"Năm năm nay, từ khi con trai lớn học cấp ba gia đình tôi không ăn tối đầy đủ. Phần vì công việc của cha mẹ, phần vì giờ học thêm của các cháu rơi vào khoảng thời gian ăn tối cả gia đình. Và thế là mạnh ai nấy tác chiến! Cháu lớn vào đại học rồi đến cháu nhỏ lên cấp ba. Cứ thế, bữa ăn tối của gia đình tôi giờ đây chỉ còn là quá khứ!”. Một người mẹ công chức than thở. Người mẹ này nói thêm: “Mình lớn tuổi, cần chế độ kiêng khem, ăn tối không trễ quá sau 7 giờ thì bọn trẻ lại thích ăn khuya!”.
Vai trò của bữa ăn tối quan trọng như thế nào?
Trong một báo cáo về “Tầm quan trọng của bữa ăn tối” của The National Center on Addiction and Subtance Abuse – Một trung tâm quốc gia Nghiên cứu Nghiện ngập ở đại học Columbia, thì những gia đình có thói quen thường ăn tối chung với nhau, các em học đạt kết quả cao và tỉ lệ dùng rượu, thuốc lá thấp, bất kể giới tính, hoàn cảnh gia đình hay tầng lớp xã hội.
Một nghiên cứu khác của đại học Havard cũng cho thấy, bữa ăn tối là phương tiện quan trọng nhất giúp khả năng phát triển ngôn ngữ của con em.
Ben Brown, một uỷ viên về phụ trách các chất gây nghiện Bộ Y tế Oklahoma cho biết: “Những thanh thiếu niên hay ăn tối chung với gia đình thường ít khi quan hệ tình dục sớm, ít đánh nhau, ít bị đuổi học và ít có suy nghĩ về tự tử hơn”.
Nói cách khác, các em càng có cơ hội ăn tối chung với gia đình càng nhiều thì cơ hội trở thành một người từ tế càng cao. Bữa ăn tối trong gia đình có tầm quan trọng còn hơn những lời giảng dạy ở trường của thầy cô giáo đối với các em!
Quả đúng như vậy, một cuộc khảo sát với 1.063 trẻ vị thành niên và 550 bậc phụ huynh đã cho thấy rằng:
- Những em ăn tối thường xuyên với gia đình đạt điểm ở trường cao hơn. Trong một tuần lễ, nếu một em ăn tối với gia đình từ 5-7 lần sẽ có nhiều cơ hội đạt điểm cao hơn những em ăn tối với gia đình hai lần.
Lý giải điều này, các nhà nghiên cứu cho rằng, khi cả gia đình ăn tối cùng nhau cha mẹ thường hỏi han con cái về việc học hành và truyền đạt những kinh nghiệm sống mà họ đã trải qua. Con cái có điều kiện tâm sự về những khó khăn ở trường hay khoe về những thành công mà chúng đạt được. Những thông tin hai chiều này giúp cha mẹ có thể điều chỉnh những sai sót của con ngay khi nó mới bắt đầu.
- Liên quan đến nghiện ngập và bữa ăn tối.
Cuộc nghiên cứu cũng kết luận rằng, một em không hút thuốc, uống rượu hay dùng chất kích thích trước 21 tuổi sẽ không bao giờ làm điều đó khi trưởng thành. Một em ít ăn tối với gia đình (0-2 lần) so sánh với một em hay ăn tối với gia đình (5-7 lần) trong một tuần lễ thì ít có nguy cơ rơi vào những tình huống nghiện ngập, hút thuốc lá hơn…
Tất nhiên, kết quả khảo sát trên đây chỉ có tính tham khảo so với xã hội Việt Nam. Tuy nhiên, vấn đề cũng đáng báo động khi các em ngày càng có xu hướng tách rời gia đình (cha mẹ) không chỉ về suy nghĩ mà còn về những mặt sinh hoạt khác như ăn, ngủ, nghỉ…
Do đó, cũng không thừa nếu tham khảo thêm lời khuyên của các nhà giáo dục sau đây trong bữa ăn tối của gia đình:
- Tắt hết ti-vi, không để điện thoại bên cạnh.
- Giữ không khí gia đình ấm cúng. Nên nhớ “Trời đánh tránh bữa ăn”
- Khuyến khích các con nói hay đặt câu hỏi cho chúng nêu ra những nhận xét
- Yêu cầu con cái phụ dọn dẹp trước và sau bữa ăn.
Và như thế, trước khi mọi thứ trở thành quá muộn, dù bận rộn cách mấy các gia đình Việt Nam hãy cố gắng duy trì bữa ăn tối bởi tầm quan trọng của nó không chỉ ở tính giáo dục, hình thành nhân cách con cái mà đó còn là… mái ấm gia đình!
