá nhân kèm theo bình luận ngắn đại ý “Ai nhột thì tự biết”. Bởi thế, khi ca khúc được trình bày xong, khi Dương Khắc Linh khen ngợi thí sinh, Tùng Dương đã phản pháo bằng cách công kích ca từ của ca khúc, công kích sự lựa chọn ca khúc thay vì chê cô bé ấy hát chưa hay. Ý Tùng Dương cho rằng, đừng dạy cho giới trẻ sống mà không quan tâm đến xung quanh, sống vô cảm…
Thực tế, quan điểm của Dương Khắc Linh thể hiện trong bài hát cũng không sai mà quan điểm của Tùng Dương cũng chẳng trái. Nếu sống mà cứ quan tâm đến chuyện người ta nói gì về mình, người ta phán xét gì về mình thì thực sự chúng ta sẽ chẳng còn thời gian để làm được những việc mình cần làm nữa. Nhưng nếu cứ đạp trên dư luận mà sống đến mức độ không cần quan tâm đến bất kỳ những gì đang diễn ra trong đời sống, những vận động xã hội thì đó cũng là một lối sống nguy hiểm, tự tách mình ra khỏi cộng đồng và hoàn toàn thiếu tinh thần trách nhiệm xã hội. Vậy thì tại sao cả hai quan điểm đều có cái lý ấy lại “đụng nhau chan chát” như vậy?
Gạt bỏ vấn đề hiềm khích cá nhân giữa những giám khảo kể trên, chúng ta có thể nhận rõ lý do của mâu thuẫn giữa hai luồng quan điểm cùng không sai kể trên. Thực chất, cả hai đều cực đoan với cái không sai của mình và chính cái cực đoan đó đã biến cái không sai trở thành cái chưa thể đúng. Cách cả hai nhìn nhận như thể một bên là cực tả và một bên là cực hữu trong khi đời sống lại cần những thứ dung hòa hơn rất nhiều.
Quan tâm hay không quan tâm, đó chính là một câu hỏi thú vị. Chúng ta không thể phớt lờ tất cả nhưng chúng ta cũng không thể quan tâm hết thảy. Cái cơ bản nhất ở câu trả lời cho câu hỏi này chính là “quan tâm cái gì và quan tâm như thế nào?”. Mỗi chủ thể đều cần phải vận dụng trí tuệ và lý trí để lựa chọn việc nào, sự kiện nào cần quan tâm và việc nào, sự kiện nào thì không. Nó là sự chắt lọc cẩn trọng chứ không phải là một thái độ đơn thuần. Vậy mà thứ duy nhất hai phe giám khảo kể trên đòi hỏi chỉ là một thái độ đơn thuần và đòi hỏi như thế với thế hệ trẻ chắc chắn là khiên cưỡng.
Ngạc nhiên nhất là cuối cùng những giám khảo không quan tâm mấy đến thứ cần mổ xẻ nhất: giọng hát của thí sinh. Chính bản thân những người lớn tiếng cãi nhau mệnh danh “đạo đức” hoá ra cũng chẳng đủ cái tinh tế để chắt lọc thứ cần quan tâm thì liệu họ có quyền đòi hỏi gì?
Còn tôi, sau cái sự kiện “quan tâm hay không quan tâm này”, tôi sẽ tiếp tục không theo dõi những game show trên truyền hình nữa. Nhưng tôi biết, không thể “tuyệt đối” như sự quyết liệt của mình đã từng. Đơn giản, như vậy cũng là một cách hành xử cực đoan.
